อยากรู้เกี่ยวกับญาณ 8

อยากรบกวนสอบถามท่านผู้รู้ช่วยเข้ามาตอบด้วยนะค่ะ เรื่องญาณ8 หรือญาณ ข้อที่8 ว่าคืออะไร คือสงสัยอยากรู้นะค่ะ ขอขอบคุณทุกๆท่านที่เข้าโพสต์ตอบนะค่ะ (ต้องขอโทษนะค่ะถ้าตั้งกระทู้ซ้ำ)

 

​

ญาณ ๘ หรือ วิชชา ๘ ​

[๑๔]
[ วิชชา ๘ คือ วิปัสสนาญาน มโนมยิทธิญาณ อิทธิวิญญาณ ทิพโสตญาณ
เจโตปริยญาณ ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ จุตูปปาตญาณ อาสวักขยญาณ ]

วิปัสสนาญาณ
ภิกษุนั้น เมื่อจิตเป็นสมาธิบริสุทธิ์ผ่องแผ้วแน่วแน่แล้ว ย่อมน้อมจิตไปเพื่อญาณทัสนะ รู้ชัดว่า กายของเรานี้ได้แก่ รูปและวิญญาณ รูปนั้นประกอบด้วยมหาภูต ๔ [ ดิน น้ำ ลม ไฟ ] เกิดจากมารดาบิดา เติบโตด้วยอาหาร แต่รูปนี้ไม่เที่ยง ต้องเสื่อมสลายไปเป็นธรรมดา ส่วนวิญญาณนั้นก็อาศัยอยู่ เนื่องอยู่ในกายนี้ เปรียบเหมือนแก้วไพฑูรย์อันงาม เจียระไนดีแล้ว มีด้ายสีต่าง ๆ ร้อยอยู่ภายใน ฉะนั้น
แม้ข้อนี้ก็เรียกว่าอนุสาสนีปาฏิหาริย์.
ที่มา: เกวัฏฏสูตร ๙ [ ๓๔๒] ๓๒๐

มโนมยิทธิญาณ
[๑๕] ภิกษุนั้น เมื่อจิตเป็นสมาธิบริสุทธิ์ผ่องแผ้วแน่วแน่แล้ว ย่อมน้อมจิตไป เพื่อนิรมิตรูปอันเกิดแต่ใจ คือนิรมิตกายอื่นจากกายนี้ มีรูปเกิดแต่ใจ มีอวัยวะน้อยใหญ่ครบถ้วน มีอินทรีย์ไม่บกพร่อง เปรียบเหมือนชักไส้ออกจากหญ้าปล้อง หรือชักดาบออกจากฝัก หรือชักงูออกจากคราบ ฉะนั้น
แม้ข้อนี้ก็เรียกว่าอนุสาสนีปาฏิหาริย์
ที่มา: เกวัฏฏสูตร ๙ [ ๓๔๒] ๓๒๐ - ๓๒๑

อิทธิวิธญาณ
[๑๖] ภิกษุนั้น เมื่อจิตเป็นสมาธิบริสุทธิ์ผ่องแผ้วแน่วแน่แล้ว ย่อมน้อมจิตไปเพื่ออิทธิวิธี และบรรล อิทธิวิธีหลายประการ คือ คนเดียวเป็นหลายคนก็ได้ หลายคนเป็นคนเดียวก็ได้ ทำให้ปรากฏก็ได้ ทำให้หายก็ได้ ทะลุฝากำแพง ภูเขาไปได้ ผุดขึ้นดำลงในแผ่นดินเหมือนในน้ำก็ได้ เดินบนน้ำเหมือนเดินบนแผ่นดินก็ได้ เหาะไปในอากาศก็ได้ ลูบคลำพระจันทร์พระอาทิตย์ด้วยฝ่ามือก็ได้ ใช้อำนาจทางกายไปตลอดพรหมโลกก็ได้ เปรียบเหมือนช่างหม้อ หรือช่างงา หรือช่างทองผู้ฉลาด เมื่อต้องการภาชนะ หรือเครื่องงา หรือทองรูปพรรณอย่างใด ก็ย่อมทำสำเร็จได้ ฉะนั้น
แม้ข้อนี้ก็เรียกว่าอนุสาสนีปาฏิหาริย์.
ที่มา: เกวัฏฏสูตร ๙ [ ๓๔๒] ๓๒๑ - ๓๒๒

ทิพพโสตญาณ
[๑๗] ภิกษุนั้น เมื่อจิตเป็นสมาธิบริสุทธิ์ผ่องแผ้วแน่วแน่แล้ว ย่อมน้อมจิตไป เพื่อทิพยโสตธาตุ สามารถได้ยินทั้งเสียงทิพย์และเสียงมนุษย์ ทั้งไกลและใกล้ เกินโสตของมนุษย์ เปรียบเหมือนคนที่ได้ยินเสียงกลอง เสียงตะโพน ฯลฯ แต่ไกล ๆ ก็รู้ได้ว่านั่น เป็นเสียงกลอง เสียงตะโพน ฯลฯ ฉะนั้น
แม้ข้อนี้ก็เรียกว่าอนุสาสนีปาฏิหาริย์. ์
ที่มา: เกวัฏฏสูตร ๙ [ ๓๔๒] ๓๒๒

เจโตปริยญาณ
[๑๘] ภิกษุนั้น เมื่อจิตเป็นสมาธิบริสุทธิ์ผ่องแผ้วแน่วแน่แล้ว ย่อมน้อมจิตไป เพื่อเจโตปริยญาณ สามารถกำหนดรู้ใจของสัตว์หรือบุคคลอื่นด้วยใจ เช่น จิตมีราคะ ก็รู้ว่าจิตมีราคะ ฯลฯ หรือจิตไม่หลุดพ้น ก็รู้ว่าจิตไม่หลุดพ้น เปรียบเหมือน หญิงชาย ที่ชอบการแต่งตัว เมื่อส่องกระจกดูเงาหน้าของตน ถ้าหน้ามีไฝ ก็รู้ว่าหน้ามีไฝ หรือหน้าไม่มีไฝ ก็รู้ว่าหน้าไม่มีไฝ ฉะนั้น
แม้ข้อนี้ก็เรียกว่าอนุสาสนีปาฏิหาริย์.
ที่มา: เกวัฏฏสูตร ๙ [ ๓๔๒] ๓๒๒ - ๓๒๓

ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ
[๑๙] ภิกษุนั้น เมื่อจิตเป็นสมาธิบริสุทธิ์ผ่องแผ้วแน่วแน่แล้ว ย่อมน้อมจิตไป เพื่อบุพเพนิวาสานุสสติญาณ สามารถระลึกชาติก่อนได้เป็นอันมาก คือ ระลึกได้หนึ่งชาติบ้าง สองชาติบ้าง ... จนกระทั่งตลอดสังวัฏฏวิวัฏฏกัปบ้าง ว่าในภพโน้นเราเป็นอย่างนั้น ๆ เมื่อสิ้นอายุแล้ว จุติจากภพโน้นไปเกิดในภพนั้น เป็นอย่างนั้น ๆ จนสิ้นอายุ จึงจุติจากภพนั้นมาเกิดในภพนี้ เปรียบเหมือนคนที่ะลึกได้ว่า ได้จากบ้านตนไปบ้านโน้น ในบ้านนั้น ได้ทำอย่างนั้น ๆ แล้วได้จากบ้านนั้นไปยังบ้านโน้น ได้ทำอย่างนั้น ๆ แล้วกลับจากบ้านนั้น มาสู่บ้านของตนตามเดิม ฉะนั้น
แม้ข้อนี้ก็เรียกว่าอนุสาสนีปาฏิหาริย์.
ที่มา: เกวัฏฏสูตร ๙ [ ๓๔๒] ๓๒๓ - ๓๒๔

จุตูปปาตญาณ
[๒๐] ภิกษุนั้น เมื่อจิตเป็นสมาธิบริสุทธิ์ผ่องแผ้วแน่วแน่แล้ว ย่อมน้อมจิตไป เพื่อรู้จุติและอุปบัติของสัตว์ทั้งหลาย ด้วยทิพยจักษุอันบริสุทธิ์ ล่วงจักษุของมนุษย์ รู้ชัดว่าหมู่สัตว์ย่อมเป็นไปตามกรรม ผู้ที่ประกอบอกุศลกรรมด้วย มิจฉาทิฏฐิ ตายแล้วย่อมไปสู่ทุคติ นรก ส่วนผู้ที่ประกอบกุศลกรรมด้วยสัมมาทิฏฐิ ตายแล้วย่อมไปสู่สุคติโลกสวรรค์ เปรียบเหมือนคนที่ยืนอยู่บนปราสาทตั้งอยู่ ณ ทาง ๓ แพร่งกลางพระนคร ย่อมมองเห็นหมู่ชนเบื้องล่าง รู้ได้ว่าคนเหล่านั้นกำลังไปไหนทางไหนอย่างไร ฉะนั้น
แม้ข้อนี้ก็เรียกว่าอนุสาสนีปาฏิหาริย์.
ที่มา: เกวัฏฏสูตร ๙ [ ๓๔๒] ๓๒๔ - ๓๒๕

อาสวักขยญาณ
[๒๑] ภิกษุนั้น เมื่อจิตเป็นสมาธิบริสุทธิ์ผ่องแผ้วแน่วแน่แล้ว ย่อมน้อมจิตไป เพื่ออาสวักขยญาณ รู้ชัดตามเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้ทุกขสมุทัย นี้ทุกขนิโรธ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา นี้อาสวะ นี้อาสวสมุทัย นี้อาสวนิโรธ นี้อาสวนิโรธคามินีปฏิปทา เมื่อรู้เห็นอย่างนี้ จิตย่อมหลุดพ้นจากอาสวะทั้งปวง มีญาณรู้ชัดว่าหลุดพ้นแล้ว ชาติสิ้นแล้ว พรหมจรรย์อยู่จบแล้ว เปรียบเหมือนคนที่ยืนอยู่บนขอบสระที่มีน้ำใสสะอาด ย่อมเห็นสิ่งต่าง ๆ ใต้น้ำในสระนั้นได้ชัดเจน ฉะนั้น
แม้ข้อนี้ก็เรียกว่าอนุสาสนีปาฏิหาริย์.
ท่านเกวัฏฏ์ ปาฏิหาริย์ ๓ อย่างนี้ เรารู้แจ้งด้วยปัญญาอันยิ่งด้วยตนเองแล้ว จึงประกาศให้รู้.
ที่มา: เกวัฏฏสูตร ๙ [ ๓๔๒] ๓๒๖

 

ญาณข้อที่ ๘ คือ อาสวักขยญาณ.............

อาสวักขยญาณ คือ ความรู้เป็นเหตุสิ้นอาสวะ, ญาณหยั่งรู้ในธรรมเป็นที่สิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลาย

ตอบได้เท่านี้ครับ เพราะยังไม่รู้แจ้งจริง จึงตอบได้แค่ความหมาย คำแปล.....

 

​

ญาณ ๘​

๑ ทิพจักขุญาณ แปลว่า ตาทิพย์ คือ มองเห็นอีกโลกหนึ่งได้ เป็นโลกทิพย์ ที่เห็นด้วยจิต ตาเนื้อหมดสิทธิ์ เพราะไม่มีความสามารถตามธรรมชาติ

๒ จุตูปปาตญาณ แปลว่า ญาณล่วงรู้สืบประวัติการเกิดของสิ่งมีชีวิต ว่าก่อนมาเกิดคนนี้เป็นใคร มาจากไหน เป็นต้น

๓ เจโตปริยญาณ แปลว่า ญาณล่วงรู้ทราบวาระจิตใจคนอื่น ดูใจได้นั่นเอง

๔ ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ แปลว่า ญาณระรึกชาติ ก็คือ ระลึกชาติย้อนไปดูได้

๕ อตีตังสญาณ แปลว่า ญาณทราบอดีต ในความหมายว่าย้อนอดีตไปนานแสนนานก็ทราบได้

๖ อนาคตังสญาณ แปลว่า ญาณทราบอนาคต ในความหมายว่าเล็งดูอนาคตแล้วทราบอนาคตได้

๗ ปัจจุปปันนังสญาณ แปลว่า ญาณทราบปัจจุบัน เช่น ตอนนี้คนนี้ทำอะไรอยู่ เป็นต้น

๘ ยถากัมมุตาญาณ แปลว่า ญาณทราบเหตุผลตามกรรม เช่น เพราะเหตุใดจึงเกิดมารวย สวย เก่ง อันนี้เพราะบุญส่งผล..เพราะเหตุใด จึงเกิดมา อาภัพ ลำบาก เจ็บป่วยบ่อย อันนี้เพราะอกุศลกรรมเก่าส่งผล..แล้วกรรมอะไรก็ค่อยดูอีกที

วิชชา 8
​

1.วิปัสสนาญาณ
2.มโนมยิทธิ
3.อิทธิวิธิ
4.ทิพพโสต
5.เจโต
ปริยญาณ
6 ปุพเพนิวาสานุสติ
7. ทิพพจักขุ
8.อาสวักขยญาณ

วิชชา 8 อย่างนี้เริ่มต้นจาก วิปัสสนาญาณ หรือ ที่เราเรียกว่า วิปัสสนาภูมิก็ได้ “วิปัสสนาญาณ” แปลตรงๆ ว่า ญาณหยั่งรู้ชัดตามความเป็นจริง เราจะสังเกตว่า การที่ให้ลูกหลานได้สำรวม สงบ แล้วสังเกตดูจิตของตนแล้ว รู้ลักษณะจิต 10 อย่าง ที่จริงแล้วก็เป็นองค์คุณแห่ง วิปัสสนาญาณ เพราะรู้ชัดตามความเป็นจริงในอาการเกิดของจิต นี่เป็นหนึ่งในวิชชา 8 อย่าง

ญาณสุดท้ายซึ่งเป็นหนึ่งใน 8 อย่างเป็นข้อสุดท้ายคือ อาสวักขยญาณ ญาณพ้นทุกข์ ญาณที่นำไปสู่ กระบวนการแห่งการพ้นทุกข์ อันนั้นเรายังไม่ถึง มันเป็นความละเอียดอ่อนขั้นสุดท้ายซึ่งไม่มีอะไรจะให้ยึดถือแล้ว<O

 

เป็นไปได้ไหมถ้าคนเรานั่งสมาธิแล้วจิตนึกรู้ขึ้นมาเองถึงญาณ 8 (คือไม่ใช่ว่าได้ญาณนะคะ แต่ว่าอยู่ดี ๆ ก็นึกถึงเองเฉย ๆ) ว่ามี ตาทิพย์ หูทิพย์ จมูกทิพย์ กายทิพย์ และถ้าตั้งจิตอธิษฐานให้ดีก็จะรู้ถึงอดีตชาติได้ด้วย ซึ่งก่อนหน้านี้ที่ไม่เคยรู้มาก่อนว่าญาณ 8 คืออะไรและมีอะไรบ้าง

และนอกจากนี้จิตก็ยังนึกถึงคาถาพระไตรปิฎกและบารมี 10 ทัศด้วย เหมือนกับว่าจะอยากให้หัดสวดมนต์บทนี้ด้วย

ไม่ทราบว่าสิ่งเหล่านี้คืออะไร รบกวนท่านผู้รู้ช่วยชี้แนะด้วยนะคะ

 

เป็นไปได้ เรียกว่า มีวิตก หากมีสติรู้พร้อมขึ้นมาตามอีกเรียกว่า มีวิจาร
แล้วจะมีปีติซ่านๆตามมาแว๊ปๆ และจะมีสุขโชยๆ หากเข้าไปยึดปั๊ป ว่า
นี่คืออะไร ก็จะหลุดจากสมาธิทันที เรียกว่าไม่ตั่งมั่น (อวิชาเริ่มได้อาหาร)

แต่หาก จะให้อาหารปัญญาก็ฝึกทำสติรู้ตามเรื่อยๆไป จะบ่มอินทรีย์ได้แก่ขึ้น




อธิบายเพิ่มเติมว่า
ความคิดที่คิดขึ้นมาเองก็เป็นความรู้ ความรู้ก็คือปัญญา
ถ้าไปยึดความรู้นี้ ก็กลายเป็น ปัญญามิจฉาทิฐิ
หากรู้แล้ววางก็จะกลายเป็นปัญญาสัมมาทิฐิ
อันนี้อ่านเล่นๆผ่านๆครับ อย่าเพิ่งกังวน ต้องอบรมไปเรื่อยๆอีก

ไฟล์นี้จะช่วยให้เข้าใจทางมากขึ้นครับ ลองฟังดู

ลักษณะปัญญาในสมาธิ .. โดย หลวงปู่ พุธ ฐานิโย ​

 

ที่คุณ เวิ้งว้าง พูดเป็นไปได้ครับ บางคนเค้าไม่ต้องฝึกอะไรเลย เค้าสามารถมีความสามารถพิเศษบางอย่างได้ เหตุเพราะว่าจิตเดิมของเค้าชอบอย่างนั้นเพราะติดมาจากอดีตครับ
อนุโมทนาสาูธุครับ...

 

อยากรู้ว่าเราคิดไปเองหรือว่า เป็นสัญญานเตือนจากอดีตที่ผ่านมา ก็ลองทำดูสักเล็กน้อยก็ได้ครับ เช่น เราอาจเดาใจคนที่อยู่รอบๆตัวเราว่า เราทายใจเขาถูกไหมนะครับ ถ้าทายถูกก็ทดสอบซ้ำๆเพื่อความมั่นใจว่าไม่เป็นเหตุบังเอิญ นะครับ ส่วนตัวก็เคยรู้สึกแบบนี้เหมือนกันครับ โดยเฉพาะการทำสมาธิมีความรู้สึกว่าเคยทำแบบนี้มาก่อนและทำมานานแล้วด้วย ทั้งที่ตอนเด็กเพิ่งหัดทำครั้งแรกนะครับ เมื่อมีคำถามเราควรใช้ปัญญาช่วยในการหาคำตอบครับ

 

พี่ครับ พี่จับพลังพระเครื่องได้ไหมครับ

 

ไม่เห็นมีใครคุยเลย....
มีประโยชน์คะ

 

แล้วพระสัพพัญญู สามารถเกิดขึ้นได้ในบุคคลธรรมดามั๊ยคะ

 

ในญาณทั้ง8นี้ ผู้ปรารถนาความพ้นทุกข์ ฝึกแค่วิปัสสนาญาณได้มั้ยคะ?

 

ผมว่ามันก็เหมือนกับ
เห็นแต่ไม่เห็น
ได้ยินแต่ไม่ได้ยิน
รู้รสแต่เหมือนไม่รู้รส
ได้กลิ่นแต่เหมือนไม่ได้กลิ่น
สัมผัสแต่เหมือนไม่สัมผัส
มีจิตแต่เหมือนไม่มีจิต(เหมือนฌาน7)
เยอะ(ฮา)

 

ความเป็นพระสัพพัญญูมีอยู่ในเฉพาะองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าค่ะ

 

คนเราสามารถหลุดพ้นได้โดยไม่ต้องมีความสามารถพิเศษอะไรเลยก็ได้ค่ะ ยกเว้นก็แต่ว่าถ้าบุคคลนั้นๆเคยสั่งสมบารมีในส่วนของความสามารถพิเศษต่างๆมา ถึงเวลาความสามารถเหล่านั้นก็จะปรากฎขึ้นโดยอัตโนมัติเอง เรียกได้ว่าเป็นของแถมที่ไม่อยากได้แต่ก็ได้มาเองซะอย่างนั้นค่ะ

 

ยังใงก็ต้องศึกษา...เพื่อหลุดพ้นนะ
บางวาสนาก็ต้องอาศัยครูบาร์อาจารย์ที่ต่างกัน
แต่ไปทางเดียวกัน....

 

สวดเลยคะ สวดแล้วมาเล่าสู่กันฟังนะคะ