การดูจิต ดูใจ ดูตรงไหน ?

คุณยายผีป่า ฝากให้มาโพสแทน เรื่องนี้ โดยอ้างถึงข้อเขียน จากหนังสือ ก่อนตะวันลับขอบฟ้า หน้าที่ 66 ของคุณป้านิภา คงสุข ซึ่งท่านได้อนุญาติแล้ว....คุณยายผีป่าหวังว่า เผื่อจะช่วยแนะนำ พวกเรา ในการดูจิตดูใจตัวเอง ว่ายังเป็นเช่นไรอยู่...1. จะดูว่า เรามีมิจฉาทิฐิหรือไม่ในธรรม วิธีดูหรือพิจารณาว่าเวลาคุย ถ้าผู้ฟังถูกจริตชมเรา ชอบเรา เราฟูแค่ไหน ( อย่าฟูจนหันมาตำหนิครูบาอาจารย์ ) 2. ถ้าผู้ฟังไม่ถูกจริต คัดค้าน หรือลุกหนี เราโกรธคับแค้นตัดเป็นตัดตาย หมายใจอาฆาต พยาบาทหรือไม่ หรือคิดถึงไม่หาย โดยไม่ยอมคุยธรรมกับผู้นั้นอีก ถ้าใครเป็นอย่างนี้ ก็จงหาอุบายให้รักสงสาร หมายสงเคราะห์ต่อไป แม้จะเหนื่อยก็ทน ลูกแม่ทำได้ไหม ? ไม่ใช่จะยกย่องเยินยอต่อเฉพาะผู้มารับฟังเรา ต่างคนต่างเกรงใจไม่กล้าตำหนิซึ่งกันและกัน และตัดเป็นตัดตายต่อผู้ไม่ยอมเป็นทาสอารมณ์เรา จงตรวจดูว่า เราจะตัดอย่างพระพุทธเจ้า เราจะตัดอย่างท่านพ่อ เราดีตามท่านพ่อสอนหรือยัง จงตรวจดูว่า ท่านพ่อท่านทำได้เพราะบารมีมาก แม้ท่านด่าเรา เราดีใจว่าท่านสงเคราะห์ นั่งนอนอยู่วัดก็มีคนแย่งเอาอาหาร ปัจจัยมาถวายท่วมท้น เรามีอย่างนี้หรือยัง อย่าตีตนเสมอ มันจะหนักจนแผ่นดินรับไม่ไหว (ยุบ) อย่าอวดดี ถ้าไม่มีดีอวด เขาดูจิตกันอย่างนี้ นี่เพียงเซ็นต์เดียว ไม่ถึงกระเบียดน๊ะ อย่าตัดเลย ขอให้คิดวางเฉยดีกว่า รับมีดกว่าจะคม มาตัด ไม่ใช่ของง่าย..........

 

ก็ดูที่กายนี่แหล่ะครับรู้ตัวทั่วพร้อมแล้วสังเกตุให้ดีก็จะเห็นสิ่งต่างๆเหล่านี้ปรากฏอยู่ภายในกายของเราครับ
กาย=รูป
เวทนา สัญญา สังขาร=เจตสิก
วิญญาณ=จิต

กายเป็นรูป
เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณเป็นนาม
คนเราประกอบด้วยกายและใจ กาย=รูป ใจ=นาม

จิต(วิญญาณ)เปรียบเหมือนไฟ ส่วนเจตสิกเปรียบเหมือนเปลวควันจากไฟ เมื่อมีไฟที่ไหนก็ต้องมีเปลวควันที่นั้น ดังนั้นเวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณจึงปรากฏอยู่ด้วยกันรวมกันเรียกว่านามครับ

 

การดูจิต เป็นศัพท์ ที่นักปฏิบัติกลุ่มนึง เรียกคำนี้เพื่อใช้กันเองเฉพาะกลุ่มด้วยน่ะครับ

โดยปกติ สติปัฏฐาสี่ จะเจริญฐานไหน ในกาย เวทนา จิต ธรรม ก็สามารถรุ้ทุกฐานได้เอง

แต่คำว่า ดูจิต ที่นักปฏิบัติสติปัฏฐานสี่ นิยมเรียกัน คือ "จิตตานุปัสสนา" ไม่ต้องทำอะไรมากมายเลยครับ
สำหรับวิธีการดูจิตแบบจิตตานุปัสนานี้ มองเข้าไปตรงๆ ก็จะเห็นการเกิด-ดับ ตรงๆ อย่างน่าประหลาดเหมือนกัน ถ้าคนไหนทำได้ก็จะรู้สึกว่าว่า "ง่ายสุดขีด" และจะเกิดคำถามกับตัวเองขึ้นมาทันที ว่าการปฏิบัติมีแค่นี้เองเหรอ ไม่ต้องทำอะไรอีกหลายๆอย่างมากกว่านี้ใช่ไหม ?

ครูบาอาจารย์ยุคพวกเรานี้ ที่สอนให้ผู้สนใจแนวดูจิต หรือที่เรียกว่า จิตตานุปัสสนา เท่าที่ผมรู้คือหลวงพ่อมนตรี ที่ประจวบ และ และหลวงพ่อปราโมทย์ ที่กาญจนบุรี ....

 

การดูจิต

ไล่ไปได้ถึง เจโตปริยญาณ

 

ชี้แนะผมบ้างนะครับ...

 

การดูสีจิต ... เดี๋ยวจะรวบรวมมาให้