แนวทางปฏิบัติธรรมของ หลวงปู่ต่างๆ

โอวาทธรรมหลวงปู่อ่ำ ธัมมกาโม
วัดสันติวรญาณ ต.วังศาล อ.วังโป่ง จ.เพชรบูรณ์

"วันเวลาล่วงไปทุกวันคืน ทำให้ชีวิตเสื่อมชราลงไปด้วย ขออย่าได้ประมาท ให้เร่งหมั่นเพียรทำกุศล ความดีใส่ตนไว้ ก่อนที่ความตายจะมาถึง กายตายเผาไฟ จิตมันบ่ตาย"

หลวงปู่อ่ำ ธัมมกาโม

 

โอวาทธรรมหลวงปู่สิม พุทธาจาโร
วัดถ้ำผาปล่อง อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่

ธรรมเมตตา ฉบับที่ 15
3 กันยายน 2506

ตั้งจิตให้มั่น อย่าหวั่นไหวไปตามโลก
โลกนี้ทั้งโลกไม่มีสิ่งใดเป็นของใหม่ ดินฟ้าอากาศก็เป็นของเก่า
คนและสัตว์ทั้งปวงก็เป็นจิตวิญญาณอันเก่า
กิเลสราคะก็อันเก่า กิเลสโทสะก็อันเก่า กิเลสโมหะก็อันเก่า
... ทุกสิ่งทุกอย่างในโลกนี้ล้วนแล้วแต่สิ่งอันเก่า
ทำไมเล่าจิตนี้จึงได้หลงของเก่า
เหตุสำคัญที่จิตหลง ก็คือ จิตคนไม่กล้าแข็งพอ
ถ้าจิตคนทุกคนกล้าพอแล้ว ก็จะไปหวั่นไหวมันทำม
ให้ตั้งจิต เจตนาอันแรงกล้า รักษาศีลของตนให้บริสุทธิ์เต็มที่
แล้วจิตดวงนี้ก็จะใสสะอาด ฉลาดรู้
ไม่หมกมุ่นอยู่ในโลกอันแสนทุกข์นี้เลย.....

หลวงปู่สิม พุทธาจาโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่จันทา ถาวโร
วัดป่าเขาน้อย อ.วังทรายพูน จ.พิจิตร

“อาตมามีเมียมีลูกแล้ว จึงได้ลาครอบครัวออกบวช เพราะได้ลิ้มรสความรักแล้วเห็นว่าความรักเป็นความทุกข์อันแสบเผ็ดร้ายกาจเป็นพิษร้ายแก่ชีวิตจิตใจ ทำให้ทุรนทุรายดิ้นรนไม่รู้จักจบสิ้นความสุขที่เกิดจากความรักความเสน่หาเป็นความสุขเหมือนได้กินส้มตำแสบเ...ผ็ดเอร็ดอร่อย แต่ผสมยาพิษเข้าไปด้วยทำให้เกิดอาการอึดอัดท้องไส้ปั่นป่วนทุกข์ทรมานในภายหลังคนเราใคร ๆ ก็ปรารถนาความสมหวังในชีวิตรักแต่เมื่อรักกันอยู่ด้วยกันแล้วความรักไม่เคยให้ความสมปรารถนาแก่ใครถึงครึ่งหนึ่งแห่งความปรารถนาเลยเพราะความรักนั้นเป็นธาตุที่ไม่เที่ยงไม่ยั่งยืนมีสุขน้อยแต่มีทุกข์มาก!”

หลวงปู่จันทา ถาวโร

 

โอวาทธรรมหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน
วัดป่าบ้านตาด จ.อุดรธานี

"ความเศร้าหมองก็ดี ความผ่องใสก็ดี ความสุขก็ดี ความทุกข์ก็ดี เหล่านี้เป็นสมมติทั้งสิ้น และเป็นอนัตตาทั้งมวลนะ"

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภทฺโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี


ยกแล้วหนัก

เมื่อทุกข์เกิดขึ้นมาก็รู้จักว่ามันทุกข์ ทุกข์นี่มันเกิดขึ้นมาเพราะอะไร มันจะเห็นอะไรไหม
ถ้าเราเห็นตามธรรมดา มันก็ไม่ทุกข์ เช่นว่าเราอยู่อย่างนี้ เราก็สบาย

อีกวาระหนึ่งเราอยากได้กระโถนใบนี้ เรายกมันขึ้นมา
ต่างแล้ว ต่างกว่าแต่ก่อนที่ยังไม่ได้ยกกระโถน

ถ้าไปยกกระโถนขึ้นมา มีความรู้สึกว่ามันหนักเพิ่มขึ้นมา มันมีเหตุ หนักมันจะเกิดเพราะอะไร

ถ้าไม่ใช่เพราะเราไปยกมัน ถ้าเราไม่ยกมัน มันก็ไม่มีอะไร
ถ้าไม่ยกมันก็เบา อะไรเป็นเหตุผล ดูเท่านี้ก็รู้แล้ว ไม่ต้องไปเรียนที่ไหน

ถ้าเราไปยึดอะไร อันนั้นแหละเป็นเหตุให้ทุกข์เกิด
ถ้าเรา ปล่อย มันก็ไม่มีทุกข์

จากหนังสือเหมือนกับใจคล้ายกับจิต –หลวงปู่ชา สุภัทโท หน้าที่ ๑๘

 

โอวาทธรรมหลวงปู่จาม มหาปุญโญ
วัดป่าวิเวกวัฒนาราม มุกดาหาร


อยู่ผู้เดียว รู้ใจตน

จะไปยุ่งยากวุ่นวายกับคนอื่นทำไม
คนที่ต้องการคนอื่นมาเป็นหมู่เป็นพวก
เพราะเขาอยู่คนเดียวยังไม่เป็น
และสำคัญเขายังไม่เห็นตัวเอง
จิตต้องการอยากได้หมู่เพื่อน
ความจริงแล้วเราต้องการอะไรอีก

สิ่งที่มีอยู่ก็พอแล้วตั้งใจภาวนาของตนไปดีกว่า รู้ลมหายใจอยู่
ชมกรรมฐานอยู่ อยู่ตัวคนเดียว
มันสบายใจกว่าที่จะยุ่งคนนั้น ยุ่งคนนี้

คนชาวโลกเขาชอบวุ่นวาย
ในธรรมท่านเปรียบกับกอไผ่หนาม

แต่ผู้ปฏิบัติคนเดียวรู้ใจตนอยู่
ท่านเปรียบกับต้นตาลไม่ยุ่งยาก ยุ่งเหยิงเหมือนกอไผ่

หลวงปู่จาม มหาปุญโญ
จากหนังสืออุบายธรรม หน้าที่ ๑๒๑

 

โอวาทธรรมคุณแม่จันดี โลหิตดี
วัดป่าบ้านตาด จังหวัดอุดรธานี

"นักปฏิบัติ หลงติดอยู่ที่ความพอใจ และไม่พอใจ เป็นเครื่องอยู่
เอาความพอใจ และไม่พอใจเป็นเครื่องอยู่
เมื่อพอใจ ได้สมใจก็เป็นสุข
เมื่อไม่พอใจก็เกิดทุกข์
แต่ทั้งสุขและทุกข์ ก็ยังเป็นเงื่อนของสมมุติ"

คุณแม่จันดี โลหิตดี

 

โอวาทธรรมหลวงปู่สิม พุทธาจาโร
วัดถ้ำผาปล่อง อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่


ธรรมเมตตา ฉบับที่ 16

4 กันยายน 2506

คนที่เกิดมาเป็นคนในชาติ นี้ อย่าเป็นคนใจสั้นคันเคร่ง
จงมีใจกว้างขวางเผื่อแผ่เจือจาน จิตใจให้เบิกบาน
หน้าตาให้ยิ้มแย้มแจ่มใจ นั่งที่ไหนอยู่ที่ใดก็ให้มีจิตเมตตากรุณา
แก่บุคคลและสัตว์โลกทั้งปวง มุ่งหวังให้บุคคลและสัตว์โลกทั้งปวง
อยู่เย็นเป็นสุข พ้นจากความทุกข์ ผู้ที่ตั้งจิตอย่างนี้ และฝึกหัดจิตของเขา
ให้เจริญเมตตาภาวนาแก่สัตว์อยู่เนืองนิจ
ติดต่อกันไปจนเคยชิน ก็จะถอนใจสั้น ใจเห็นแต่ประโยชน์ตน
ใจแคบ ใจน้อย ใจเบา ใจไม่เอาถ่าน ใจขี้คร้านภาวนา
ทั้งหมดก็จะถอดถอนออกจนหมดสิ้น แล้วใจดวงนี้ก็จะใสสะอาด
สามารถสร้างบารมีให้เต็มที่ในชาตินี้เลย
ฉะนั้น ผู้ใดใจสั้นก็ให้ยาว ใจดำก็ให้ขาว
จงทำใจของตนนานจนหลุดพ้นจากทุกข์ทั้งปวงเทอญ
ขอให้ท่านทั้งปวงจงเห็นแจ้งซึ่งพระนิพพานเทอญ......

หลวงปู่สิม พุทธาจาโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภทฺโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี

"พระพุทธเจ้าอยู่ที่ไหน
ให้แอบเข้าไปหาท่าน
นั่นคือ แอบเข้าไปหา อนิจจัง
ให้เข้าไปกราบท่าน
ท่านจะบอกอยู่คำเดียวว่า
....ไม่แน่"

หลวงปู่ชา สุภทฺโท

 

ขอบคุณครับ ใช้จิตเป็นที่ตั้ง ^^

 

โอวาทธรรมหลวงพ่อ บุญกู้ อนุวฑฺฒโน
วัดพระศรีมหาธาตุวรมหาวิหาร เขตบางเขน จ.กรุงเทพฯ


"ไม่มีอะไรดีอยู่ข้างใน ก็ย่อมไม่มีอะไรดีแสดงออกมาข้างนอก"

หลวงปู่บุญกู้ อนุวฑฺฒโน

 

โอวาทธรรมหลวงปู่สิม พุทธาจาโร
วัดถ้ำผาปล่อง อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่


"อุปสรรคมี บารมีเกิด"

มีอุปสรรค คือมีการสร้างบารมีให้แก่กล้า ให้ข้ามพ้นอุปสรรคต่างๆ ได้

ชีวิตของเราทุกคนนั้น ต้องต่อสู้กับสิ่งต่างๆมากมาย

ในช่วงชีวิตของแต่ละบุคคล ความสุขที่แท้จริงคือได้ชัยชนะกับกิเลสตัณหา มานะทิฏฐิในตัว ในใจของตนเอง

จากหนังสือ ปู่สอนหลาน –หลวงปู่สิม พุทธาจาโร หน้าที่ ๒๕

 

โอวาทธรรมหลวงปู่หลุย จันทสาโร
วัดถ้ำผาบิ้ง บ้านนาแก ต.ผาบิ้ง อ.วังสะพุง จ.เลย


“..เรื่องอดีตอนาคต เป็นเรื่องที่ยืดยาว เป็นตัววัฏฏะ
เป็นนิวรรณธรรม ทำให้จิตเศร้าหมอง

เรื่องปัจจุบันเป็นเรื่องสั้นๆ มีแต่กายกับจิต
ที่ประกอบไปด้วยไตรทวาร เป็น ทุกฺขํ อนิจฺจํ อนตฺตา

พระ สรรเสริญปัจจุบัน ทำให้มากๆ
เพื่อตรัสรู้ สวรรค์ นิพพาน
การภาวนาชำระในดวงจิตนั้น เป็นมหากุศล...”

หลวงปู่หลุย จันทสาโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต
วัดป่าสุทธาวาส บ้านคำสะอาด ต.ธาตุเชิงชุม อ.เมือง จ.สกลนคร


"มองโลกในแง่ดี ก็หลอกตัวเอง
มองโลกในแง่ร้าย ก็หลอกตัวเอง
มองโลกด้วยใจเป็นกลาง จึงเห็นโลกอันแท้จริง
แท้จริงโลกไม่มีความดีและความเลวโดยตัวมันเอง
ความดีและความเลวของสิ่งใด ๆ อยู่ที่ใจ ไปแยกแยะกำหนด
นิยามตามความนิยม แล้วสร้างความอยากยึดถือใว้
โลกกลาง ๆ เลยถูกเหมาเอาเป็นโลกน่าพอใจบ้าง
ไม่น่าพอใจบ้าง โดยที่มันไม่ได้รู้เรื่องใด ๆ ด้วยเลย
เมื่อใดที่ "จิตว่าง" มันจึงจะเห็นโลกทั้งหลาย
ไร้ความหมายด้วยประการทั้งปวง"

หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ดูลย์ อตุโล
วัดบูรพาราม อ.เมือง จ.สุรินทร์


“..ขอให้ท่านทั้งหลายจงสำรวจดูความสุข
ว่าตรงไหนที่ตนเห็นว่ามันสุขที่สุดในชีวิต
ครั้นสำรวจดูแล้วมันก็แค่นั้นแหละ
แค่ที่เราเคยรู้เคยพบมาแล้วนั่นเอง

ทำไมจึงไม่มากกว่านั้น มากกว่านั้นไม่มี
โลกนี้มีอยู่แค่นั้นเอง
แล้วก็ซ้ำๆ ซากๆ อยู่แค่นั้น เกิด แก่ เจ็บ ตาย อยู่ร่ำไป
มันจึงน่าจะมีความสุขชนิดพิเศษกว่า
ประเสริฐกว่านั้น ปลอดภัยกว่านั้น

พระอริยเจ้าทั้งหลาย ท่านจึงสละสุขส่วนน้อยนั้นเสีย
เพื่อแสวงหาสุขอันเกิดจากความสงบกาย สงบจิต สงบกิเลส
เป็นความสุขที่ปลอดภัยหาสิ่งใดเปรียบมิได้เลย..”

หลวงปู่ดูลย์ อตุโล

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภทฺโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี


ที่ท่านให้ปฏิบัติน่ะ ปฏิบัติเพื่อทิ้ง
มันคิดรักคนนั้น มันคิดชังคนนี้
อย่างนี้มีอยู่ แต่อย่าไปสนใจมัน
แล้วปฏิบัติเพื่ออะไร เพื่อละสิ่งเหล่านั้น
มันสงบก็ทิ้งความสงบ มันรู้แล้ว
ก็ทิ้งมันเสียความรู้เหล่านั้น รู้แล้วก็แล้วไป

พระโพธิญาณเถร (หลวงพ่อชา สุภัทโท)
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี
จากหนังสือ ๔๘ พระธรรมเทศนา น.๒๕๖

 

โอวาทธรรมท่านพ่อลี ธัมมธโร
วัดอโศการาม จ.สมุทรปราการ


"เราคิดว่า "กิน" นี่แหละคงจะเป็นความสุขแน่ละ
เราก็พยายามไปหามาให้มันกิน ครั้นกินๆ เข้าไปมากก็เกิดอึดอัดไม่สบายอีก
คิดว่า "นอน" นี่แหละต้องเป็นความสุขแน่ละ เราก็นอน...นอน
วันยังค่ำจนหลังมันแข็ง ก็เกิดความไม่สบายอีก
คราวนี้คิดว่า "เงินทองทรัพย์สมบัติ" นี่แหละคงเป็นความสุขแน่นอน
เราก็พยายามไปหาเงินทองมาใช้จนเต็มที่ แต่มันก็ไม่สุขอีก
แล้วอะไรเล่า...ที่เป็นความสุขอันแท้จริง?

ความสุขที่แท้จริง ย่อมเกิดจาก บุญกุศล คือ ความสงบที่เกิดขึ้นในจิตใจ
ใจที่พ้นจากทุกข์โทษความดิ้นรน ไม่มีกระสับกระส่ายเดือดร้อนกระวนกระวาย
ถ้าใครมานั่งหลงโลกติดโลก ว่ามันเป็นของดีวิเศษวิโสอยู่นั่น
มิใช่นิสัยของบัณฑิตผู้ใฝ่ใจในธรรมของพระพุทธเจ้า

เพราะฉะนั้นเราจงพากันตั้งอกตั้งใจประกอบบุญกุศล
เพื่อจะให้เป็นทางที่พ้นไปจากโลกนี้
นั่นแหละจะเป็นหนทางที่ถูกต้อง"

ท่านพ่อลี ธัมมธโร

 

โอวาทธรรมหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน
วัดป่าบ้านตาด จ.อุดรธานี


พระโสดาบัน ในทัศนะของหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

"..พระโสดาบัน ผู้สำเร็จชั้นโสดา ท่านกล่าวไว้ว่า ละสังโยชน์ได้ ๓ คือ
๑. สักกายทิฐิ
๒. วิจิกิจฉา
๓. สีลัพพตปรามาส

คุณธรรมประจำใจของพระโสดาบันบุคคลนั้น คือ หลักความเชื่อมั่นประเภท อจลศรัทธา เป็นผู้เชื่อมั่นต่อผลที่รู้เห็นประจักษ์ใจแล้ว และเชื่อมั่นต่อคุณธรรมเบื้องสูงที่ตนยังไม่รู้ ไม่เห็น

สมานัตตตา ความเป็นผู้วางตนเสมอ ไม่ถืออะไรให้ยิ่งกว่าเหตุการณ์ ที่เห็นว่าถูกต้องด้วยเหตุผล พระโสดาบันยอมรับและปฏิบัติตามทันที ไม่ยอมฝ่าฝืนหลักความจริง

ไม่ว่า ชาติ ชั้น วรรณะใด ตลอดสัตว์เดรัจฉาน ก็ไม่รังเกียจ โดยเห็นว่า เขากับเราตกอยู่ในวงกรรมดี-ชั่ว เหมือนกัน ใครมีกรรมประเภทใดจำต้องยอมรับ ตามหลักกรรมที่ตนทำมา ตามความจริงที่เขาทำเชื่อกรรมและผลของกรรมอย่างฝังใจ

เชื่อความตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า และพระธรรมว่าเป็นสวากาตธรรม เป็นนิยยานิกธรรม สามารถนำผู้ปฏิบัติตามให้ถึงความพ้นทุกข์ได้

เป็นผู้แน่วแน่ในศีลที่ตนรักษา ไม่รับศีลแล้วรับศีลเล่าเหมือนสามัญชน ท่านรักษาศีลด้วยความระมัดระวัง ไม่ยอมให้ศีลขาด หรือด่างพร้อยด้วยเจตนาล่วงเกิน นี้เป็นหลักธรรมประจำอัธยาศัยของพระโสดาบัน.."

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภทฺโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี

พระพุทธเจ้าสอนว่า ไม่มีอะไรยิ่งไปกว่า
การที่เราเข้าใจว่า อันนี้ไม่ใช่ตัวเรา แต่เป็นของสมมุติ
อันนี้ไม่ใช่ของของเรา แต่เป็นของสมมุติ
เราอยู่ด้วยความอนิจจัง อยู่ด้วยความเปลี่ยนแปลงอย่างนี้
รู้ว่ามันเป็นอย่างนี้แล้วก็ปล่อย เรียกว่าการปฏิบัติธรรม

พระโพธิญาณเถร (หลวงพ่อชา สุภัทโท)
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี
จากหนังสือ ธรรมะ...จากต้นไม้
มรดกธรรม เล่มที่ ๓๓ น.๒๒

 

โอวาทธรรมหลวงพ่อบุญจันทร์ จันทวโร
วัดถ้ำผาผึ้ง อ.ไชยปราการ จ.เชียงใหม่

“เรียนทางโลก ก็เพื่อ หา ลาภ กับ สรรเสริญ
เรียนทางธรรม ก็เพื่อ หลุดพ้น ไม่มีกิจจะต้องทำอีก
ปัญญาทางโลก ไม่สามารถรู้ได้ว่า สิ่งไหนเป็นอนิจจัง
ปัญญาทางธรรม รู้ว่า สิ่งไหนเป็นอนิจจัง"

หลวงพ่อบุญจันทร์ จันทวโร