กาลครั้งหนึ่ง ไม่นานนัก....

เคยได้ช่วยคนที่ถูกว่าเขาบ้า
เพียงเพราะว่าเขามีสมบัติมากเหลือหลาย
เขาผู้นั้นมีเรื่องอจินไตย
ถูกหลอกไปให้หลงเชื่อยาเบื่อพลัน

ญาติจับเข้าจิตเวชบอกศาลสั่ง
ให้หมอดังเซ็นชื่อกรอกบอกเพ้อฝัน
ให้คนนั้นบ้าสมบูรณ์วิปลาสหมดทางกัน
ญาติแย่งกันสมบัติล้นคนดูแล

หมอไม่เซนต์ญาติเสนอเงินก้อนใหญ่
บอกช่วยให้คนป่วยได้รักษา
พร้อมบอกหมอกรอกด้วยใบสั่งยา
ให้นิทราเพราะว่าเขาฟั่นเฟือนไป

วินิจฉัยหมอกลับเห็นไม่เป็นนั้น
ผู้ป่วยฉันเขาสติดีนักธุรกิจใหญ่
ถึงจะเครียดและนิมิตเห็นอจินไตย
สรุปไม่เขาไม่บ้าอย่าแกล้งกัน

แต่ญาติต่างเร่งเร้ารุกบอกถูกแล้ว
เขาเพ่งแก้วบอกเห็นนู้นนี้นั้น
หมอเลยสวนคงไม่ใช่นิมิตแล้วกระมัง
แล้วเป็นดั่งที่สังหรณ์วอนบอกไป

ชี้แนะแล้วแกคงเครียดไม่มีเรื่อง
ที่ญาติเพื่อนพาแอดมิทจิตเวชบอกป่วยไข้
ก็คงเป็นผลประโยชน์สมบัติเล่าจะโทษใคร
สรุปให้คนที่บ้าคือพวกคุณ

บ้าสมบัติบ้าของเขาทั้งละโมบ
ทำเป็นกลบเรื่องเอาไว้ให้ว้าวุ่น
ให้ศาลสั่งว่าเขาบ้าเลวจริงคุณ
ทั้งสมุนที่พากันปล้นคนเป็น

เพราะคนป่วยที่หมอเซนต์ญาติได้ทรัพย์
ฉีดยาหลับบอกไร้สติไม่รู้เห็น
อีกข้าวของก็เห็นอยู่เป็นชัดเจน
เผาคนเป็นยัดเวรกรรมคนหนอคน

 

นั่งเล่นริมโขงยามเย็น.....ทุกวัน.....

เฝ้ามองภูทับควาย......แล้วฉันจะไป....ในสักวัน เร็วๆนี้

เทือกเขา ประเทศลาว....

 

กำลังใจฝากไปใครที่ทุกข์
ขอให้สุขบ้างเถอะเจ้าสายสมร
สิ่งใดเกิดจงปล่อยวางข่มตานอน
จงพักผ่อนสิ่งล้าลงปลงให็เป็น

 

เคยสงสัยเหมือนกันว่า......กฏของวัฎสังสาร...

กำหนดได้เหรอว่าคนที่เป็น ดารา สวยหล่อ รวย ฉลาด
ต้องเป็นเทพบุตรเทพธิดามาเกิด

เป็นอสูรกาย หรือ มารร้ายมาจากนรกไม่ได้เหรอ

น่าคิดนะ....

แล้วคนที่ใช้ชีวิตไปวันๆ รวยๆ คนนับหน้าถือตา
อุปโลกน์ว่าตนเป็น นางสวรรค์มาเกิด

หรือพวกชาวบ้าน มีปมชีวิต อุปโลกน์ว่าเป็น พระศรี เป็น มหาศาสดา อะไรแบบนั้น
บางพวกบอกไม่สนใจสตรี ไม่รวมไม้ป่าเดียวกันนะ คำว่า ผู้ชาย มันยังทำไม่ได้
ข่มเหงเพศแม่ และตอแหลว่าเป็นผู้ชายที่ดี เห็น อ้างนั้นนี้

คงเป็นวิสัยพวกแฝงสัตว์นรกมาแหงมๆ

 

บึงสระบัว หนองหานนี้มีเรื่องเล่า
ของหญิงสาว”ไอ่คำ”นี้ที่เลอโฉม
ชักชวนให้ นาคนิมิต จิตประโลม
คิดอุ้มสม นวลนางน้อง ปลอมกายา

พญาน้อย หลงรักเจ้า เฝ้าครุ่นคิด
เสกนิมิต กระรอกด่อน เฝ้าห่วงหา
กระรอกน้อย หวังเพียงคู่ เจ้าแก้วตา
ไอ่คำหนา เห็นเป็นเพียง อยากเลี้ยงดู



โอรสพญาใหญ่ “พังคี” นาคะเจ้า
รักรุ่มเร้า เวรกรรมนี้ ให้อดสู
โดนฆ่าทิ้ง แถมล่าเนื้อ ลองคิดดู
เรื่องล่วงรู้ เหล่านาคนั้น ให้โกรธา

รักต่างชั้น สามรักซ้อน มนุษา-นาคาวิบัติ
นางไอ่กลับรักพี่”ผาแดง” ไม่มุสา
พังคี สิ้น เหล่านาคา ยกโยธา
ถล่มนครา จ่มเมืองสิ้น ดิ้นแดดาย

ดั่งตำนาน เมืองบาดาล หนองหานนี้
รักพังคี สังเวยเมือง ล่มสลาย
สุทโธนาค ทรงพิโรธ เสียลูกชาย
มันผู้ใด กินเนื้อด่อน ได้บรรลัย




ท้าวผาแดง พานางไอ่ หนีทัพนาค
รักถูกพราก ดุจสังเวย นางถวาย
นางไอ่เอย ดิ่งดำลง บาดาลไป
สุดดวงใจ จะช่วยได้ นาคฤที

จึงเป็นเรื่อง ตำนานเล่า ให้เศร้าจิต
นาคเนรมิต ฝืนใจเจ้า น้ำตาพี่
รักซ้อนซ่อน เวรกรรมนี้ เจ็บฤดี
ท้าวพังคี อโหสิและขอโทษ ที่ผ่านมา

กรรมใดหนอ บุญใดหนา ที่พลัดพราก
ได้ลาจาก น้องนางนี้ อย่าโทสา
พี่ผิดเอง ที่แย่งรัก ชายเจ้ามา
ขอขมา บุญพี่หมด ขอโทษนาง

อีกพญาปิตามาตานาค
ลูกขอกราบ แทบพระบาท ที่ได้อ้าง
ให้ท่านพ่อ ยกพลฆ่า ทั้งเมืองบาง
ทำปาณา ฆ่ามนุษย์ ลูกบาปเอง

จนบัดนี้ ขอเถิดพ่อ ได้โปรดปล่อย
นางไอ่น้อย รอเมตตา อย่าข่มเหง
ท้าวผาแดง ได้รอนาง ดั่งในเพลง
ตัวลูกเอง ขอยุติ ซึ่งบาปกรรม

หากช้ำรัก หักใจลา พาถลำ
ให้โง่งำ เอาชนะ เร่งผลีผลาม
ทั้งที่ตน ก็ชาตินาค มิควรตาม
แต่ใจทราม หยามเหยียดกัน จนบรรลัย

...เนิ่นนานนั้น ล่วงเลยล้ำ หลายภพชาติ
วิญญาณบาป ควรแล้ว ที่แก้ไข
ให้ปลดปล่อย นางไอ่คำ จุติไป
ครองรักไซร้ กับผาแดง คู่บุญญา

อันตัวพี่ พังคี นั้นบุญน้อย
มิได้กลอย ใจจิตเจ้า ให้เหว่หว้า
ถือว่าเป็นบทเรียนพี่คิดจากลา
หากชาติหน้า ขอรักข้า สมดั่งใจ

แล้วกราบลง ที่องค์พญาพ่อ
ลูกนี้หนอ ทำพินาศ วอดวายสิ้น
ชาตินั้นหนา ลูกยานี้ มิได้ใช้ เบื้องธรณินทร์
กระแสสินธุิ์ ดินแดนสาป พินาศลง

 

น้ำโขงคราม ยามวิบัติ คลื่นซัดฝั่ง
เพียงซากพัง พิษของเสีย ให้อาสัญ
คร่าชีวิต สัตว์พืชน้ำ ให้นานวัน
อุบัติอัน วิปโยค ให้โรคเยือน

ลมหนาวมา นำพาเชื้อ เจือด้วยไข้
ไวรัสร้าย ระบาดไป ให้เสมือน
ยุคสุดท้าย ผิดชอบชั่ว มาย้ำเตือน
อย่าลบเลือน เดือนอ้ายยี่ ตรีภพบรรจบไป

 

ยามเจ็บป่วย ใครดูหนอ ให้สังเวช
ยามล้มเจ็บ ใครจะเฝ้า ให้อดสู
ยามเป็นไข้ ใครกันเล่า จะเฝ้าดู
ยามไม่รู้ ใครประคอง หาหยูกยา

คนจนยาก อนาถา ที่ยากไร้
ยามป่วยไข้ ต้องหามไป เพื่อรักษา
โรงพยาบาล อนามัย ถูกเงินตรา
รอจนกว่า แพทย์จะมา เยียวยาตน

เห็นภาพไหม คนเฝ้าไข้ ไร้ที่อยู่
คนจนผู้ ด้อยราคา ใครจะสน
นี้คือภาพ การเฝ้าไข้ ของคนจน
ต้องอดทน ปูเสื่อนอน ข้างทางเดิน



สวัสดิการคนจนหรือมีเพียงฝัน
จะมีแพทย์ กี่คนกัน ระหกระเหิน
จำนวนบุคลากร นับวันนั้น ขัดต่อ ความเจริญ
น่าสรรเสริญ ต้องอดทน ข้าราชการ

ถึงอยากดี แต่เป็นหนี้ก็ไม่ไหว
ค่าใช้จ่าย นั้นไม่พอ แพทย์สนาม
บ้างวิ่งงานคลินิกกันพยายาม
ทิ้งปณิธานเพราะไม่พอจะพอเพียง....

เสียคนเก่ง เสียคนดี เสียความรู้
จำนวนผู้ แพทย์รักษา กลับไร้เสียง
โรงพยาบาลรัฐ ของคนจน ได้เป็นเพียง
หนึ่งคนเรียน หนึ่งคนต่อ เจ็บนับพัน

 

ชะรอยกรรม ที่เคยทำ จึงถูกลาก
ใจเจียนขาด เจ็บปวดนัก ในสังขาร
สุรอุกทก ต้องบ่วงนาค ตามตำนาน
เคยล่าฟาน ธนมูลนาค ลากรอยกรรม

ฟานด่อนแปลง ถูกพรานฆ่า ล่าเนื้อแจก
เรื่องน่าแปลก แล่ไม่หมด กินอิ่มหนำ
แล้วพากัน หลับไหลลง ด้วยฤทธิ์ทำ
ให้นาคดำ นครลง จมบาดาล

 

ตำนาน พญานาคอินทปัตนคร ถล่มเมืองหนองหารหลวง

เดิมเมืองสกลนครปรากฏนามว่า เมืองหนองหารหลวง ครั้งหนึ่ง "ขุนขอม" ราชบุตรเจ้าเมืองอินทปัตถ์นคร (เขมร) ได้พาครอบครัวบ่าวไพร่ของตนมาสร้างเมืองขึ้นที่ริมหนองหารหลวง ตรงท่านางอาบ (ปัจจุบันเชื่อว่าเป็นบ้านน้ำพุ บ้านท่าศาลา อำเภอโพนนาแก้ว) สมมุตินามว่าเมืองหนองหารหลวง ขุนขอมได้เป็นเจ้าเมือง ขึ้นกับเมืองอินทปัตถ์นคร

ขุนขอมมีราชบุตรคนหนึ่งชื่อสุรอุทกกุมาร คือ เมื่อวันประสูติมีอัศจรรย์บังเกิดขึ้น มีน้ำพุเกิดขึ้นในที่ใกล้กับเมืองนั้น บิดาจึงให้นามว่า ซ่งน้ำพุ (ปัจจุบันคือบ้านน้ำพุ อำเภอโพนนาแก้ว)

ต่อมาพอพระชนม์ของเจ้าสุรอุทก จำเริญวัฒนาครบ ๑๕ พรรษา ขุนขอมผู้เป็นบิดาถึงแก่กรรม ฝ่ายกรมการราษฎร พร้อมกันเชิญเจ้าสุรอุทกขึ้นเป็นเจ้าเมือง สมมุตินามว่า“พระยาสุรอุทก”

พระยาสุรอุทก ปกครองบ้านเมืองต่อมามีบุตรชายสององค์ องค์พี่ปรากฏนามว่าเจ้าภิงคาร องค์น้องปรากฏนามว่าเจ้าคำแดง

พระยาสุรอุทก พร้อมทั้งบุตรชายทั้งสอง คือเจ้าภิงคาร และเจ้าคำแดง บนศิลปะกระเบื้องดินเผาที่ประตูเมืองสกลนคร

ในวันหนึ่งพระยาสุรอุทก มีคำสั่งให้เสนาข้าราชการจัดรี้พลโยธาออกตรวจอาณาเขตบ้านเมืองของตน ครั้นตรวจไปถึงปากน้ำมูลนที ซึ่งเป็นเขตติดต่อกับเขตอินทปัฐนคร เสนาข้าราชการทูลชี้แจงว่าที่นี้เป็นที่ แบ่งเขตเมืองหนองหารหลวงกับเมืองอินทปัฐนคร ตามลำน้ำมูลนที จรดดงพระยาไฟ (ตามแนวแม่น้ำมูล) ขุนขอมซึ่งเป็นบิดาของพระองค์ กับเจ้าเมืองอินทปัตถ์นคร ได้มอบอำนาจให้ ธนมูลนาค เป็นผู้รักษาอาณาเขตต่อไป

 

พระสุรอุทก ทรงพิโรธว่าปู่กับบิดามอบอำนาจให้ธนมูลนาค ซึ่งเป็นสัตว์เดรัจฉานรักษาอาณาเขตบ้าน เมืองยังไม่สมควร

พระยาสุรอุทกชักพระขรรค์คู่กำเนิด ออกทำฤทธิ์ไต่ไปบนห้วงน้ำมูลนที และแกว่งพระขรรค์ แสดงฤทธิ์ข่มขู่

ธนมูลนาคโกรธก็ทำฤทธิ์แสดงตนให้พระยาสุรอุทกเห็นเป็นอัศจรรย์ต่าง ๆ นานา ในขณะนั้น การแสดงฤทธิ์ต่างคนต่างไม่หยุดหย่อนท้อถอยซึ่งกันและกัน จนพระยาสุรอุทก ต้องยกรี้พลโยธากลับบ้านเมืองของตน

พระยาสุรอุทก แสดงฤทธิ์ข่มขู่ธนมูลนาค บนศิลปะกระเบื้องดินเผาที่ประตูเมืองสกลนคร

ฝ่ายธนมูลนาค เมื่อพระสุรอุทกกลับเมือง ก็ยังไม่ลืมความโกรธแค้นที่พระยาสุรอุทกมาลบหลู่ตน จึงจัดกำลังโยธาเพื่อนงูทั้งหลายที่อยู่ในอำนาจของตนติดตามพระยาสุรอุทกไปถึงหนองหารหลวง สำแดงฤทธิ์พลโยธาทั้งหลายให้เป็นฟานเผือกขาวงามบริสุทธิ์ทุกตัว และเดินผ่านเมืองไปที่โพธิ์สามต้น (ปัจจุบันคือ ต.โพธิไพศาล อ.กุสุมาลย์ จ.สกลนคร) ชาวเมืองทั้งหลายเห็นจึงนำเหตุขึ้นกราบเรียนพระยาสุรอุทกในทันที

พระยาสุรอุทกไม่มีความตรึกตรองอย่างหนึ่งอย่างใด สั่งให้นายพรานทั้งหลายไปช่วยกันล้อมจับเป็นมาถวาย ถ้าจับไม่ได้ให้จับตาย นายพรานรับคำสั่งแล้วพร้อมทั้งราษฎรหลายคนติดตามไปจนถึงโพธิ์สามต้น จึงพบฝูงฟานด่อนกำลังกระจายตัวเล็มหญ้าอยู่ นายพรานจัดคนเข้าล้อมฝูงนาคที่สำแดงตัวเป็นฟานด่อน ฝูงฟานด่อนต่างหลบหนี เร้นกายกำบังตัวหายไปรวดเร็วราวกับความฝัน ยังอยู่แต่ธนมูลนาคตัวเดียวที่ยังคงทำท่าแทะเล็มหญ้าอยู่โดยไม่ได้ตกใจหนีไป แต่ก็ใช่ว่าจะสามารถจับได้โดยง่าย

ธนมูลนาคทำทีเดินหลอกล่อนายพรานกับกำลังโยธาเข้าไปในป่า เดินจนเหนื่อยแต่ก็ยังไม่สามารถจับได้ พอถึงหนองบัวสร้าง (ปัจจุบันคือพื้นที่บ้านหนองบัวสร้าง ต.อุ่มจาน อ.กุสุมาลย์ ตั้งอยู่ติดกับถนนสายนาหว้า-สกลนคร) นาคฟานก็ทำทีเป็นเจ็บขา นายพรานกับพวกก็เข้าล้อมจะจับเอาเป็นก็ไม่ได้ จึงตัดสินใจยิงฟานด่อนตัวนั้นด้วยหน้าไม้อันมีลูกดอกผสมด้วยยาพิษ ถูกฟานด่อนเข้าที่สำคัญ ฝ่ายธนมูลนาค เมื่อถูกยิงครั้นจะต่อสู้กับนายพรานซึ่งไม่มีฤทธิ์เดชอะไรก็กลัวจะเสื่อมเสียเกียรติยศ จึงสูบเอาวิญญาณของตนออกจากร่างฟานด่อน จากนั้นฟานด่อนก็ถึงแก่ความตาย

ภาพนายพรานยิงฟานด่อนด้วยลูกดอกอาบยาพิษ บนศิลปะกระเบื้องดินเผาที่ประตูเมืองสกลนคร

เมื่อฟานด่อนตายแล้ว ธนมูลนาคก็ทำฤทธิ์ให้ร่างกายฟานด่อนขยายใหญ่โตขึ้นเรื่อยๆ จนเท่ากับช้างสาร ฝ่ายนายพรานเห็นได้ที ก็ให้กำลังโยธาเจ้ายกหามเอาซากศพฟานด่อน ยกเท่าไหร่ก็ยกไม่ไหวเพราะความหนักเกินประมาณ นายพรานจึงจัดกำลังเข้าลากเอาศพฟานเผือกลงมาทางโพธิ์สามต้น ครั้นถึงริมหนองหารหลวง จะชักลากซากศพฟาน เผือกสักเท่าใดก็ไม่ไหวจริง ๆ นายพรานจึงใช้ม้าเร็วนำเหตุไปกราบเรียนพระยาสุรอุทก

เมื่อพระยาสุรอุทกทรงทราบดังนั้น จึงมีคำสั่งให้เอาเนื้อฟานด่อนมาถวาย เมื่อนายพรานทราบดังนั้น จึงสั่งให้เหล่าทหารและพลเมืองเข้าแร่เนื้อฟานด่อนเพื่อนำเข้าถวายพระยาสุรอุทก แต่แร่อยู่ ๓ วัน ๓ คืน ก็ไม่หมด พระยาสรุอุทกจึงรับสั่งให้แจกจ่ายเนื้อฟานด่อนให้ชาวเมืองได้กินกันทั่วหน้า แต่เนื้อฟานด่อนยังงอกทวีขึ้น จนคนในเมืองได้รับประทานทั่วกัน

 

พระยาสุรอุทกได้รับประทานเนื้อฟานด่อน (เก้งเผือก) ก็มีความยินดีปรีเปรมเกษมสุข เพราะเป็นเนื้อที่มีรส หวานอร่อยดีกว่าเนื้อสัตว์ต่างๆที่ผ่านมา ฝ่ายพระยานาคเมื่อรวบรวมกำลังโยธาได้แล้วก็ยังไม่หายความโกรธ พากัน ทำฤทธิ์มุดลงไปในบึงหนองหารหลวง

เมืองหนองหารหลวงและพระยาสุระอุทกถูกพญานาคโจมตีแบบไม่รู้ตัว และถูกรัดด้วยบ่วงนาคราชจนเสียชีวิตลากเอาศพไปทิ้งลงแม่น้ำโขง ทางที่ลากศพไปกลายเป็นร่องน้ำชื่อว่า "น้ำกรรม" ต่อมาเพี้ยนเป็น "น้ำก่ำ" เมืองหนองหารหลวงล่มจมธรณีกลายเป็นบึงขนาดใหญ่

พอตกเวลากลางดึก ท่ามกลางเสียงที่เงียบสงัด คนในเมืองนอนหลับกันอย่างสงบเพราะฤทธิ์ของเนื้อฟานด่อน พระยานาคกับกำลังรี้พล จึงยกพล ขุดแผ่นดินเมืองหนองหารหลวงนั้น ให้ล่มลงเป็นน้ำผืนเดียวกับหนองหารหลวง ธนมูลนาคก็ตรงเข้าจับพระยาสุรอุทกด้วยบ่วงบาศก์ที่ทรงอิทธิฤทธิ์และลงเวทย์มนต์คาถาไว้ และชักลากพระยาสุรอุทกลงไปที่แม่น้ำโขง เมื่อธนมูลนาคและเหล่านาคทั้งหลายพากันชักลากพระยาสุรอุทกไปตามทุ่งนาป่าเขา วกไปวนมาหวังให้ได้รับความทุกขเวทนา ความลำบาก พอถึงแม่น้ำโขง พระยาสุรอุทกก็ขาดใจตาย ธนมูลนาค จึงส่งศพพระยาสุรอุทกไปยังเมืองอินทปัตถ์นคร ซึ่งเป็นเมืองเชื้อสายเดิม (หนทางที่ธนมูนนาค ชักลากพระยาสุรอุทกไปยังแม่น้ำโขงนั้นได้กลายเป็นล่องลึกและกลายมาเป็นลำน้ำ ชาวบ้านจึงเรียกลำน้ำนี้ว่าลำน้ำกรรม (ภายหลังเรียกเพี้ยนกลายเป็นลำน้ำก่ำ ในปัจจุบัน) เพราะธนมูลนาคทรมานพระยาสุรอุทกให้ได้รับกรรมเช่นเดียวกับที่พระองค์สั่งให้คนลากร่างฟานด่อนมายังริมหนองหาร ส่วนหนทางที่นายพรานลากฟานด่อนมาถึงริมฝั่งหนองหาน ก็เกิดเป็นร่องลึกจนกลายมาเป็น”คลองน้ำลาก” (ไหลจากตำบลโพธิไพศาลมาตกยังหนองหารในปัจจุบัน)

ฝ่ายเมืองหนองหารหลวง เจ้าภิงคาร เจ้าคำแดง กับญาติวงศ์ข้าราชการ ชาวประชาชนซึ่งรู้สึกตัวก่อนจมน้ำ ก็ต่างคนต่างว่ายน้ำออกไปอาศัยอยู่ตามเกาะดอนกลางหนองหาร (ซึ่งชาวบ้านเชื่อว่า เกาะดอนสวรรค์) ซึ่งเหลือจากกำลังนาคทำร้ายไม่หมด .....

 

เจ้าภิงคารเจ้าคำแดงก็พาญาติวงศ์บ่าวไพร่ ขี่แพข้ามมาตั้งพักพลกำลังโยธาอยู่ที่โพนเมือง ริมหนองหารหลวงข้างทิศใต้

เจ้าภิงคารเจ้าคำแดง พร้อมด้วยเสนาอำมาตย์ ไปตรวจหาชัยภูมิที่จะตั้งบ้านสร้างเมือง เห็นว่าภูน้ำลอดเชิงชุม เป็นที่ชัยภูมิดี และเป็นที่ประชุมรอยพระพุทธบาทด้วย

เจ้าภิงคารจึงตั้งสัตย์อธิษฐานว่า “ข้าพเจ้าจะพาครอบครัวมาตั้งบ้านสร้างเมืองขึ้นที่ภูน้ำลอดนี้ เพื่อปฏิบัติรอยพระพุทธบาทด้วย ขอให้เทพยดาผู้มีฤทธิ์ จงช่วยอภิบาลบำรุงให้บ้านเมืองวัฒนาถาวรต่อไป”

ในขณะนั้นมีพญานาคผู้ทรงศีลธรรมตัวหนึ่ง ชื่อว่าสุวรรณนาค ซึ่งเป็นผู้รักษารอยพระพุทธบาทพระพุทธเจ้า 3 พระองค์ที่ภูน้ำลอด มีเกล็ดเป็นทองคำ ได้ผุดขึ้นมาจากพื้นพสุธาดล

และอภิเษกให้เจ้าภิงคารเป็นเจ้าเมืองหนองหารหลวง ให้พระนามว่า “พระยาสุวรรณภิงคาร” (แปลว่าน้ำเต้าทองคำ) และได้ราชาภิเษกกับพระนางนารายณ์เจงเวง ราชธิดาของเจ้าเมืองอินทปัตถ์นคร (เชื้อสายเดียวกับผู้เป็นบิดา) เป็นเอกอัครมเหสี พระยาสุวรรณภิงคารและพระนางนารายณ์เจงเวงก็ได้ครองเมืองหนองหารหลวงโดยสวัสดิภาพตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา

ฝ่ายเมืองหนองหานน้อย (คาดว่าปัจจุบันคือ หนองหาน อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี) ไม่มีผู้ครองบ้านเมือง เสนาอำมาตย์จึงทำพิธีอธิษฐานเสี่ยงราชรถหาผู้ครองบ้านเมืองต่อไป

รถอันเทียมด้วยม้ามีกำลังก็พามาสู่หนองหารหลวง ราชรถเข้าไปเกยที่บันไดวังเจ้าคำแดงเสนาอำมาตย์ จึงกราบทูลเชิญเจ้าคำแดงไปเป็นเจ้าเมืองหนองหานน้อย เมืองหนองหานน้อยกับเมืองหนองหารหลวงจึงเป็นไมตรีพี่น้องกัน

 

สุวรรณภิงคารและพระนางนารายณ์เจงเวงก็ได้ครองเมืองหนองหารหลวงโดยสวัสดิภาพตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา

ฝ่ายเมืองหนองหานน้อย (คาดว่าปัจจุบันคือ หนองหาน อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี) ไม่มีผู้ครองบ้านเมือง เสนาอำมาตย์จึงทำพิธีอธิษฐานเสี่ยงราชรถหาผู้ครองบ้านเมืองต่อไป

รถอันเทียมด้วยม้ามีกำลังก็พามาสู่หนองหารหลวง ราชรถเข้าไปเกยที่บันไดวังเจ้าคำแดงเสนาอำมาตย์ จึงกราบทูลเชิญเจ้าคำแดงไปเป็นเจ้าเมืองหนองหานน้อย เมืองหนองหานน้อยกับเมืองหนองหารหลวงจึงเป็นไมตรีพี่น้องกัน

ครั้นต่อมาถึงศาสนาพระโคดมบรมครูเจ้าของเรานี้ องค์สมเด็จสัมมาสัมพุทธเจ้า พร้อมด้วยพระสาวกอรหันต์ จำนวน 1,500 รูป เสด็จมาจากเมืองศรีโคตรบูร แล้วมาฉันข้าวที่ภูกำพร้า หรืออีกนัยหนึ่งเรียกว่าดอยเข็ญใจ

พระองค์ระลึกถึงประวัติพระพุทธเจ้าสามองค์ ที่เข้าสู่ปรินิพพาน แล้วได้มาประชุมรอยพระบาทไว้ที่ภูน้ำลอดเชิงชุมทุกๆองค์ พระองค์เห็นว่าจวนจะเข้าปรินิพพานแล้ว จึงพาสวกพระอรหันต์ ๕๐๐ องค์ ไปสู่ภูน้ำลอดเชิงชุม ประทานรอยประทับลงที่แผ่นศิลา ซึ่งฝังอยู่ที่ภูน้ำลอด




ขณะนั้นพระยาสุวรรณภิงคาร ได้พร้อมบริวารมารับเสด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าได้กระทำปาฏิหาริย์ ให้พระยาสุวรรณภิงคารเห็นเป็นอัศจรรย์ คือแสดงให้มหารัตนมณีสามดวง ออกมาจากพระโอฐษ์ มีรัศมีรุ่งโรจน์โชติช่วงชัชวาลย์ทั่วทั้งอากาศนพดล คนทั้งหลายเห็นพอเส้นขนพองสยองเกล้า




พระยาสุวรรณภิงคารจึงกราบทูลพระผู้มีพระภาคเจ้า ถามปัญหาในข้ออัศจรรย์ พระพุทธเจ้าจึงทรงตรัสพระสัทธรรมเทศนาว่า

<<ที่นี้เป็นที่อันประเสริฐอันหนึ่งแห่งพระพุทธเจ้าทั้งหลาย ซึ่งได้ตรัสรู้สัพพัญญูเป็นพระพุทธเจ้าในภัทรกัปนี้ ทุกพระองค์เมื่อจวนจะเข้าสู่ปรินิพพาน ก็ได้มาประชุมรอยพระพุทธบาทไว้ที่นี่ รัตนมณี ๓ ก็คือ ควงที่ ๑ พระเจ้ากุกกุฏสนธิ์ ดวงที่ ๒ คือพระโกนาคมน์ ดวงที่ ๓ คือพระเจ้ากัสสปที่ล่วงลับเข้าสู่ปรินิพพาน ดวงที่ ๔ ซึ่งเสด็จออกมาทีหลังก็คือองค์สัมมาสัมพุทธโคดมนี้แล เมื่อหมดศาสนาพระตถาคตครบ ๕,๐๐๐ พรรษาแล้ว ยังจะมีพระศรีอาริยเมตไตรเจ้าองค์หนึ่ง ได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้าในกัปนี้ พระองค์ก็ยังจะได้มาประชุมรอยพระบาทไว้ที่นี้อีกจึงจะหมดภัทรกัป >>

พระยาสุวรรณภิงคารเมื่อสดับฟังรสธรรมเทศนาของพระพุทธเจ้าแล้ว ก็มีความโสมนัสยินดีปรีดาปราโมทย์ในพระสัทธรรมเทศนานั้นยิ่งนัก เพราะว่าบ้านเมืองของตนตั้งอยู่ในสถานที่อันประเสริฐ

พระยาสุวรรณภิงคาร ชักพระขรรค์ออกจะตัดศรีษะของพระองค์ถวายบูชาพระสัทธรรมเทศนา


พระนางนารายณ์เจงเวงราชเทวี เห็นพระองค์ทรงพระสัญญาวิปลาส ดังนั้นจึงเข้ากุมพระหัตถ์แย่งพระขรรค์ไว้ แล้วทูลว่า “เมื่อพระองค์ยังทรงพระชนม์มายุอยู่ยืนนาน ก็จะได้อุปถัมภ์บำรุงรอยพระพุทธบาท สืบพระพุทธศาสนาสร้างบุญกุศลสืบไป “

 

พระยาสุวรรณภิงคารได้ยินนางเทวีห้าม ก็สะดุ้งพระทัยรู้สึกถึงคุณพระรัตนตรัย มีพระสติเลื่อมใสในรอยพระพุทธบาท พระยาก็ถอดมงกุฏกษัตริย์ ซึ่งมีราคาแสนตำลึงทองคำมณี สวมลงไปในรอยพระพุทธบาทเป็นเครื่องบูชา แล้วพระยาสุวรรณภิงคารก็อาราธนาพระพุทธเจ้ากับพระอรหันต์ ๕๐๐ องค์ ไปรับบิณฑบาตรที่พระราชวังของพระองค์

พระพุทธเจ้ากระทำภัตกิจรับฉันอาหารบิณฑบาตร ทรงอนุโมทนาซึ่งทานแห่งพระยาสุวรรณภิงคารแล้ว ก็เสด์จไปประทับพระบรรทมที่แท่นศิลาอาสน์ ณ ดอยคูหาแล้วก็เสด็จไปเมืองกุฉินารายณ์ พระองค์เสด็จเข้าสู่ปรินิพพานในกาละนั้น

 

ฝ่ายพระยาสุวรรณภิงคารกับพระนางนารายณ์นารายณ์เจงเวงราชเทวี ออกพร้อมด้วยบริวารสร้างอุโมงค์ก่อเป็นรูปเจดีย์สวมรอยพระพุทธบาทไว้ที่คูน้ำลอดเชิงชุม ให้นามว่าพระเจดีย์พุทธบาทโรมชุมหรือเชิงชุม ซึ่งมีรอบพระพุทธบาททั้ง ๔ พระองค์มารวมกันทับซ้อนอยู่เป็นหลักฐาน ณ แผ่นศิลาข้างล่างอูบมุงที่พระเจดีย์นั้น

พระโบราณาจารย์เจ้าจึงอธิบายคาถาไว้ แก่ผู้มีน้ำใจเลื่อมใสศรัทธานมัสการพระเจดีย์นี้ ให้กล่าวว่า

"มหาวาปี ปุเร สุวัณณะ ภิงคาระราเชนะ ฐาปิตัง จตุพุทธะ ปาทะวะลัญชัง สิระสานะมามิ"

"ข้าพเจ้าขอนมัสการรอยพระพุทธบาทของพระอรหันตสัมพุทธเจ้า 4 พระองค์ ที่พระเจ้าสุวรรณภิงคาระให้สถาปนาไว้ ณ เมืองหนองหารหลวง ด้วยเศียรเกล้าฯ"

ขออนุโมทนาสาธุทุกท่าน ร่วมสักการะรอยพระบาทพระพุทธเจ้าทั้งสี่พระองค์ แสดงความกตัญญูกตเวทิตาต่อพระมหากรุณาธิคุณขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ได้ทรงสัพพัญญูแสดงธรรมโปรดเหล่าเวไนยสัตว์ทั้งหลายให้รู้ทางธรรมเพื่อเป็นเครื่องนำทางก้าวสู่การบรรลุธรรมเพื่อตัดในกิเลสเครื่องเศร้าหมอง หลุดพ้นในวัฏรสังสาร ถึงทางนิพพาน
อันเป็นบรมวิมุติสุขในสัมปรายภพนั้น...

เพลงพรายได้สักการะพระธาตุเชิงชุม ที่วัดพระธาตุเขิงชุมวรวิหาร จ.สกลนคร เมื่อคืนค่ะ ได้สำรวมจิตแผ่เมตตาอัปปมัญญา การแผ่เมตตาให้ทุกสรรพดวงจิต
ทั้งสามตรีภพอย่างไม่มีประมาณ... และน้อมสักการะแด่พระภูมิเจ้าที่ เทพยดาอารักษ์มีชื่อ ให้คุ้มครองปกป้องสยามเขตขัณฑ์ประเทศ ให้ราชวงศ์จักรี พระบรมวงศานุวงศ์ ทรงพระเจริญในพระพลานามัย ทรงพระเจริญยิ่งในพระศรีรัตนตรัยอันคุ้มครองทุกพระองค์ รวมทั้งวีรบุรุษ วีรสตรี ผู้ทำคุณูปการให้แด่แผ่นดินทั้งที่ออกนามและมิได้เอ่ย รวมถึง พสกนิกรชาวไทย ให้อยู่เย็นเป็นสุข สมบูรณ์ด้วยอริยทรัพย์แบะโภคทรัพย์ ปลอดภัยจากสิ่งเลวร้ายใดใด
ร่วมกันทำนุบำรุงศาสนาพุทธ ให้สุขสงบร่มเย็นจนครบที่สมเด็จพระศรีอริยะเมตไตรย ทรงได้มาประทับรอยพระพุทธบาท เป็นพระพุทธเจ้าองค์ที่ ๕ อีกครั้ง

น้อมกราบสาธุการด้วยบารมีแห่งพระอรหันตเจ้า พระปัจเจก พระโพธิสัตว์และองค์อนิตยทุกพระองค์ค่ะ

 

สิบนิ้วประนม เวียนองค์ปฐม ธาตุเจ้า
สักการะเอา พระเชิงชุม อุรังคษี
ด้วยตัวลูก แสนปลาบปลื้ม สุดยินดี
ด้วยภพนี้ ได้มีบุญ กลับมาเยือน

ขอฝากรอย อธิษฐาน กราบน้อมนบ
แสดงเคารพ พระธาตุเจ้า และรูปเสมือน
รอยพระบาท สี่พุทธเจ้า คอยย้ำเตือน
อย่าแชเชือน เร่งกอปกุล หนุนรอยธรรม

สิงห์หน้าโบสถ์ ทรงโปรดให้ รอพระศรี
ภพภูมินี้ ทั้งนาคครุฑ ต่างคอยค้ำ
เชิดชูไท้ ตามสัจจะ ศรัทธาธรรม
อีกกุมภรรณ ยักษา ต่างยินดี

ขออัญเชิญ ดวงแก้วน้อย ลอยมาสู่
เชิงชุมคู่ บ้านเมืองนี้ อยู่สุขี
พสกนิกร พุทธบริษัท สมณทั้งพระ-ชี
ให้ไทยนี้ แคล้วคลาดภัย ให้เฟื่องฟู

 

สกลทวาปี มีเรื่องเล่า ให้กล่าวไว้
ครูบาไท้ พระปัจเจก อรหันต์
อีกทั้ง พระโพธิสัตว์ แสวงบุญกัน
แดนตะวัน อารยธรรมบุญ หนุนค้ำเมือง

รอยพระบาท สารีริกธาตุ พระอริยเจ้า
ปวงชนเฝ้า สักการะ ให้ลือเลื่อง
อาณาจักร ขอมโบราณ ที่สร้างเมือง
อันรุ่งเรือง ในสุวรรณแคว้น ดินแดนไทย