อุปาทาน คือ ความยึดติด มีอิทธิพลต่อชีวิตมาก วัตถุหรือที่ตั้งแห่งอุปาทาน ท่านแสดงไว้ ๔ อย่างคือ..... ๑. กาม ความใคร่ หรือสิ่งที่ใคร่ ติดในกามคุณ ๒. ทิฐิ ความเห็น ทฤษฎี ยึดมั่นในความเห็นติดในทฤษฎี อย่างใด อย่างหนึ่ง เหนียวแน่น ๓. สีลัพพตะ ศีลและพรต ประเพณีการกระทำสืบๆ กันมา ยึดติดในศีลและพรต ในขนบประเพณี ๔. อัตตวาท ยึดมั่นในตัวตน เห็นขันธ์ ๕ ว่า เป็นตัวตน อุปาทานทั้ง ๔ นี้ ทำให้ชีวิตมืดมน หมุนคว้าง ไม่หยุดนิ่ง ไม่สงบ พุ่งตัวไปสู่ความยุ่งเหยิง มีความเร่าร้อนอยู่ภายใน ขาดเหตุผล และจบลงด้วยการไร้ความสุข ...................................................................................................................................... อะไรคือไม่ยึดติด? ภาษาธรรมะ เรียกว่า ไม่มีอุปาทาน คือ ไม่ยึดมั่นถือมั่นสิ่งใดๆ ว่าเป็นเรา เป็นของเรา ทุกสิ่ง ทุกอย่าง เกิดขึ้นตามเหตุปัจจัย แล้วก็ดับไปสิ้นไปตามเหตุปัจจัย เมื่อมีเหตุปัจจัยให้มี มันก็มี มันก็เกิดขึ้น เมื่อไม่มีเหตุปัจจัย มันก็ดับไป สลายไป แล้วก็ปล่อยวางได้ อย่างนี้แหละ เรียกว่า ไม่ยึดติด ทำอะไรๆ ไปตามหน้าที่ ในตำราทางพุทธศาสนา ท่านกล่าวถึง ความยึดติดไว้ ๔ อย่าง เรียกว่า อุปาทาน ๔ คือ..... ๑. ยึดติดในสิ่งที่น่าใคร่น่าพอใจ ๒. ยึดติดในความเห็น ๓. ยึดติดในความเชื่อถือที่งมงาย ๔. ยึดติดในตัวตน ...................................................................................................................................... ( อาจารย์วศิน อินทสระ ) https://www.facebook.com/W.Indhasara/