101.เดินกรุงเก่า เข้าวัดหลวง (2)

​

ภายในพระอุโบสถประดิษฐานพระประธาน 7 องค์บนฐานชุกชี เป็นพระพุทธรูปปูนปั้นหินทราย รายนามมีดังนี้

รายนามพระพุทธรูปมีดังนี้
พระพุทธวิปัสสี ปางมารวิชัย สูง 7 ศอก 14 นิ้ว
พระพุทธสิขี ปางสมาธิ สูง 4 ศอก 5 นิ้ว
พระพุทธเวสสภู ปางมารวิชัย สูง 3 ศอกคืบ
พระพุทธกุกกุสันธ ปางสมาธิ สูง 3 ศอก 5 นิ้ว
พระพุทธโกนาคม ปางสมาธิ สูง 3 ศอก 4 นิ้ว
พระพุทธกัสสป ปางมารวิชัย สูง 3 ศอก
พระพุทธโคดม ปางมารวิชัย สูง 2 ศอก คืบ 3 นิ้ว

และมีพระสาวกอีก 4 องค์เป็นพระยืน

 

​

ด้านหน้าพระอุโบสถมีพระศรีอริยเมตไตรย

 

มีภาพเขียนพระพุทธประวัติของพระพุทธเจ้า 7 พระองค์ และได้รับการซ่อมแซมในสมัยรัชกาลที่ 5

​

 

​

 

มีพระเจดีแบบย่อมุมไม้สิบสองศิลปะแบบอยุธยา ภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ อยู่ด้านหลังพระอุโบสถ

​

 

​

เมื่อไปถึงวัดจอดรถได้แล้ว เดินไปที่พระอุโบสถ จุดธูปไหว้พระศรีอริยเมตไตรย แล้วเดินเข้าไปข้างในโบสถ์ เจอพระสงฆ์ 1 รูปกำลังสวดมนต์เสียงดังบทอิติปิโส ก็เข้าไปไหว้พระประธาน แล้วถ่ายรูป พระก็สวดมนต์จบพอดี หันมาเห็นโยมนั่งอยู่ข้างหลัง เลยชวนคุย บอกว่า วันนี้อาตมาตื่นสาย ลงมาสังฆกรรมไม่ทัน เลยถูกทำโทษให้มาสวดอิติปิโส 108 จบ พระท่านเล่าไปก็ขำไป สร้อยฟ้ามาลาก็ยิ้มๆ นึกในใจเป็นการบอกโทษของตนเองให้ผู้อื่นได้ทราบ พระท่านก็เดินออกจากโบสถ์ไป สร้อยฟ้ามาลา ก็ถ่ายรูปได้ตามสะดวก ไม่มีคนเลย แต่ก็ไม่ได้เก็บรูปอะไรมาก

ถ่ายรูปเสร็จแล้ว เดินออกมาด้านนอกโบสถ์ยืนถ่ายรูปต่อ มีหลวงตากำลังจัดของอยู่หน้าโบสถ์เดินมาหา หยิบหนังสือมาให้ 3 เล่ม เป็นหนังสือวัดชุมพลนิกายารามราชวรวิหาร, หนังสือคาถาพระมหาจักรพรรดิ 108 , หนังสือบทสวดคาถามหาจักรพรรดิประจำวันเกิด รู้สึกว่าวันนี้เป็นวันดีจัง

 

ต่อไปเป็นวัดที่สาม ขับรถมุ่งหน้าเข้าสู่เกาะเมือง ใช้เส้นทาง 3477 เส้นทางนี้ผ่านวัดมากมายหลายวัด ถ้าจะไหว้พระ 9 วัด เส้นนี้เส้นเดียวน่าจะเกิน ใช้เวลาขับรถไม่นานก็มาถึงวัดที่สาม วัดพนัญเชิงวรวิหาร (ขอนำข้อมูลที่เคยเรียบเรียงไว้ในกระทู้ เมื่อสาวสาวพลังจิตไปเที่ยวอยุธยา นำมาลงใหม่กับภาพบางภาพมาจากกระทู้ ไหว้พระกัน ในวันว่าง นะ)

 

วัดพนัญเชิงวรวิหาร
​

พระอารามหลวงชั้นโท ชนิดวรวิหาร
ตั้งอยู่ตำบลคลองสวนพลู อำเภอพระนครศรีอยุธยา เป็นวัดที่มีมาแต่โบราณก่อนการสร้างกรุงศรีอยุธยา ไม่ปรากฎหลักฐาน แน่ชัดว่าใครเป็นผู้สร้าง ตามหนังสือพงศาวดารเหนือกล่าวว่าพระเจ้าสายน้ำผึ้งเป็นผู้สร้างและพระราชทานนามว่า "วัดเจ้าพระนางเชิง"

​

 

​

ในพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐกล่าวว่า แรกสถาปนาพระพุทธเจ้าพแนงเชิง พ.ศ.1867 ก่อนพระเจ้าอู่ทองสร้างกรุงศรีอยุธยา 26 ปี เป็นพระพุทธรูปขนาดใหญ่ หน้าตักกว้าง 14 เมตรเศษ สูง 19 เมตร เป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปางสมาธิ


ในจดหมายเหตุของแคมเฟอร์ เขียนครั้งกรุงศรีอยุธยาว่าพระพุทธรูปองค์นี้เป็นของมอญ ในหนังสือภูมิสถานอยุธยา ว่าเป็นของพระเจ้าสามโปเตียน ซึ่งน่าจะเพี้ยนมาจากภาษาจีนว่า ซำปอกง แปลว่า รัตนตรัย ตามหลักฐานในประวัติศาสตร์ยังค้นไม่พบว่า กษัตริย์อโยธยาองค์ใดที่มีประนามว่าสามโปเตียน


พระพุทธรูปองค์นี้ชาวจีนนับถือมากเรียกว่า ซำปอกง คนไทยเรียกทั่วไปว่า หลวงพ่อโต หรือ หลวงพ่อพนัญเชิง

 

​

ในสมัยกรุงศรีอยุธยาปรากฎว่าสมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงซ่อมแซมครั้งหนึ่ง และต่อมาพระเจ้าแผ่นดินกรุงศรีอยุธยาคงจะซ่อมแซมกันต่อมาอีกหลายพระองค์ และเรียกกันว่า "วัดพระพแนงเชิง" บ้าง "วัดพระเจ้าแพนงเชิง" บ้าง

ในพระราชพงศาวดารกล่าวว่า เมื่อกรุงศรีอยุธยาจะเสียแก่พม่าครั้งที่สองนั้น พระพุทธรูปองค์นี้มีน้ำพระเนตรไหลออกมาทั้งสองข้าง

ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ สมเด็จพระปฐมบรมราชจักรีวงศ์ได้ทรงปฎิสังขรณ์ และได้รับการบูรณะต่อมาหลายพระองค์ โดยเฉพาะพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้บูรณะใหม่ทั้งองค์ เมื่อปลาย พ.ศ.2397 แล้วถวายพระนามพระพุทธรูปว่า "พระไตรรัตนายก" ในสมัยรัชกาลที่ 5 พ.ศ.2444 เกิดเพลิงไหม้ผ้าห่มพระเจ้าพนัญเชิง ซ่อมแซมแล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ.2444 กรมศิลปากรได้ทำการซ่อมแซมอีก เมื่อ พ.ศ.2494 พระพุทธรูปองค์นี้เป็นที่นับถือทั้งชาวไทยและชาวจีน

 

H.R.H Prince Vittorio Emanuele di Savoia-Aosta
Count of Turin
Wat Phananchoeng
16 december 1898​

 

วันนี้เป็นวันพระใหญ่ ที่วัดพนัญเชิงนี้มีคนมาไหว้พระทำบุญกันมาก ทำให้รถติดตรงทางเข้าออกวัด สร้อยฟ้ามาลามาถึงวัดสิบเอ็ดโมงกว่าๆ หาที่จอดรถได้ไม่ยากเพราะทางวัดทำลานจอดรถเพิ่มขึ้นมาอีกกว้างขวางกว่าแต่ก่อน ก็เข้าไปทำบุญไหว้พระ ถ่ายรูปได้ไม่นานก็ออกจากวัด คนเยอะมากอยู่นานไม่ไหว ขับรถออกจากลานวัดมาได้ก็ติดอยู่ตรงทางออกนานพอสมควร

วัดต่อมาวัดที่สี่ เคยมาครั้งนึงแล้ว คราวนี้ลองตั้งกูเกิ้ลดู ให้เลี้ยวลอดใต้สะพานข้ามแม่น้ำเจ้าพระยาเพื่อวนขึ้นสะพานข้ามแม่น้ำตัวเก่า แต่ด้วยความ งง ก็เลยไม่ได้เลี้ยวขวาขึ้นสะพานแต่กลับเลี้ยวออกถนนฝั่งขาออกเมือง จึงต้องขับรถวนวงเวียนเจดีย์วัดสามปลื้มแล้วย้อนกลับมาขึ้นสะพานข้ามแม่น้ำตัวใหม่ แต่ก็ดีนะ ถ้าขึ้นสะพานเก่าจะตีเข้าเลนซ้ายยากมาก แต่ขึ้นสะพานตัวใหม่ก็เลี้ยวซ้ายเข้ามาเส้นถนนอู่ทองได้เลย แล้วก็มาถึงวัดที่สี่ วัดสุวรรณดารารามราชวรวิหาร (ข้อมูลที่เคยเรียบเรียงไว้ในกระทู้ เดินกรุงเก่าเข้าวัดหลวง นำมาลงใหม่นะ)

วัดสุวรรณดารารามราชวรวิหาร​

 

วัดสุวรรณดารารามราชวรวิหาร​

พระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร
อยู่ในเขตพระนครด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้ของเกาะเมือง
ประวัติวัดสุวรรณดาราราม ตั้งอยู่ภายในกำแพงกรุงศรีอยุธยาทางทิศใต้ใกล้ป้อมเพชร ตำบลหอรัตนไชย อำเภอพระนครศรีอยุธยา สมเด็จพระบรมราชชนกของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชได้สร้าง “วัดทอง” ขึ้นใกล้กับบริเวณนิวาสถานเดิม

ต่อมาเมื่อ พ.ศ.2310 พม่าได้ยกกองทัพมาตีกรุงศรีอยุธยาแตก วัดทองก็ถูกพม่าทำลายกลายเป็นวัดร้างมานานถึง 18 ปี ครั้นใน พ.ศ.2325 เมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงปราบดาภิเษกและสร้างกรุงเทพมหานครเป็นราชธานีแล้ว ต่อมาใน พ.ศ.2328 ได้ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ปฏิสังขรณ์วัดทองที่ถูกทิ้งร้างมาตั้งแต่กรุงแตกใหม่ทั้งอาราม ในการปฏิสังขรณ์และการก่อสร้างครั้งนี้กรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท พระอนุชาได้ทรงร่วมปฏิสังขรณ์และก่อสร้างพระอุโบสถ พระเจดีย์ และหมู่กุฏิทั้งหมดด้วย เมื่อการบูรณปฏิสังขรณ์แล้วเสร็จ พระองค์ได้พระราชทานนามใหม่ตามพระนามของสมเด็จพระบรมราชชนก(ทองดี) และพระราชชนนี (ดาวเรือง) ว่า “วัดสุวรรณดาราราม”

เมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชเสด็จสวรรคต พระมหากษัตริย์รัชกาลต่อมาแห่งราชวงศ์จักรี ได้บูรณปฏิสังขรณ์วัดนี้ต่อมาเป็นลำดับ มีการก่อสร้างพระวิหารเจดีย์ กำแพงแก้ว และปูชนียสถานอื่นๆ ภายในพระอารามแห่งนี้

​

พระอุโบสถที่สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 1 สิ่งที่สวยงามสะดุดตาก็คือ หลังคาพระอุโบสถประดับช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ หน้าบันทำด้วยไม้สัก แกะสลักลายกนกเป็นรูปนารายณ์ทรงครุฑ ปิดทอง ประดับกระจกตลอด เฉพาะคันทวยที่ประดับรับเชิงชายคาพระอุโบสถทุกตัวได้แกะสลักเป็นรายนกพันรอบทวย ลวดลายอ่อนช้อยงดงามยิ่งนักรูปทรงพระอุโบสถภายนอกเป็นรูปทรงเรือสำเภาซึ่งนับเป็นศิลปะสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น ที่ยังเหลือไว้ให้ได้ศึกษา

 

​

ภายในพระอุโบสถ ประดิษฐานพระประธานซึ่งจำลองขยายส่วนจากพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากรพระแก้วมรกต (พระแก้วมรกต) วัดพระศรีรัตนศาสดาราม รูปทรงงดงาม ซึ่งเป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปิดทอง ปางมารวิชัย ขัดสมาธิราบเหนือพระรัตนบัลลังก์ที่ประดับกระจกสีด้านซ้าย และขวาเป็นที่ประดิษฐานนภดลมหาเศวตรฉัตร เพดานพระอุโบสถเป็นไม้จำหลักลายดวงดาราบนพื้นสีแดง ลงรักปิดทองประดับกระจก ตรงกลางเป็นดาวประธาน ล้อมรอบด้วยดาวบริวาร 12 ดวง ภายในกรอบย่อมุมไม้สิบสอง

 

​

 

​

ภาพจิตรกรรมฝาผนังในพระอุโบสถสมัยรัชกาลที่ 1 เขียนเรื่องพุทธประวัติ ไตรภูมิ ทศชาติชาดก การลำดับภาพ คือ ฝาผนังด้านข้างแบ่งเป็น 2 ส่วน คือส่วนบนเหนือขอบหน้าต่าง เขียนภาพเทพชุมนุม 2 ชั้น ชั้นละ 16 องค์ ชั้นบนเป็นรูปเทพ ชั้นล่างเป็นรูปเทพและยักษ์ซึ่งเทพชั้นนี้ถือเป็นเทพชั้นต่ำสุด เทพทุกพระองค์พนมมือหันหน้าไปทางองค์พระประธาน ภาพส่วนล่าง ที่ห้องภาพระหว่างช่องหน้าต่างเป็นภาพเรื่องทศชาติชาดก ส่วนฝาผนังด้านหน้าเป็นภาพพุทธประวัติ ตอนมารวิชัย มีขนาดใหญ่เต็มผนัง และด้านหลังเป็นภาพเรื่องไตรภูมิ

 

พระวิหาร
พระวิหารนี้ถูกสร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 4 มีลักษณะเป็นอาคารเครื่องก่อ ด้านหลังมีเจดีย์ใหญ่ โครงสร้างพระวิหารเหมือนกับอุโบสถแต่ไม่มีคันทวยและหน้าบันเป็นรูปช้างเอราวัณยืนแท่น ทูนแว่นฟ้า บนพานมีฉัตร 5 ชั้น ภายในพระวิหารประดิษฐานพระพุทธรูปโลหะลงรักปิดทอง มีเรือนแก้วแบบเรือนแก้วพระพุทธชินราช แต่เป็นจำหลักเขียนสีปิดทอง ในพระวิหารมีภาพเขียนสีน้ำมันฝีมือของ มหาเสวกตรี พระยาอนุศาสน์จิตร เป็นผู้วาดเมื่อปี พ.ศ.2474 สมัยรัชกาลที่ 7 เป็นภาพเรื่องพระราชพงศาวดารสมเด็จพระนเรศวรมหาราช เป็นภาพเขียนที่มีความเหมือนจริงมีใบหน้า ร่างกายกล้ามเนื้อ และสัดส่วนต่างตามสรีระของบุคคลจริง อันมีอิทธิพลมาจากตะวันตกและได้นำมาประยุกต์ใช้ในจิตรกรรมไทย ซึ่งเชื่อว่าเป็นจิตรกรรมสีน้ำมันบนฝาผนังปูนแห่งแรกในประเทศไทย


เจดีย์ประธาน อยู่ด้านหลังของพระวิหาร เป็นเจดีย์ที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ เป็นเจดีย์ทรงระฆัง ตั้งอยู่บนลานทักษิณล้อมรอบด้วยเจดีย์รายแบบย่อมุม 10 องค์

แท่นพระศรีมหาโพธิ์ เป็นแท่นฐานบัวคว่ำและบัวหงาย ประดิษฐานพระศรีมหาโพธิ์ ซึ่งพระศรีมหาโพธิ์นี้พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้นำหน่อต้นโพธิ์มาจากประเทศอินเดียและทรงปลูกไว้บริเวณด้านหน้าของพระอุโบสถวัดสุวรรณดารารามแห่งนี้​

​

 

มาถึงวัดสุวรรณดาราราม ก็จอดรถที่ลานจอดด้านนอกหน้าพระอุโบสถ ตอนกำลังเดินเข้าไปผ่านซุ้มประตู มีคุณป้าขี่จักรยานอยู่หน้าประตูทางเข้า ถามว่ามาไหว้พระเหรอ ก็เลยพยัคหน้าให้หนึ่งครั้ง เดินเข้าไปเป็นวัดที่เงียบสงบร่มรื่นไม่เคยเปลี่ยนแปลง แต่มาคราวนี้พระวิหารกับพระเจดีย์กำลังบูรณะจึงได้เข้าไปแต่ในพระอุโบสถ ทำบุญไหว้พระแล้ว เดินกลับออกมาเจอคุณป้าคนเดิม บอกว่าช่วยซื้อมะนาวหน่อยเป็นทุนซื้ออาหารแมว มะนาวทุนมา 20 บาท แต่จะให้มากกว่า 20 บาทเท่าไหร่ก็ได้ ก็เลยช่วยซื้อไป 1 ถุง จนขณะที่กำลังเขียนกระทู้ยังแช่อยู่ในตู้เย็นอยู่เลยไม่รู้จะทำอะไรจนเน่าไปแล้ว

 

วัดต่อไปวัดที่ห้า ขับรถย้อนกลับมาเส้นถนนอู่ทอง ลอดใต้สะพานข้ามแม่น้ำ ขับตรงไปเรื่อยๆ ผ่านพระราชวังจันทรเกษม เลี้ยวเข้าซอยข้างๆ ก็ถึงวัดที่ห้า วัดเสนาสนารามราชวรวิหาร (มีภาพบางภาพมาจากกระทู้ ไหว้พระกัน ในวันว่าง นะ)

 

วัดเสนาสนารามราชวรวิหาร ​

พระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร ตั้งอยู่ตำบลหัวรอ อำเภอพระนครศรีอยุธยา
สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ได้รับการปฏิสังขรณ์โดยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 แล้วเสร็จเมื่อปี พ.ศ.2406 และได้รับพระราชทานนามใหม่ว่า วัดเสนาสนาราม เป็นวัดธรรมยุติกนิกาย

​

ความเป็นมาของสถานที่ตั้งของวัด
วัดเสื่อ ปรากฏในพระราชพงศาวดารกรุงศรียุธยา ในรัชสมัยของพระมหาธรรมราชา เมื่อสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ขณะดำรงพระยศเป็นพระมหารอุปราชครองเมืองพิษณุโลก โปรดเกล้าฯ ให้สร้างวังจันทรเกษมให้เป็นที่ประทับในคราวเสด็จพระราชดำเนินกลับกรุงศรีอยุธยา มีอาณาเขตทางด้านทิศใต้ของวังจันทรเกษมติดกับวัดเสื่อ

ในรัชสมัยพระเจ้าปราสาททอง ได้ทรงบูรณปฏิสังขรณ์ และในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช พระองค์ได้ทรงเสด็จไปประทับที่พระที่นั่งนารายณ์ราชนิเวศน์ โปรดเกล้าฯ ให้พระอนุชาธิราช เป็นพระมหาอุปราช พระราชทานพระราชวังจันทรเกษมให้เป็นที่ประทับ ซึ่งได้ขยายอาณาเขตของวังจันทรเกษมออกไป และรวมเอาวัดเสื่ออยู่ในเขตวังจันทรเกษมด้วย จนกระทั่งเมื่อกรุงศรีอยุธยาเสียแก่พม่าในปี พ.ศ.2310 วัดเสื่อ จึงได้ร้างไป