ความเข้าใจผิดๆ เรื่องจิต จิตไมใช่วิญญาณขันธ์ และวิญญาณขันธ์ก็ไม่ใช่จิต

อวิชชา๘ อันมี​

๑. ความไม่รู้ใน"ทุกข์" ที่พระพุทธเจ้าทรงสั่งสอนให้รู้ และให้ดับสนิทหมายถึงอุปาทานทุกข์หรืออุปาทานขันธ์๕,และมีสติรู้เท่าทันอุปาทานทุกข์ที่เกิดขึ้นเหล่านั้น ที่ล้วนเกิดขึ้นมาจากเหล่าทุกขอริยสัจและทุกขเวทนาที่เป็นสภาวธรรม(ธรรมชาติ)หนึ่งของชีวิต ที่เมื่อเกิดขึ้นแล้ว แล้วต้องปฏิบัติอย่างไรจึงไม่เป็นเวทนูปาทานขันธ์ อันเป็นอุปาทานทุกข์ที่แสนเร่าร้อนเผาลน คงเป็นเพียงทุกข์ธรรมชาติ, และทุกข์นี้ มีกิจจญาณหรือกิจอันควรกระทำที่ประกอบปัญญายิ่ง คือ เป็นสิ่งที่ควร " รู้ "
๒. ความไม่รู้ใน"สมุทัย"เหตุให้เกิดทุกข์มาจากตัณหา ๓(กามตัณหา-อยากในกามหรือในทางโลกๆ, ภวตัณหา-ความอยาก, วิภวตัณหา-ความไม่อยาก, อยากดับสูญ) อันจักเป็นเหตุปัจจัยให้เกิดอุปาทานขันธ์ ๕ อันเป็นอุปาทานทุกข์, สมุทัย มีกิจจญาณหรือกิจอันควรกระทำที่ประกอบปัญญา คือ เป็นสิ่งที่ควร "ละ"
๓. ความไม่รู้ใน"นิโรธ" เป็นเช่นใด ไม่เคยสัมผัส หรือไม่เข้าใจสภาวะนิโรธอันว่างจาก กิเลส ตัณหา อุปาทาน อันล้วนเป็นเหตุปัจจัยที่ต่อเนื่องสัมพันธ์กันอันยังให้เกิดอุปาทานทุกข์ ทําให้ไม่ทราบว่าดับทุกข์ได้แล้ว จักเป็นสุขสงบ หรือดับร้อน เยี่ยงใด? คุ้มค่าให้ปฏิบัติไหม? มีจริงหรือเปล่า? หรือเข้าใจผิดไปจับสภาวะผลอันสงบเย็นของสมาธิหรือฌานเป็นสภาวะนิโรธ!ทําให้จริงๆแล้วยังคงมีความสงสัยอยู่ลึกๆในจิต(วิจิกิจฉา), นิโรธ มีกิจจญาณหรือกิจอันควรกระทำที่ประกอบปัญญา คือ เป็นสิ่งที่ควร " ทำให้แแจ้ง "
๔. ความไม่รู้ใน"มรรค"การปฎิบัติในการดับทุกข์ ควรปฏิบัติอย่างไร? ศึกษาแล้วยังไม่เข้าใจ ปฏิบัติไม่ถูก ไม่รู้จะเริ่มตรงไหน? วิธีใด? ของใครถูกแน่? (อ่านรายละเอียดในอริยสัจ ๔), มรรค มีกิจจญาณหรือกิจอันควรกระทำที่ประกอบปัญญา คือ เป็นสิ่งที่ควร " ปฏิบัติ "
๕. ความไม่รู้ใน"ความไม่รู้อดีต" การไม่รู้ระลึกชาติ หรือภพที่เคยเกิดเคยเป็นในภพชาติต่างๆในปัจจุบันชาติ หมายถึงการ ย้อนระลึกขันธ์๕หรืออุปาทานขันธ์๕ที่เคยเกิดเคยเป็น กล่าวคือไม่รู้ไม่เข้าใจขันธ์ ๕ ที่เคยเกิดๆดับๆ อันก่อให้เกิดอุปาทานทุกข์นั้นเกิดแต่เหตุปัจจัย และเหตุปัจจัยอะไร? เพื่อเป็นเครื่องเตือนสติ เครื่องรู้ เครื่องระลึก อันก่อให้เกิดปัญญาญาณ และนิพพิทาญาณอันยังให้เกิดความเข้าใจที่ถูกต้องในการดับทุกข์ (โยนิโสมนสิการปฏิจจสมุปบาทเรื่องภพ เรื่องชาติ จบแล้ว ลองย้อนมาพิจารณาอีกครั้ง)
๖. ความไม่รู้ใน"ความไม่รู้อนาคต"การไม่รู้อนาคต คือไม่รู้ไม่เข้าใจในการอุบัติ(เกิด) การจุติ(ดับ) ของขันธ์ทั้ง๕ว่าล้วนเกิดแต่เหตุปัจจัยจึงเกิดขึ้นและเป็นไปตามเหตุปัจจัยนั้น เช่น กรรมคือตามการกระทําที่มีเจตนาทั้งสิ้น และอนาคตนั้นก็จักเป็นไปตามเหตุปัจจัยอันคือกรรมการกระทํานั่นเอง ดังนั้นความทุกข์ในภายหน้าหรือชาติหน้าก็ล้วนเกิดดับอันเกิดแต่กรรมการกระทํา อันจักยังให้เกิดอุปาทานขันธ์๕เช่นเดิมหรือเกิดความทุกข์ขึ้นเฉกเช่นเดียวกับอดีต ดังนั้นเพราะความไม่รู้ จึงประมาท จึงมิได้แก้ไขเยี่ยงไร เพื่อไม่ให้ทุกข์จะเกิดขึ้นมาได้อีก กล่าวคือการรู้อนาคตเพราะรู้การเป็นไปตามเหตุปัจจัยนั่นเอง คือเมื่อเหตุเป็นเช่นนี้ ผลเยี่ยงนี้จึงเกิดขึ้นอย่างแน่นอน อันเกิดขึ้นจากความเข้าใจในสภาวะธรรมอย่างถ่องแท้
๗. ความไม่รู้ในทั้ง"อดีตและอนาคต" จึงไม่เกิดการยอมรับและเข้าใจในเหตุปัจจัยต่างๆที่เกิดขึ้นอย่างถูกต้อง จึงไม่มีทั้งเครื่องระลึก เครื่องเตือนสติจากการระลึกอดีต, และเกิดความประมาท ขาดการป้องกันจากการไม่รู้ทั้งอดีตและอนาคต
๘. ความไม่รู้ใน"ปฏิจจสมุปบาท" ไม่ทราบ,ไม่รู้ กระบวนการเกิดขึ้นของทุกข์ และกระบวนการดับไปของทุกข์ จึงไม่รู้จักอาสวะกิเลส ตลอดจนตัณหาและอุปาทานที่แอบซ่อนนอนเนื่องอยู่ในจิตหรือในอวิชชา เมื่อไม่รู้ไม่เข้าใจจึงไม่สามารถดับทุกข์ ที่เหตุปัจจัยได้อย่างเข้าใจและถูกต้องตามจริง อันอุปมาได้ดั่งช่างยนต์ที่ไม่รู้ไม่ศึกษาเรื่องเครื่องยนต์ แล้วจักซ่อมเครื่องยนต์ให้ดีเยี่ยงใด?

ความไม่รุ้ในสิ่งเหล่านี้แหละ คุรต้องฟัง คุณไม่ใช่ผู่ที่จะตรัสรู้ ด้วยตัวเอง ในกัปนี้ผู้ที่ตรัสรู้ด้วยตนเองนั้นมี 5 พระองค์ ทั้งหมดนั้นเกิดแต่เหตุ

หากต้องการนิพพานในชาตินี้ต้อง ทำตัวให้รู้ตามให้ได้ และต้องรู้ในอะไร ต้องรู้ในอริยสัจ เหมือนๆๆกับพระอรหัน เหมือนกับพระพุทธเจ้าทุกพระองคืนั้นแล

หากจะเป็นพุทธภูมิ พุทธภูมินั้นไม่ใช่ไม่รู้ ไม่ใช่เดาสุ่มเอาว่าเป็น แต่มีเหตุปัจจัยที่สมบูรณ์


ดังนั้นหากต้องการนิพพานจริงๆๆต้องศึกษาและปติบัติ อย่าถือตนว่ารุ้แล้ว ธรรมอื่นไม่สำคัญแล้ว มองธรรมเป็นสิ่งผิด มันเป็นความเห็นผิด

 

แล้วก้ พวกที่เห็นจิตแล้วกลัว เพราะความไม่รู้เพราะอวิชา ทำไห้คิดว่าอย่าปรุงแต่งจิต ระวังจิตอย่าปรุง อย่าสร้าง

จริงๆๆแล้วจิตนั้นปรุงแต่งอยุ่แล้วเป็นธรรมดา แต่เราต้องไม่หลงตามจิตที่ปรุงแต่งนั้นคำว่าไม่หลงนั้น ต้องเห็นด้วยปัญญาไม่ใช่สัญญาอีกเช่นกัน ยังไม่แสดง

 

ทำยังไงจึงจะเห็นได้ว่า
ขันธ์ 5 ไม่เที่ยง ขันธ์ 5 เป็นทุกข์

 

ดู รู้ ขันธ์5 ด้วยใจที่เป็นกลาง ตั้งมั่นที่รู้ ในปัจจุบันขณะ (รู้ในปัจจุบันเท่าที่จะสามารถรู้ได้)

 

ผิด

 

เราทำเพื่อรู้ ผิดหรือถูก ทำแล้วจึงรู้

วันไหนรู้ถูก ก็มัชชิมาปฏิปทา เกิดเอง

แล้ว ถูก ของคุณ เป็นอย่างไร เราจะได้เปิดหู เปิดตา

 

มันต้องมัชฌิมาปฏิปทาก่อน
แล้วจึงจะรู้ได้

ไม่ใช่รู้ก่อน แล้วถึงจะเป็นมัชฌิมาปฏิปทา

ถึงเวลาจะเฉลยเอง

ตอนนี้ไปดูลูกก่อนไป
ถ้าตื่นมากลางดึก
เดี๋ยวเจ้านายเค้าโวยนะว่าไม่ดูแลลูก

 

ขันธ์ 5 ไม่เที่ยงเพราะมีอาการเกิดขึ้นตั้งอยุ่และดับ ไป
ขันธื 5 เป็นทุข เพราะทนอยุ่ไม่ได้ ต้องแปรเปลี่ยน

จะเห็นได้ เมื่อปัญญาเกิด เมื่อปันยาเกิดอาการของปัญญานั้นคือส่องให้เห็น เห็นตัวนี้แหละเป็นเห็นของปัญญา

พระตถาคตเจ้าสอนวิทีทำไห้เกิดปัญญา หรือการเห้นด้วยการ ตั้งสติรู้ตัว รุ้ตน รู้ขันธ์ ว่ามีอาการอย่าไร ก้จะเห้นอาการที่เกิดขึ้นตั้งอยุ่ดับไป

 

อันเป็นสติปัฐฐาน 4 ทางแห่งปัญญาทางแห่งการ เห็น อริยสัจ

 

ต้องเห็นเกิดขึ้นตั้งอยู่ดับไปแล้ว

แล้วจะรู้ได้ทันทีว่าขันธ์ 5 ไม่เที่ย เป็นทุกข์ อย่างนั้นเหรอ

มันผิดนะ

 

เราเชื่อว่า ดู ขันธ์5 ไปเนืองๆ เริ่มตั้งแต่ใจยังไม่เป็นกลาง
แล้วดูใจไปด้วย วันหนึ่ง จะรู้เอง มัชฌิมาปฏิปทา เกิดเองที่ใจ

ลองผิดลองถูก ไปเนืองๆ
ดูลูกอยู่ ไปละ

 

เออดีแล้วไปดูลูกก่อน

ต้องทำตามมัชฌิมาปฏิปทาก่อนนะ
ถึงจะรู้จักไตรลักษณ์อย่างแท้จริงได้

คุณเข้าใจกลับหัวกลับหางไปหมด

 

การเห็นง่ายๆๆอย่างนี้ละครับคุณ เกส ที่เรียกว่าปัญญา

แต่ต้องเป็นการเห็นจริง หากยังไม่ได้เห้นนั้นไม่มีทางเข้าใจเหมือนพูดไห้ฟังว่าปัญญาเกิดอวิชาดับนั้นแล

เห็นอย่างอื่นยังเป้นเห็น ในขั้นหนึ่งๆๆเท่านั้น

เห็นสุดท้ายนั้นทำไห้อาสวะดับ เป็นการเห็นอริยะสัจ

 

สิ่งที่เรียกว่า ผิด ถูกนั้นถุกก่อขึ้นจากสัยญา ขันธ์

แต่ละคนมีจริตที่แตกต่าง สิ่งที่แตกต่างนี้ส่งไห้ผลต่างกันแต่ อยู่ใน ความไม่รุ้เหมือนกัน

เมื่อรุ้ก้ไม่ต่างแล้ว

 

ผิด

เห็นเฉยจะเกิดปัญญาได้อย่างไร

ปัญญา คือ รู้ชัด
ไม่ใช่เห็นเฉย ๆ

 

ก็ของอย่างเดียวกัน
รู้อย่างเดียวกัน เห็นอย่างเดียวกัน
มันจะต่างกันไปไหน

ส่วนจริตเป็นเพียงแต่วิธีการทำให้เห็นเท่านั้น

แ่ต่สิ่งที่เห็นเป็นสิ่งเดียวกัน
สิ่งที่เกิดดับไม่ใช่ขันธ์ ดอกหรือ
แล้วจะเห็นต่างกันได้อย่างไร
ก็มีขันธ์ 5 กันทุกผู้ทุกนามอยู่แล้วไม่ใช่เหรอ

 

ความต่างนั้น มันไม่ใช่ของ ไม่ใช่ขันธ์ แต่เป็นปัยญา

 

ปัญญา หรือการรู้ชัด มีต่างกันด้วยเหรอ
ถ้าอย่างนั้นพระอรหันต์บางองค์ ก็รู้นิพพาน ต่างกันสิ
เพราะปัญญา ท่านต่างกัน

อย่างนี้ก็มีหลายนิพพานสิ
เพราะองค์หนึ่งรู้นิพพานอย่างหนึ่ง
อีกองค์หนึ่งก็รู้นิพพานอย่างหนึ่ง

เพราะปัญญาต่างกัน ทำให้รู้นิพพานต่างกัน

 

ของสิ่งนึง มีกลไกภายใน มีกระดาษห่อไว้ มีกล่องใส่ มีถุงครอบ อีก

คราวนี้ผู้ที่เห็น นั้น บาง ทีก้เกะออกได้เพียง ถุง บ้างก้กล่อง บ้าง ก้ กระดาษ แต่ มีคนบอกเอาไว้ก่อนแล้วว่าด้านในถุงนั้นมี กล่องมีกระดาด และมีวัตถุ และมีกลไก โดยที่คนผู้นั้นไม่ได้เห็นเองเพียงแต่รู้จากผู้ที่บอกไว้เท่านั้น

การเห็นนั้นจึงต่างๆๆ ดังเช่น ขันธ์ ขันธ์นั้นเปลือกนอกสุดก้ กาย คือเห็นนอกสุด
เห็นมากขึ้นก้เห็น กาย+จิต
ห็นมากขึ้นก้เห็น จิต + องคืประกอปจิต
เห็นมากขึ้น ก้เห็นองประกอปจิต+ สิ่งที่นำมาสอดคล้องกันเอาไว้ เป็น ตัณหา
เห็นมากขึ้นก้เห็นต้นตอของ ตัณหา กิเลส อวิชา
เห็นสุดท้ายก้เห็น อวิชา

หากเห็นสิ่งเหล่านี้ เรียกว่าปัยญาเกิด

 

ความต่างนั้นเป็นดังที่อทิบาย สุดท้ายแล้วสิ่งที่เห็นสุดท้ายเป็นสิ่งเดียวกันแต่คือเห็น ต้นตอเห็นเหตุ เห็นอริยสัจ ทุก สมุทัย นิโรท มรรค