ทำสมาธิแล้วรู้สึกร่างกายแข็ง

รบกวนท่านผู้รู้ช่วยแนะนำด้วยน่ะค่ะ ไม่ทราบว่าน้องจะทำอย่างไรต่อไปดี เวลานั่งสมาธิแล้วมีความรู้สึกว่า ร่างกายแข็งเหมือนหิน/ท่อนไม้ ทุกส่วนแข็งไปหมด กำหนดรู้เรื่อยไปก็ยังเฉยๆอยู่ ก่อนหน้านี้ก็เคยเป็น ครั้งนี้เป็นครั้งที่2 แล้วค่ะ ช่วยแนะนำด้วยน่ะคะ

 

ยินดีด้วยครับ เป็นอาการของฌาน 4 จับ ไม่ต้องกลัวครับกำหนดต่อไป แล้วลองกำหนดว่าจะนั่งสัก 2 ชั่งโมงแล้วให้คลายตัวดูก็ได้นะครับแต่ตอนจะออกอย่าลืมตาทันทีนะให้สบัดตัวสบัดหน้าก่อน เดี๋ยวติดฌานออกมาจะมีอาการมึนทำอะไรช้าก็ได้ ได้ฌาน 4 ถือเป็นบุญสูงสุด อนุโมทนาด้วยครับ

 

แสดงว่าคุณไม่ได้มีสมาธิที่แท้จริงจึงทำให้รู้สึกคล้ายกับว่าร่างกายแข็งทื่อ ซึ่งอาจจะเกิดจากการที่คุณเกร็งเส้นประสาทขณะนั่งสมาธิขอรับ
เวลานั่งสมาธิต้องพยายามอย่าเกร็ง ต้องปล่อยตัวตามสบาย คำว่าเกร็งเส้นประสาทนี้อธิบายยากเหมือนกันนะ แต่ที่คุณกล่าวมา น่าจะใช่ขอรับ
และที่คุณกล่าวว่าคุณรู้สึกถึงร่างกายว่าแข็ง แสดงว่าคุณยังฟุ้งซ่านอยู่ ยังไม่มีสมาธิที่แท้จริง

 

เห็นด้วยกับคุณกาลัง กัตวา
เเข็งดีเเล้ว ยิ่งรู้ว่าตัวเเข็งด้วยยิ่งดีเเสดงว่ามีสติอยู่
ทำไปเลยไม่ต้องกลัวเเล้วนะ
บางคนเจ็บเเทบตาย บ้างก็ทนไม่ได้ออกจากสมาธิเลย
บ้างก็ทนได้ ทนทรมารเกือบตายกว่าจะทนเจ็บทนปวดได้
คุณได้แบบที่ดีเเล้ว หรือจะเอาเเบบเจ็บปวดทรมารละ
ใครว่านั้งสมาธินิ่งๆจะสบาย คนพูดไม่ได้ทำ คนทำจะไม่พูด
เพราะกว่าที่จะผ่านมาได้ เกือบตายกันทุกคนละคุณ
โชคดีมีชัยไปให้ได้ไกลๆนะ รู้ว่าเเข็งทั้งตัวก็ดีเเล้วทำต่อไปเลยนะคุณ.

 

เห็นด้วยกับคุณกาลัง กัตวา

ใครว่านั้งสมาธิง่าย คนทำไม่พูด คนที่พูดไม่ได้ทำ
เพราะกว่าจะฝึกฝนกันได้ เกือบตายกันทั้งนั้น
ต้องทนเจ็บทนปวด ได้รับทุกข์ทรมานกาย ฝืนใจอย่างสูง
ใครทนได้ก็ได้ดีไป ใครทนไม่ได้ก็เริ่มใหม่ ไม่ก็ยอมเเพ้ มีให้เห็นก็มาก
หรือคุณจะเอาเเบบทรมานละ
การที่คุณรู้ว่าตัวเเข็งนั้นละดีเเล้ว นั้งต่อไปเลย เเล้วมันจะลึกลงเรื่อยๆ
ไม่ต้องกลัว
ขอให้ได้รับโชคมีชัยเร็วๆนะคุณ

 

ขอบคุณพี่ๆมากเลยค่ะ ที่ให้คำแนะนำ น้องจะพยายามทำต่อไปเรื่อยๆค่ะ
- _+

 

เอาเข้าไป ไปกันใหญ่แล้ว เข้าฌาน 4 แล้วแต่ยังต้องถามชาวบ้านอีกเนี่ยนะ เอาเข้าไป
เฮ้อ..........ที่นี่มีแต่ผู้ได้ฌาน 4 เยอะแยะไปหมดเลยนะนี่นะ

 

อย่างนี้ไม่ใช่อาการฌาน 4 หรอกครับ ผมเองก็เคยเจออาการแบบนี้อยู่หลายครั้ง ตรวจสอบสมาธิดู มันน่าจะอยู่แถว ขนิกละเอียด อย่างมากไม่เกินอุปจาร แต่ดีครับที่เรารู้อาการทางกาย ก็แค่รู้มันไปเฉยๆอย่าสนใจ

หน้าที่ของเราก็คือวิตก กับ วิจาร พอเข้าปฐมฌานแล้วจะเริ่มรู้ว่า จิตกับกายนั้นเริ่มแยกกัน แต่ก็แค่เพิ่งเริ่มแยกนะครับ อาการทางกายยังคงรับทราบทุกอย่าง สังเกตุง่ายๆที่ประสาทหูจะแยกออกมาเหมือนเรามีอยู่สองคนในตัวเดียว คนนึงรับรู้เสียงภายนอกชัดเจน แต่อีกคนนึงก็ยังคงวิตก วิจารอยู่ในสมาธิชัดเจน แยกกันเหมือนว่าเสียงจากภายนอกไม่รบกวนจิตใจเราได้เลย ปีติที่เกิดขึ้นอาจเจอในรูปแบบต่างๆกันไปแต่ละคน ส่วนฌานอื่นๆที่สูงขึ้นไปพูดไม่ได้เพราะยังไม่เคยเจอ

อนุโมทนาด้วยที่นั่งสมาธิครับ

 

ลองดูอาการตามแผนผังการปฏิบัติวิปัสนากรรมฐานกระทู้นี้ดูสิครับ
http://www.palungjit.org/board/showthread.php?t=93664

 

อ่ะนะ นอกจากแข็งแล้วอุปสรรคยังเป็นที่ตะคริวง่า(อันนี้เป็นบ่อย)

เป็นแล้วไม่มีสมาธิเลยล่ะ 555+

 

เราก็เคยนั่งแล้วอยู่ๆ หูก็ดับไป เสียงดังปุ๊ปที่หู แล้วหลังจากนั้นก็ไม่รู้สึกว่าเรามีร่างกาย ไม่มีหัวใจ ไม่ได้ยินเสียงแอร์ เสียงคนอะไรเลย รู้แต่ว่ามันเหมือนทุกอย่างหยุดนิ่ง เหมือนนาฬิการหยุดเดิน ทุกอย่างเงียบสงบ เรารู้แต่ว่าสติจับอยู่ที่คำภาวนาพุทโธ ลมหายใจแผ่วเบา และแสงสีเหลืองอ่อน เกิดพร้อมกันทั้งหมด เหมือนมีละอองและเส็นเล็กๆของอากาศด้วย มันเหมือนตนเองหายตัวไป มันเบา มันสบายบอกไม่ถูกเหมือนกันค่ะ เราไม่รู้หรอกว่ามันเกิดขึ้นนานเท่าใด แต่รู้แต่เพียงว่าเราจะภาวนาพุทโธไปเรื่อยๆ ไม่สนอะไร เพราะอาจาร์ยท่านเคยแนะนำไว้ค่ะ

 

ถ้าจิตยังจับร่างกายอยู่ไม่ถึงฌาน 4 ครับ ให้จับคำภาวนา หรือลมหายใจต่อไป

ร่างกายเป็นยังไงไม่ต้องไปสนใจ

 

โปรดใช้วิจารณญานในการคิดและอ่านก่อนนะครับ
อย่าเพิ่งเชื่อหรือทำตาม.....และขอออกตัวก่อนว่า...ไม่ใช่ผู้รู้...ผู้ที่มีความสามารถวิเศษอะไร..
ผิดพลาดประการใด..ก็..ขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย
ที่ถามว่าจะทำอย่างไรต่อไปดี..........การฝึกสมาธิ..จิต..นั้น...อุบาย..วิธี...ในการฝึกของ..แต่ละคน..มักจะไม่
เหมือนกัน....หรือมีความถนัดต่างกัน...บางคนชอบหรือใช้กรรมฐานกองนั้น...แล้วได้ผลดี..ก้าวหน้า....
กรรมฐานกองเดียวกัน....อีกคนกับ......ตรงกันข้าม...หรือบางคนมีวาสนา ..บุญ...แต่หนหลัง..ปางเก่าก่อน..
ก็อาจฝึกได้เกือบทุกกองของกรรมฐาน...หรือครบหมดเลยก็ได้ทั้ง ๔๐ กอง (โดยมากมักเป็นผู้ที่ปรารถนาพุทธภูมิมาแต่เดิม)
อาการเข้าสมาธิ...ของ...กรรมฐานแต่ละกองก็มีข้อปลีกย่อย....ที่ไม่ค่อยเหมือนกัน..แต่บทลง
ท้าย.ลงที่เดียวกัน...เป็นเอกัตคตา..เป็นหนึ่งเดียว...ผู้เขียน....คาดเดาว่า...คุณ...ลองตัดขันธ์ ๕.....ดูซิว่า...ร่างกายนี้มัน เป็นทุกข์.......มันเป็นสิ่งสมมุติ...เป็นเพียงธาตุ..ดิน..น้ำ...ลม..ไฟ...อากาศ...แล้ววิญญาณเข้าไปถือครองเท่านั้น
ตายไป...ไม่ได้เอาไปสักอย่าง...(ฟันเลี่ยมทองยังเอาไปไม่ได้...บางคนอุตส่าห์เลี่ยมไว้).......คุณกำลังสร้าง
บุญกุศลอันยิ่งใหญ่...ติดภพติดชาติ.....ข้ามวัฎฏวน...วัฏฏสงสารนี้....(คุณต้องหาอุบาย..หรือเหตุ..ปัจจัย..พิจารณา
เอาเอง...บ่อย....ๆ..และให้เคยชิน..เป็นวิปัสสนา).....เข้าทำนอง..ขณะนั่งสมาธิ.....คุณต้องตัดตาย....ให้ได้...ตายเป็น...ตาย...
นึกถึงความดี..บุญ..กุศลที่คุณ...ทำไว้....ร่างกายมันจะเป็นอย่างไร...ช่างมัน..ไม่ต้องสนใจ......ทำให้ได้....
ทำให้จริงอย่าไปยึดมั่นกับสิ่งทั้งปวง...สนใจแต่กรรมฐานที่คุณ...ภาวนาเท่านั้น....อย่าลังเล...หรือสงสัย..
ว่าปฏิบัติ...แล้วมันจะเป็น...ยังไง....ถึงขั้น...โน้น...ขั้นนี้.....(เดี๋ยว...นิวรณ์จะแทรกได้ง่าย)ให้มั่นคง...อยู่กับ
กรรมฐาน....ที่ใช้อยู่...ที่สำคัญ...ปฏิบัติแล้วต้องสบาย......ๆ...ไม่เคร่งเครียด..หรือบีบรัด..ตนเอง...หรือข่ม..จิต..ไว้
รู้สึกผ่อนคลาย...เหมือนคล้ายกำลังพักผ่อน....(เหมือนนอนหลับแต่ไม่หลับ)....ไม่อยากได้...อยากมี...หรือ...
ได้แล้ว...ก็อยากให้มันคงอยู่อย่างนั้น....ภาวนาไปเรื่อย.ๆ....อย่าไปฝืนหรือบังคับมันไว้...ให้รู้สึกสบาย..ๆ....
วันนี้ไม่ได้...พรุ่งนี้เอาใหม่....พรุ่งนี้ไม่ได้..มะรืนเอาใหม่....เดี๋ยวได้ที่มันถึงของมันเอง......เปรียบเทียบเหมือน
คุณอยู่เชียงใหม่...ขับรถไปทะเล...ขับไปเรื่อยๆ.....มันก็ถึงทะเลของมันเอง...อย่าไปวิตก...กังวล..ทุกข์ร้อน..กับมัน
อาการที่ร่างกายแข็งเหมือนหิน/ท่อนไม้.....อาจเป็นไปได้ว่า.....ร่างกายของคุณ...กับจิต....เริ่มแยก....จากกัน
คือว่า....พอคุณฝึกสมาธิ...จิต..หยุด...กับนิ่ง.....ถูกส่วนเข้า....คุณจะเริ่มไม่รับรู้....กับ...กายหยาบหรือรูป....
(ตามตำราที่เรียกกันว่า.. ขันธ์ ๕ มี รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ).....ทำให้คุณวิตก..กังวล....(อาจจะ+
เกี่ยวกับการม้วยมรณา....ที่ทุกคนไม่พึงประสบหรือปรารถนาเข้า)..กับอีกอย่าง...หนึ่ง....คือ.....วิบากทางสังขาร
...เกี่ยวกับ....สรีระ....ร่างกายต่างๆ......(บางที..หรืออาจไม่บางที...เวลานั่งสมาธิมันปรากฏทั้งสองอย่าง)...คุณ..
อาจ..หรือหาอุบาย...การฝึกจิต.....หรือตามที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้น...ตามแต่ที่ตนเองถนัด....ไม่ฝืนกับจริต..
ของตน.......ก็จะพอแก้หรือคลาย....ข้อข้องใจ...ในการฝึกจิต....ของคุณได้....หรือ...ปรึกษากับ...ครูบาอาจารย์..
ต่าง..ๆ.ที่ตนเองเคารพนับถืออยู่....ไม่ว่าสายไหนๆ..ก็ได้....(สอบถามพระ....ภิกษุ...ถ้าเป็นพระอริยะได้ยิ่งดี...
ตามความเข้าใจแล้ว....อาการต่างๆทางสมาธิ..จิต...สอบถามสายพระป่า.....น่าจะดี...โดยมากท่านจะฝึกเพื่อ
การหลุดพ้น...และมักจะเชี่ยวชาญทางจิต..และ.จะเป็นประโยชน์แก่เราอย่างยิ่ง) คิดว่ามันเป็นวิบากทางสังขาร...
เช่นเส้นทับ....เส้นตึง.....จิตนิวรณ์..กับสังขาร.....ก่อนนั่งสมาธิ..คุณลองเดินจงกรมก่อน......ก็จะเป็นการดี...อานิสงค์ ของการเดินจงกรม...นั้น...สมาธิเมื่อได้แล้ว...มักจะไม่เสื่อมไปด้วยง่าย...เป็นต้น..และ...ทำให้คุณนั่งสมาธิ
ได้นานด้วย.....คุณอาจเดินอย่างน้อยครึ่งชั่วโมง.....แล้วนั่งสมาธิต่ออีกครึ่งชั่วโมง....ควรปรับให้สมดุลย์กันคือ
ถ้าเดิน 1 ชั่วโมงก็นั่งสมาธิ อย่างน้อย 1 ชั่วโมง......(โดยเฉพาะพระภิกษุสาย...พระป่า..มักปฏิบัติกันแบบนี้)
ก็จะช่วยทางด้านสุขภาพได้ดีอีกด้วย.....หวังว่าที่กล่าวมามีประโยชน์บ้าง........ไม่มากก็น้อย.....
ฝากพุทธวจน ไว้เป็นข้อคิด พินิจ....พิจารณา.....ไว้ดังนี้
อนวสฺสุตจิตฺตสฺส
อนนุวาหตเจตโส
ปุญฺญปาปปหีนสฺส
นตฺถิ ชาครโต ภยํ
ผู้มีสติตื่นตัวอยู่เนืองนิตย์
มีจิตเป็นอิสระจากราคะและโทสะ
ละบุญและบาปได้
ย่อมไม่กลัวอะไร
ขอโมทนาสาธุ.........นิพพานังปรมังสุขขัง

 

เรื่องต่อเนื่อง.........
ทางโลก...หรือ...หนัง/ภาพยนตร์....เขาเรียกว่า .....ภาคสอง........เออ....ก็ว่าได้........
เริ่มเรื่องเลย.....คือว่า...ข้าพเจ้า.....ผู้เขียน.....ก็...ฝึก...กรรมฐาน....อ่าน...หนังสือธรรมะบ้าง...ไปตามประสา..
บังเอิญไปเจอ....หัวข้อเรื่อง.....ถาม

 

ฌาน๔ เป็นอาการนะจ๊ะ ไม่ใช่หมี จะมาจับใครได้ไง ไปอ่าน " วิสุทธิมรรค "ให้ดีๆ....
ต่อข้อถามที่ว่า "ร่างกายแข็งเกร็งดุจราว ก้อนหินหรือท่อนไม้" นั้น
ครูบาอาจารย์ท่านเคยบอกเอาไว้อย่างนี้ค่ะ
"หากเรารู้สึกตัว เหมือนยามปกติ ให้เราลองเปลี่ยนท่านั่งซะ หรือลองเปลี่ยน อริยาบถ ไปเลย"
"หากอารมณ์ใจสบาย สติ จดจ่อตั้งมั่นดีอยู่ แต่คำภาวนาไม่ปรากฎ แม้กระนั้นสติก็ยังรู้ว่า เราภาวนาอยู่ และใจเรารู้สึกชุ่มชื่น ราวบุคคลนอนตื่นแต่เช้ามาพบน้ำค้างยอดหญ้า อย่างนั้น เป็น ตติยฌาน" ค่ะ

เหล่านี้เป็นการอธิบายเพื่อขยายความต่อจาก "วิสุทธิมรรค" นะจ๊ะ เหมือนกับเธอจะพูดว่า...."ประมาณว่า... ถ้าอย่างนั้น ถ้าอย่างนี้" น่ะแหล่ะ

 

แข็งก็รู้ว่าแข็งครับ ตามดูกรรมฐานที่ตนระลึกต่อไป ยังไงๆที่สุดแล้วอาการแข็งนั้นก็ต้องดับไปครับ แต่ตอนกำลังปฏิบัติอยู่ เราไม่ต้องไปยินดียินร้ายครับสังเกตอย่างเดียว พอออกจากสมาธิออกจากกรรมฐานค่อยมาวิตกวิจารทบทวนรายละเอียดทีหลังครับ (ถ้าไปวอกแวกในขณะนั้นจิตอาจจะเคลื่อนจากฐาน เดี๋ยวอะไรดีๆจะไม่เกิดขึ้น หรือ จิตกำลังจะเกิดสภาวะธรรมใหม่ๆ พอมีวิตกวิจารมีวิจิกิจฉาเกิดขึ้น จิตก็ตกจากฐานพอดีครับ)

ปล.ใช้หลักอิทธิบาท 4 (ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา) ควบคู่ไปกับการพิจารณาสติปัฏฐานครับ ให้มี อาตาปี สัมปชาโน สติมา พึงกำจัดอภิชฌาโทมนัสคือความยินดียินร้ายในโลกให้พินาศไป ครับ