เรื่องเด่น เรื่องเล่า "นักขุดกรุ"มือขลัง ขมังเวทย์ที่สุดในแผ่นดิน

เช้าวันหยุดอากาศแจ่มใส ภิกษุสงฆ์ออกบิณฑ์ฯไม่รกรุงรังด้วยร่ม คนทำบุญริมทางก็ทำอย่างเรียบง่าย ร่วมอนุโมทนาบุญง่ายๆแต่เป็นการบุญที่ต้องเสียสละไม่น้อย ทั้งตื่นเช้า หาภัตตาหารใส่บาตร ความง่ายที่มีความยากพอสมควร

เป็นบุญที่พระอริยสงฆ์ทุกรูปสอนเสมอว่า ผู้ใดทำเป็นประจำ จักเป็นผู้ไม่ขาดแคลนทรัพย์สินเงินทอง ห่างไกลความยากไร้ และอุปสรรคขัดข้องต่างๆในชีวิตจะมลายหายรวดเร็ว

 

พระสองแผ่นดิน-ย้อนพันปี
"กริ่งตั๊กม้อ"ไทย-จีน 2537
===============

จากบันทึกเก่าแก่ พระกริ่งจีนนอก สร้างในสมัย "เม็ง" กับ "เช็ง" อายุในราวพุทธศตวรรษที่ 400-900 นั่นหมายถึงอายุกว่าพันปีในยุคปัจจุบัน

การสร้างโดยฝีมือช่างหลวง ตกแต่งงามละเอียดและประณีตมาก ในด้านเนื้อหานั้นส่วนมากจะสร้างด้วยเนื้อทองเหลืองผสม นิยมเรียกกันว่า "เนื้อทองม้าฬ่อ" หรือเราเรียกเนื้อทองดอกบวบเป็นหลัก แล้วทำการอนุรักษ์ด้วยการเปียกทองทาหรือไม่ก็จะลงชาดและลงน้ำรักปิดทองทับไว้อีกชั้นหนึ่ง อาจแยกตามพุทธศิลปะเป็นพระกริ่งบาเก็ง เป็นส่วนใหญ่ที่เป็นพระกริ่งหนองแสก็มี

***((ขอบคุณข้อมูลจากหนังสือ อาณาจักร พระกริ่ง พระชัยวัฒน์ ฯ โดยท่านรองศาสตราจารย์นิพัทธ์ จิตรประสงค์))

พระกริ่งจีนจึงเป็นยอดปรารถนาของนักสะสมทั้งรุ่นเดอะ รุ่นลายครามและคนรุ่นใหม่ แต่ต้องใช้กำลังเงินมหาศาลในการครอบครอง ทั้งยังมีสิทธิ์จ๊ะเอ๋ "กริ่งเจ็ก-ฝีมือไทยทำเทียม" เกือบจะร้อยทั้งร้อย!!!

ปี 2537 ชมรมอนุรักษ์พุทธศิลป์ไทย-จีน ได้ร่วมกับ วัดกวงซิ่ว เมืองกวางโจว ฟื้นฟูชีวิตวิญญาณสัมพันธ์ไทย-จีนครั้งใหญ่ในด้านพระพุทธศาสนา ด้วยการสร้าง พระกริ่งจีนนอกขึ้นด้วยรูปแบบและพิธีกรรมตามแบบฉบับบรรพกาลพันปีไม่ผิดเพี้ยน

พระกริ่งจีนนอกแต่ร่วมมือกัน 2 แผ่นดินนี้ ขนานนามว่า "พระกริ่งตั๊กม้อ" เพราะจัดทำพิธีพุทธาภิเษกครั้งแรก ณ วัดกวงซิ่ว สำนักสงฆ์ตั๊กม้ออันยิ่งใหญ่ วันที่ 4-5 กันยายน 2537

พระสงฆ์สายมหายานเมืองจีน พระสงฆ์ทิเบต มองโกเลีย และพระสงฆ์ไทยเข้าร่วมงานใหญ่ที่สุดหนแรกของผืนแผ่นดินใหญ่มากกว่า 500 รูปมีท่านพระพุทธิรังสี วัดโสธร เป็นประธานจุดเทียนชัย

ต่อจากนั้นก็กลับมาทำพิธี หน2 วัดสุทัศน์เทพวราราม ตักศิลาแห่งพระกริ่งเมืองสยามในวันที่ 11 ธันวาคม โดยยอดเกจิคณาจารย์ทั่วไทยร่วมงานคับคั่งเป็นอีกหนึ่งประวัติการณ์ ประธานจุดเทียนชัย คือพระวิสุทธาธิบดีเจ้าอาวาสวัดสุทัศน์ฯ...

--หลวงพ่อแพ วัดพิกุลทอง
--หลวงพ่อเปิ่น วัดบางพระ
--หลวงพ่อแช่ม วัดดอนฯ
--หลวงพ่อลำใย วัดลาดหญ้า
--หลวงพ่ออุตมะ วัดวังวิเวการาม
--หลวงพ่อยิด วัดหนองจอก
=======ฯลฯ=======

การจัดสร้างพระกริ่งสองแผ่นดินครั้งนี้ ทำได้สมบูรณ์แบบเรียกว่าสร้างหนเดียวอยู่ในความทรงจำและเป็นประวัติศาสตร์ชั่วกาลนาน มีทั้ง เนื้อทองคำ/เงิน/นวะโลหะ/นวะทองม้าฬ่อ

วาระวันที่ 9 เดือน 9 วันดีวันนี้ มาตรงกับเดือนและวันปลุกเสกพระกริ่งตั๊กม้อหนแรกที่มืองจีน จึงขอนำ "พระกริ่ง 2 แผ่นดิน" ให้ร่วมบุญบูชาเป็นศิริมงคล พระกริ่งใหญ่ ยิ่งใหญ่ บูชาแล้ว ทำการใด ใหญ่-เล็กก็ประสบแต่ความสำเร็จดังใจหมาย...

=======1,800=======

เนื้อนวะทองม้าฬ่อ(เขียนตามสูจิบัตรไม่ผิดแน่) กล่องเดิมแต่เปิดฝากล่องเพื่อถ่ายภาพ กริ่งใหญ่ถอดรูปแบบกริ่งจีนนอกที่เข้ามาสู่แผ่นดินไทยครั้งแรกเมื่อกว่าพันปี และเป็นพุทธลักษณะตั้งต้นให้กับการกำเนิดพระกริ่งในเมืองไทยหลากหลายสำนัก ตราบถึงทุกวันนี้

พระกริ่งตั๊กม้อ กับเนื้อทองม้าฬ่อ อยู่ในกล่องยาวนาน กลายเป็นผิวหิ้งมีบางส่วนเนื้อกลับดำตามกาลเวลาที่ผ่านมาเกือบ 30 ปี เป็นเนื้อสองสีอย่างที่นักสะสมบูชาพระกริ่งชอบ

ชมด้านข้างซ้าย-ขวาและ
ใต้ฐานโค้ตดอกโบตั๋น ส่วน
ฝาอุดกริ่งก็ประทับอักขระ
ภาษาจีนกำกับไว้อีกชั้น กด
ที่รูปขยายใหญ่ชมได้ครับ

ขนาดพระกริ่งใหญ่-ใหญ่สมชื่อ
กล่องดั้งเดิมก็เก่าเก็บคร่ำคร่า


***ประชันกับพระกริ่งจีนนอก เวอร์ชั่นอายุพันปีของแท้ราคาหลักล้าน เนื้อทองม้าฬ่อเหมือนกัน องค์โบราณที่หาภาพดูยังยากนี้เปืยกทองทา
***ขอบพระคุณภาพจากหนังสือ ท่านรองศาสตราจารย์นิพัทธ์ จิตรประสงค์

 

"พระบูชาเชียงรุ้ง"
ศิลปะล้านช้าง1นิ้ว
=============

พระพุทธรูปขนาดเล็กย่อส่วนที่เรียกว่า "เชียงรุ้ง" ศิลปะช่างหลวงและช่างชาวบ้าน ถูกพบมากที่สุดเมื่อคราวพระธาตุพนมล้ม พระที่ถูกบรรจุอยู่ด้วยมหาศรัทธาแห่งผู้คน 2 ฝั่งโขงยาวไกลไปถึงล้านช้างดินแดนห่างไกลที่อดีตเคยเป็นของอาณาจักรสยาม

"เชียงรุ้ง" เป็น 1 ใน "เมือง 7 เชียง" อันเก่าแก่แต่บรรพกาลประกอบด้วย เชียงราย/เชียงใหม่/เชียงแสน/เชียงขาง(หลวงพระบาง)/เชียงตุง/เชียงของ/เชียงรุ้ง

ปัจจุบัน "เชียงรุ้ง" หรือเมือง "เชียงรุ่ง" อยู่ในมณฑลยูนานใต้ความครอบครองของจีนแผ่นดินใหญ่ เป็นจังหวัดปกครองตนเองของชนชาติไท สิบสองปันนา คนไทยสามารถใช้ภาษาไทยคุยกันรู้เรื่อง ก็เป็นเรื่องน่าเสียดายเหมือนกันที่เราสูญเสียอาณาจักรสวยงามผู้คนที่เปรียบเสมือนญาติมิตรเลือดเนื้อเชื้อไขดั้งเดิมคนไทไปในยุคนักล่าอาณานิคม

--เชียง มีความหมายง่ายๆว่า เมือง
--รุ่ง ก็แปลตามตัวง่ายๆว่า เจริญรุ่งเรือง

เชียงรุ่งหรือเชียงรุ้งจึงเป็นเมืองความรุ่งเรือง เฉกเช่นเดียวกับพระพุทธศาสนาและศิลปะแห่งพระพุทธศาสนา เจริญเติบโตรุ่งเรืองยาวนานมานับพันปีบนอาณาจักรนี้

พระบูชาเชียงรุ้งหน้าตัก 1 นิ้ว เนื้อสัมฤทธิ์ อายุสร้างอย่างน้อย 400 ปีขึ้นไปองค์นี้ นำมอบบูชาในวันที่ 9 เดือน 9 และ 9 ค่ำ เพื่อนิมิตหมายแห่งความก้าวหน้ารุ่งเรืองสืบไป...

=======2,700=======

ศิลปะช่างชาวบ้าน อายุใกล้เคียงกับพระเชียงแสน แต่รูปร่างและใบหน้าต่างกันมาก เนื้อสัมฤทธิ์หรือสำริดกลับดำละเอียดเป็นเนื้อเดียวกันด้วยกาลเวลา สมบูรณ์ไม่มีหักมีซ่อมเสริมศัลยกรรม ตรงคอและใบหูซึ่งเป็นส่วนเปราะบางสุดของพระพุทธรูปโบราณอยู่ครบถ้วน

ปางมารวิชัย พระโอษฐ์(ปาก)หนา พระนาสิก(จมูก)โด่งงามไม่ถลอกปอกเปิก พระเนตร(ตา) อวบใหญ่ขึงขัง ทรงพลังอานุภาพมาก เป็นพระพุทธรูปที่สามารถเลี่ยมห้อยคอเช่นพระเครื่องก็ยังไหว

หน้าตัก 1 นิ้ว ส่วนสูงเพียง 2 นิ้ว มีภาพให้ชมถัดไป

ด้านหลังสมบูรณ์แบบเช่นเดียวกับด้านหน้า

เชิญชมข้างทุกมิติ
ไม่ปิดบังอำพราง

ใต้ฐานหล่อกลวงเนื้อโลหะหนา
ตะไบขอบข้างเก็บงานละเอียด
วัดความกว้างกับความสูงชัดเจน
กดที่ภาพขยายใหญ่ชมได้เต็มตา

ส่งท้ายกับภาพในท่าตั้งบูชา งามอย่างมีคุณค่า เก่าแก่ด้วยศิลปะระดับชาติอันล้ำค่า!

 

"พระเชียงแสนปรกโพธิ์"
ตะกั่วสนิมแดง-พิมพ์เล็ก
===============

วันดีเป็นศรีวัน เปิดตู้ เปิดกรุพระโบราณทรงคุณค่าทั้งศิลปะและความหมายศิริมงคลล้ำค่าเกินกว่าราคาค่างวด และเป็นมรดกแห่งบรรพชนที่สมควรรักษา ดูแล สะสมให้ยาวนาน

พระเชียงแสน ปรกโพธิ์ เนื้อตะกั่วสนิมแดง พิมพ์เล็ก!

ปกติจะพบเจอกันแต่พิมพ์ใหญ่ ในกระบวนพระเชียงแสนเนื้อตะกั่วเก่าเทียบยุคได้กับกรุงศรีอยุธยาตอนกลาง-ปลาย ก็อายุราวๆ 400-500 ปีโดยประมาณ เราไม่ใช่นักโบราณคดี เทียบเคียงแค่เข้าใจได้ก็พอ

พระเชียงแสนปรกโพธิ์ขุดพบหลายที่หลายกรุดังนั้นการเจาะจงว่าขึ้นจากกรุไหนจึงยาก แต่ก็มีความเหมือนความคล้ายกัน ไม่จำเป็นต้องแยก

องค์ที่นำมาให้ร่วมบุญนี้ เป็นพิมพ์เล็ก ความงามพอประมาณ เพราะผ่านการลงรัก-ปิดทองเอาไว้ สภาพจึงดีมาก ทองที่ปิดไว้เก่ายังสุกปลั่งสวยงาม แต่ดูเป็นจะรู้ว่าไม่ใช่ทองยุคใหม่

มอบร่วมบุญเป็นศิริมงคลร่มเย็น ปรกโพธิ์ก็เสมือนนาคปรกตรงกับวันเสาร์ที่มีความหมายยอดเยี่ยม...

=======2,500=======

ความงามไปวัดไปวาได้ แต่ความเก่าความดั้งเดิมเต็มร้อย รักษาไว้ด้วยรัก-ทองทำให้ไม่ผุกร่อน ด้านขอบข้างความคมไม่มีเหลือ ลูบแรงแค่ไหนก็ไม่บาดมือ

มีร่องรอยตอกตะปูตรึงไว้บูชากับผนังข้างพระเศียรด้านขวามือเรา

ด้านหลัง-รักล่อนออกเกือบหมดเหลือฉาบเพียงบางเบา เนื้อบางส่วนที่เป็นสนิมแดงโผล่เห็นหลายจุด

ความสูง2นิ้ว ส่วน
กว้างใต้ฐาน 1 นิ้ว
เลี่ยมขึ้นคอยังได้

เทียบขนาดพระหลายร้อยปีกับเหรียญปัจจุบัน วันนี้นำมาให้ชมให้ร่วมบูชาทั้ง เชียงรุ่ง เชียงแสน ถ้ามีครบก็เยี่ยมยอดพอคุยได้ว่าเป็นนักสะสมมีระดับ จะบูชาเป็นศิริมงคล เป็นเชียงไหนก็มากความหมายล้ำเลิศ ขึ้นชื่อนับถือกันแต่โบราณ...

ชมเฉยๆเป็นความรู้ ดูเพลิน ก็เชิญตามสบาย ให้เป็นวันหยุดอันแสนสุขและอุดมมงคล!

 

ทั้งเชียงรุ้ง เชียงแสนงามขนาด หากมีพระแก้วกรุฮอดมาให้ชมด้วยก็จะดีไม่ใช่น้อยครับ

 

น้องเดฯว่ามาได้ถูกใจ ผมก็บ้ายอเสียด้วย อาราธนาท่านลงจากครอบแก้วบนตู้มาให้ชมเสียเลย จะได้รู้ว่านักสะสมเก่าโบราณถ้าพระกรุแล้ว ผ่านมือผ่านตาแทบทุกอย่าง แต่จะยังอยู่ติดบ้านติดกรุหรือไม่ก็อีกเรื่องหนึ่ง

ตามอ่าน ตามแลด้านล่างได้เลยครับ ขอเวลาร่ายมนต์อักษรแป็บ

 

พระแก้วกรุฮอด
"เนื้อบุศน้ำทอง"
ศิลปะเชียงแสน
============

ตามคำขู่...เอ้ย คำขอครับ พระแก้วกรุฮอด ตำนานของพระแก้วเมืองเหนืออันที่ใฝ่ฝันของนักสะสมตัวจริง ส่วนตัวปลอมซื้อแล้วขายอย่างเดียวก็อยากได้ เพราะของหายากมีราคาและมีของฝีมือ-เก๊มาก!

จะเขียนเองก็เบื่อค้นคว้าหาตำนานมาตั้งต้นเขียนใหม่ อย่ากระนั้นเลย ลอกจาก "อมตะพระกรุ" ที่ "สมาคมผู้นิยมพระเครื่องพระบูชาไทย" นำมาลงไว้ในเพจของสมาคมฯดีกว่า ซึ่งข้อมูลนี้สมาคมฯก็คัดลอกมาอีกที จากบันทึกที่เชื่อถือได้ของนักเขียนท่านหนึ่ง...

*** พระหินสีเมืองฮอดเชียงใหม่ ***
-----------------------

พระพุทธรูปและพระเครื่องเนื้อแก้วผลึก ขุดค้นพบจากกรุตามเมืองในภาคเหนือและภาคกลาง มีแหล่งที่พบมากที่สุดคือ เมืองเชียงใหม่ เชียงราย และอยุธยา

พระแก้วไม่ได้หล่อหรือทำขึ้นจากแก้วธรรมดาตามเข้าใจกัน เป็นแร่หินรัตนชาติแท้ๆ มีสีขาว สีเขียว และสีเหลือง แร่หินที่คนทั่วไปเรียกว่าแก้วผลึกนี้คือ พลอยหิน เนื้ออ่อนประเภทเปลือกหยก

หินเขี้ยวหนุมาน หินเนื้ออ่อนสีเหลืองนี้จัดอยู่ในตระกูลหินบุษราคัม มีสีเหลืองใสวาวและสีเหลืองน้ำผึ้ง ในสมัยเชียงแสนและเชียงใหม่นิยมสร้างพระแก้วมากที่สุด ที่พบมากจะมีสีเหลืองและสีขาว

พระแก้วสีเหลืองนี้เรียกว่า "บุศน้ำทอง" นั่นเอง

พระแก้วสีขาวเรียกว่าเพชรน้ำค้าง สันนิษฐานว่าพระแก้ว การสร้างทำและสืบทอดมาจากเขตล้านนาตอนบนลงมาจนถึงเมืองเชียงใหม่

ในปีพ.ศ. 2502-2503 กรมศิลปากรได้ขุดค้นพระเจดีย์ทุกวัดในเมืองฮอดเพื่อนำพระพุทธรูปและโบราณวัตถุทั้งหมด ขุดพบมาเก็บไว้ เนื่องจากสร้างเขื่อนภูมิพลเสร็จ น้ำจะท่วมเมืองฮอดทั้งหมด!

ในครั้งนั้นทางการได้ขุดพบ "พระแก้ว" มากที่สุด และเป็นการขุดค้นพบพระแก้วครั้งใหญ่ที่สุดจะไม่มีการขุดพบพระแก้วมากมายเช่นนี้อีก มีประชาชนให้ความสนใจเดินทางไปดูเป็นจำนวนมาก

แร่หินสีเหลืองที่นำมาสร้างพระแก้วนี้ เข้าใจว่าจะนำมาจากประเทศลังกาและจีน ส่วนหินเขี้ยวหนุมาน พบมากในประเทศไทยแต่เป็นแท่งหินขนาดเล็ก พวกขนาดใหญ่คงนำเข้ามาจากประเทศจีน เมืองเจียงซูมิ

หินเขี้ยวหนุมานเนื้อดีน้ำงามที่สุดเรียกว่า...จุ๊ยเจีย ประกายแห่งพลัง !!!

ชาวจีนโบราณถือกันว่าแก้วขาวจุ๊ยเจียป้องกันสิ่งชั่วร้ายต่อต้านอาถรรพ์ต่างๆได้ด้วย

พระแก้วของกรุเมืองฮอดที่ขุดได้ตามกรุเจดีย์ตามวัดหลายแห่งในเขตอำเภอฮอดที่พบมากจะมีพระแก้วเนื้อสีขาวและสีเหลืองที่ทางการได้ขุดรวบรวมไว้ รวมทั้งชาวบ้านได้ขุดค้นกันในระยะต่อมามีจำนวนมากพอสมควร มีขนาดใหญ่สุดหน้าตัก 3 นิ้วเศษ ขนาดเล็กสุด 0.5 นิ้ว

พระแก้วของกรุเมืองฮอดที่ยังพอมีให้เห็นอยู่ในวงการพระเครื่องขณะนี้ เป็นงานสร้างศิลปะด้วยวัตถุมีค่าที่น่าศึกษาและควรเก็บอนุรักษ์ไว้ เพราะเป็นงานแกะที่ทำด้วยฝีมือของสกุลช่างเมืองฮอดแท้ๆ

การสร้างพระแก้วต้องใช้ทักษะและการวางรูปแบบที่สูงมาก เป็นการสร้างที่ยากกว่าการหล่อพระพุทธรูปหรือทำพระเครื่องด้วยดินเผามาก พระแก้วของกรุเมืองฮอดเข้าใจว่าช่างแกะมีด้วยกันหลายคน เพราะแต่ละองค์มีฝีมือต่างกัน บางองค์มีฝีมือทำได้งดงามมาก มีปางสมาธิ และปางมารวิชัย ปางยืนก็มีบ้าง

แต่ละองค์มีรูปแบบในศิลปะเชียงแสนมีอายุราวพุทธศตวรรษที่ 21-22 อันเป็นยุคทองของเชียงใหม่ ที่พระพุทธศาสนาแบบ "ลังกาวงศ์" กำลังเจริญรุ่งเรืองในเมืองเชียงใหม่!

นอกจากพระแก้วที่ขุดพบแล้ว ยังพบพระเจดีย์แก้วบรรจุพระบรมธาตุอีกหลายองค์ รวมทั้งรูปสัตว์ เช่น ช้าง กวางหมอบ นกคุ้ม และภาชนะเครื่องใช้สอยขนาดเล็กอีกจำนวน มาก

ข้าพเจ้ายังหาคำตอบไม่ได้ว่า ชุมชนโบราณที่เมืองฮอดในขณะนั้น นิยมสร้างแต่พระแก้วรวมทั้งเครื่องใช้สอยจำลอง อันเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา ขึ้นมาเป็นจำนวนมากด้วยความศรัทธาต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยที่เมืองโบราณแห่งอื่น จะพบกรุพระแก้วเพียงแห่งละองค์เท่านั้น เข้าใจว่าจะเป็นพระแก้วของเจ้านายหรือบุคคลชั้นสูง สร้างขึ้นเพื่อเป็นพระชัยวัฒน์ประจำตัว หรือสร้างทำขึ้นในพิธีบวงสรวงสถานที่สำคัญ

พระแก้วกรุเมืองฮอด พบในหลายวัดด้วยกันเช่น วัดหลวงฮอด วัดศรีโขง วัดเจดีย์สูง วัดดอกเงิน วัดสันหนอง ฯลฯ แต่กล่าวโดยรวมได้ว่า กรุวัดศรีโขง เป็นกรุที่พบพระแก้วมากที่สุดนับหมื่นองค์ เพราะเป็นกรุใหญ่มาก

เมืองฮอดเป็นเมืองโบราณของอาณาจักรล้านนา(ในปัจจุบันเป็นอำเภอฮอด) ตัวเมืองเก่าตั้งอยู่ที่บ้านวังลุง พงศาวดารโยนกชี้ว่ามืองนี้คือ "ท่าเชียงทอง" ศูนย์กลางของเมืองคงอยู่ที่วัดหลวงฮอด ในอดีตพระนางจามเทวีได้นำไพร่พลขึ้นมา สร้าง เมืองลำพูน ได้แวะพักที่ริมฝั่งแม่น้ำปิง ได้เห็นสถานที่นี้เป็นทำเลดี จึงได้สร้างเมืองขึ้นชื่อเมืองฮอดในปีพ.ศ. 1203 ได้สร้างพระเจดีย์บรรจุพระบรมธาตุไว้บนยอดเขาลูกหนึ่งชื่อดอยเกิ้ง(ดอยฉัตร) และได้สร้างวัดรวม 99 วัด

วัดพระเจ้าโท้ วัดเก่าสร้างในสมัยจามเทวี นอกจากนั้นเมื่อปี 2513มีผู้ขุดพบพระรอดบังภัยมีลักษณะงดงามไม่แพ้พระรอดมหาวัน

พระรอดบังภัยมีศิลปะแบบปาละ เทียบได้กับพระบางวัดดอนแก้ว ลำพูน มึอายุราวพุทธศตวรรษที่ 17 บ่งชี้ถึงศิลปะเมืองฮอดที่เก่าถึงสมัยหริภุญไชย จากหลักฐานเครื่องถ้วยจีนสมัยราชวงศ์เหม็งหลายชิ้นที่ขุดพบในวัดเจดีย์สูง บอกชื่อจักรพรรดิสี่จง ตรงกับพ.ศ. 2065 -2110 เครื่องถ้วยจีนชิ้นเก่าที่สุดพบที่วัดศรีโขงมีอายุตรงกับสมัยจักรพรรดิสี่จง ปีศักราชซ้วนเต็ก พ.ศ. 1919 - 1978

การได้พบสิ่งของอื่นๆและเครื่องใช้สอยต่างๆอีกจำนวนมากมาย อายุตรงกับสมัยพระเจ้าสามฝั่งแถน เป็นเวลาที่สมัยเชียงใหม่กำลังรุ่งเรือง ทำให้รู้ว่าเมืองฮอดยังคงเป็นเมืองท่าเชียงทองอยู่ เมืองท่าของชุมชนใหญ่แห่งนี้ เป็นเมืองท่าค้าขายหรือที่ผ่านพักของกลุ่มพ่อค้าก่อนจะนำสินค้าไปเมืองเชียงใหม่ เชียงราย และพะเยา

เมืองฮอดได้ดำรงฐานะเป็นสังคมเมืองต่อมาอีกเป็นเวลายาวนาน เมื่อสี่สิบปีก่อน ข้าพเจ้าได้ทันเห็นการรื้อโบราณสถานและขุดค้นรวบรวมศิลปะวัตถุของทางการครั้งนั้นด้วย เมื่อสายน้ำจากเขื่อนใหญ่ท่วมเข้ามาทำให้ชุมชนเมืองฮอดรวมทั้งศาสนสถานอันทรงคุณค่าทางประวัติศาสตร์ต้องล่มสลายทำให้ศิลปะและงานฝีมือของเมืองฮอดถูกลืมเลือนไปจากผู้คนในยุคนี้

แต่ตราบลมหายใจยังมีอยู่ศิลปะของเมืองฮอด ก็ยังคงได้รับการสืบทอดสานต่อ ณ ที่นี้ไปอีกนาน

-------------------------


พระแก้วเมืองฮอด ศิลปะเชียงแสนลังกาวงศ์ (ดูที่ใบหน้า-พระเศียร) ปางมารวิชัย เนื้อแก้วสีเหลืองที่เรียกว่า"บุศน้ำทอง" หรือเรียกง่ายๆว่าสีน้ำผึ้ง!

แกะด้วยมือ เครื่องใช้สอยช่างโบราณรอยถาก รอยเซาะไม่มีร่องรอยเครื่องมือสมัยใหม่ เป็นไปตามจินตนาการช่างยุคนั้น ตามข้อเขียนด้านบน

ด้านหลัง...แกะอย่างเรียบง่าย ปราศจากริ้วรอยลวดลายใดๆ พระองค์นี้ผ่านการล้างมายาวนานหลายสิบปี แต่เนื้อแก้วก็กลับเก่าเหมือนเดิมนานแล้ว ยกส่องกับแสงไฟจะเห็นเป็นสีน้ำผึ้งจริง สมแล้วที่เรียกว่า บุศน้ำทอง!

ขนาดหน้าตัก 1 นิ้วมาตรฐาน
สูงจากฐานล่างถึงยอด 2 นิ้ว
ตั้งถ่ายแบบพระบูชาหน้า-หลัง เนื้อแก้วสะท้อนแสงไฟ ถ่ายได้เท่าที่เห็น

ก็อย่างที่บทความด้านบนเขียนไว้...ตราบลมหายใจยังมีอยู่ ศิลปะของเมืองฮอดยังคงได้รับการสืบทอด สานต่อไปอีกยาวนาน!

 

เคาะครับ

 

เสียดายเคาะไม่ทัน
แต่อ่านดีๆองค์นี้เป็นพิมพ์เล็ก ก็ได้แต่หวังในใจว่าในกรุของคุณอาน่าจะมีพิมพ์อื่นที่หลงหูหลงตาอยู่อีกถ้าคุณอาพบเจอ ก็ถือโอกาสจองไว้ก่อนนะครับ

 

วันที่ ๑๐ กันยายน พ.ศ. ๒๕๖๖ ตรงกับวันอาทิตย์ แรม ๑๐ ค่ำ เดือน ๙ ปีเถาะ
ใส่บาตรในเช้าวันนี้
โมทนาบุญร่วมกันครับ
สุทินนัง วะตะเม ทานัง อาสะวักขะยาวะหัง
นิพพานะ ปัจจะโย โหตุ ปัจจุบันเนกาเล

 

วันวานอยู่หน้าจอหลายยก ยกสุดท้ายปิดด้วยพระกรุฮอด จบแล้วปวดตาตุ้บ ตุ้บ รับปิดจอนอนยาว น้องโต้ดเข้ามาเคาะดูเวลาเกือบ 5 ทุ่ม ไม่หัวค่ำแต่ก็ไม่ดึกมาก

พระบูชาเชียงรุ่งองค์น่ารักฝีมือภูมิปัญญาช่างพื้นเมืองนี้ จัดเป็นช่างฝีมือดีเอาการ อาจไม่ถึงช่างหลวงแต่ก็ไม่ใช่ช่างชาวบ้านทำอย่างขอไปที ทุกสัดส่วนเหมาะเจาะลงตัว เล็กดี ฝีมือล้ำเลิศ ก็ว่าได้

พระบูชาสมัยเก่าเปิดดูตามเว็ปประมูล ส่วนใหญ่ราคาแพงเอาเรื่อง สำหรับของเราถูกบ้าง แพงบ้าง แล้วแต่กาละ มอบท่านให้น้องโต้ด จัดเดินทางวันพรุ่งนี้ ให้มีแต่ความเจริญรุ่งเรืองสมนาม "เชียงรุ่ง" โมทนาครับ

 

องค์นี้ถ้าดูดีๆ น้องเดเพียงเข้ามาแสดงความชื่นชมและอยากขอชมพระแก้วกรุฮอด เพื่อความสมบูรณ์แบบของยุคสมัยใกล้เคียงกัน เชียงรุ่ง เชียงแสน เชียงใหม่

น้องเดไม่ได้เคาะพระองค์นี้ไปครับ หากน้องโต้ดอยากได้ ก็จัดให้ไปพร้อมพระบูชาเชียงรุ่ง ถือซะว่ามอบให้ตามที่จองแต่ถ้าไม่ต้องการก็ บ่ บ่ เป็นหยังดอก แจ้งให้ผมทราบได้เลยครับ

 

หลวงพี่ เณร ลูกศิษย์เรียงรายตามลำดับไหล่ รับการใส่บาตรจากพุทธศาสนิกและมอบพรยามเช้าอย่างแข็งขัน ส่งกระแสพลังให้ผู้ทำบุญรับความสุขราบรื่นตลอดทั้งวัน รวมทั้งเราผู้ตามร่วมอนุโมทนา

 

รบกวนพี่วันอีกสักนิดครับ เพื่อให้ครบถ้วนในมิติ ขอชมด้านล่างที่ฐานพระด้วยว่ามีลักษณะอย่างไร ขอบคุณครับ

 

เปิดมาเจอคำขอน้องเดช้าไป นำท่านกลับขึ้นไปสถิตอยู่บนแท่นหลังตู้เรียบร้อยแล้ว ไม่อยากปีนขึ้นปีนลงหลายหน อายุมากมันอันตรายกับตัวเอง

แต่ก็บอกน้องเดเป็นอักษรให้เห็นภาพได้ว่า องค์นี้ฐานเซาะเรียบครับ ซึ่งกรุฮอดนับหมื่นองค์ (ไม่ต่ำกว่า2-3หมื่นคราวที่กรมศิลป์ตะลุยเปิดทุกกรุ) มีใต้ฐานเว้า ใต้ฐานเรียบ ใต้ฐานถูกเซาะเป็นมุมสามด้านเหมือนสามขาก็มี เรียกว่าพระนับหมื่นองค์แกะด้วยมือ จะทำให้เหมือนกันย่อมเป็นไปไม่ได้ ยังนึกภาพไม่ออกเหมือนกันว่า พระเหล่านั้นใช้ช่างกี่สิบ กี่ร้อยคนในการแกะ และใช้เวลากี่สิบปีเมื่ออดีต แต่คนโบราณทำได้เพราะคนมึเวลาว่างมากกว่าปัจจุบัน ก็คงทำกันไปเรื่อยๆ เด็กช่วยงาน ฝึกงาน ดูนานๆเข้าก็เป็นช่างได้ รับหน้าที่ทำสืบต่อกันไป

ดังนั้นพระโบราณต้องดูความเก่าก่อน อย่าบ้าเรื่องพิมพ์ ไม่มีทางที่คนสิบคนร้อยคนจะแกะพระแบบเดียวกันได้เหมือน กันเด๊ะเช่นเครื่องจักร ทุกวันนี้คนเล่นพระรุ่นหลังถูกสอนให้ดูพิมพ์ก่อน จึงทำให้พระเก่า พระโบราณ กลายเป็นพระเก๊

ดูพิมพ์ เล่นพิมพ์ต้องใช้กับพระเกจิที่มีเหรียญปั้ม มีรูปหล่อ ฯลฯ ก่อน 2500ไม่มากนัก-ปัจจุบันวันนี้ครับ ทุกอย่างใช้เครื่องจักร พิมพ์และตำหนิเป็นหลัก-ไม่เถียง

แต่พระโบราณหลายร้อยปีอย่าว่าแต่เครื่องจักรเลย กาลเวลาก็ช่วยทำลายเสียจน "ตำหนิในพิมพ์" ที่เสี้ยนน้ำเน่ามันอุปโหลกกระโหลกกะลาขึ้นมาสอนคนเพื่อดูพระเก๊ที่พวกมันผลิตไว้ แล้วตีพระเก่า พระกรุเก๊เสียมากมายนั้น มันน่าอเนจอนาถใจเสียจริง

ผมเล่นพระมาเกิน 40 ปี นานกว่าเสี้ยนวันนี้อย่างน้อยเกินครึ่งประเทศ ไม่เคยมีคนรุ่นนั้นสอนดูพิมพ์เลย มึแต่สอนดูเก่า ดูเนื้อ ดูคราบกรุ ฯลฯ ไว้ก่อน

พิมพ์พระเขาเอาไว้ดูว่า พระนี้เรียกว่าอย่างนั้น พิมพ์นี้เรียกอย่างนี้ ก็เท่านั้น

ถ้าเนื้อใช่ พิมพ์ใช่ เค้าโครงอัตลักษณ์ในทรงใช้ ก็แท้ แต่ถ้าดู"ตำหนิ" ฉิบหายวายตลิ่งก่อนเป็นอันดับแรก พระกรุทุกองค์เก๊หมด นอกจากของในมือเสี้ยน

อีกสักพักไปชม "ของเก่ามากคุณค่า" ไม่กระโหลกกะลาอีกสักองค์ ก่อนนอนกันครับ

 

☆"พระบูชารัชกาล"☆
~~~~~~~~~~~~~~

การสร้างพระพุทธรูปสมัย เชียงแสน สุโขทัย อยุธยา นั้นมักนิยมสร้างจีวรแนบพระวรกายและห่มเฉียงบ่า สืบต่อมาในสมัยรัตนโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 4 ครั้งยังทรงผนวชและเป็นอธิบดีสงฆ์อยู่นั้น พระองค์ทรงออกแบบการครองจีวรพระพุทธรูปขึ้นมาใหม่ ให้เหมือนกับการ "ครองจีวรของจริง" โดยทำจีวรเป็นริ้วขึ้นเป็นครั้งแรก คือ "พระนิรันตราย" และถือเป็นแบบอย่างสืบต่อมา

พระพุทธรูปที่กล่าวนี้นิยมเรียกว่า "พระรัชกาล"

จากนั้นในรัชกาลต่อๆมาได้ทรงสน้างพระพุทธรูป โดยการประยุกต์ขึ้นมาใหม่ และไม่เข้าสมัย เชียงแสน อยุธยา สุโขทัย เรานิยมเรียกกันว่า "พระรัชกาล" เหมือนกัน ที่นิยมเล่นหากันนั้นมีทั้งโลหะผสมที่มีวรรณะค่อนข้างแดง และเนื้อทองดอกบวบ(เหลือง)

(ภาพบน-ล่าง)พระรัชกาลเนื้อทองดอกบวบ ปางสมาธิ เทโดย เจ้าคุณศรี (สนธิ์) วัดสุทัศน์ ปี 2485

((( ขอบพระคุณ เรื่อง+ ภาพ จากหนังสือพระกริ่ง-พระชัยวัฒน์ฯ ท่านรองศาสตราจารย์นิพัทธ์ จิตรประสงค์)))

พระรัชกาลอีกองค์จากหนังสือ เทที่วัดสุทัศน์ฯ
------------##########----------

ต่อไปก็ชมองค์จริงที่ไม่ได้คัดลอกจากหนังสือ ยกจากหิ้งใหญ่มาถ่ายทอดให้ชม


เนื้อทองดอกบวบ(เหลือง) หากขัดล้างสักหน่อยจะสุกปลั่งแต่ปล่อยให้มีคราบไคลกาลเวลาเกาะเล็กน้อย ภาษานักสะสมเขาเรียกว่า คลาสสิค

หากไม่เกิดเหตุสุดวิสัยว่า ท่านเปื้อนสกปรกจนดูไม่ได้ละก้อ....ห้ามล้างท่านเป็นอันขาด!!!

ความงามความคลาสสิคด้านหลัง ลืมบอกไปขนาดท่านหน้าตัก 3 นิ้วครึ่ง ถ้าวัดจากที่ฐานจะเป็น 4 นิ้วเศษ ความสูงจากพื้นถึงยอดพระเกศตุ่ม 8 นิ้วพอดี

นำท่านถ่ายภาพในท่านนอน


ดินที่ก้นเหลือติดด้านในเกือบลึกสุดไม่มาก คุณแม่เล่าว่าราวปี 2510 มีคนรับซื้อของเก่า จำพวกถ้วยชามตุ่มไห แต่ไม่ใช่เซียนพระมาเห็นในบ้านเพราะขอเข้ามาดูไหเก่าโบราณ และเห็นพระองค์นี้ขอซื้อ 10,000 บาท ราคามันช่างยั่วใจสำหรับยุคสมัยเมื่อกว่าครึ่งร้อยปี แต่ท่านไม่ตัดใจขายให้

ก็เลยตกทอดมาให้สมาชิกได้ชมอย่างมีความสุขก่อนนอน สำหรับค่ำคืนวันหยุดที่เดี๋ยวร้อน เดี๋ยวฝน แต่โชคดี แผ่นดินทองของเราไม่มีแผ่นดินไหวเหมือนหลายๆประเทศ...

หมาดๆสดร้อนก็ "มอรอคโค" ที่ธรณีวิปโยคเล่นงานตายไปหลายพันคน!

คนไทยเรา แผ่นดินธรรม แผ่นดินพุทธ พระคุ้มครอง ฝันดีมีความสุข ราตรีสวัสดิ์ทุกท่านครับ!!!

 

วันที่ ๑๑ กันยายน พ.ศ. ๒๕๖๖ ตรงกับวันจันทร์ แรม ๑๑ ค่ำ เดือน ๙ ปีเถาะ
ใส่บาตรในเช้าวันนี้
โมทนาบุญร่วมกันครับ
สุทินนัง วะตะเม ทานัง อาสะวักขะยาวะหัง
นิพพานะ ปัจจะโย โหตุ ปัจจุบันเนกาเล

 

สวัสดีครับอาจารย์วันวิ พี่น้องทุกท่าน
อนุโมทนาบุญกับอาจารย์ พี่น้องทุกท่าน
ขอให้ทุกท่านมีแต่ความสุขกายสุขใจ ไร้โรคภัยอุปสรรค เจริญรุ่งเรืองร่ำรวยทุกท่าน สาธุ

 

ผมว่าผมดูดีแล้ว ยังพลาดได้ แสดงว่าไอ้ที่เราว่าดีมันยังดีไม่พอต้องพยายามอีก
นี่คงเป็นดังที่สำนวนในนิยายกำลังภายในกล่าวไว้ “ขิงแก่ ยังไงก็เผ็ดร้อนกว่า” อาจไม่ตรงตามตัวอักษร100% แต่ความหมายไม่ผิดนี้แน่นอน
มัวแต่ฝอย รีบสรุปดีกว่า องค์นี้ผมก็เคาะครับ

 

แจ้งโอนเงินร่วมทำบุญ พระบูชาเชียงรุ่ง กับ พระเชียงแสนปรกโพธิ์ ครับ
ส่วนที่เกินสะสมไว้ร่วมบุญอื่นกับคุณอา ตามที่คุณอาเห็นสมควรครับผม