สมาธิภาวนามยญาณนิทเทส | แสดงสมาธิภาวนามยญาณ | ญาณทั่วไปแก่สาวก

สมาธิภาวนามยญาณนิทเทส | แสดงสมาธิภาวนามยญาณ | ญาณทั่วไปแก่สาวก /
ญาณกถา ปฏิสัมภิทามรรค

 

#สมาธิ #ญาณ #เอกัคคตา

สมาธิภาวนามยญาณนิทเทส แสดงสมาธิภาวนามยญาณ ญาณกถา ปฏิสัมภิทามรรค

พระไตรปิฎก ฉบับมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย
เล่มที่ ๓๑ ข้อที่ ๔๓-๔๔
------------------

ปัญญาในการสำรวมตั้งจิตมั่น ชื่อว่าสมาธิภาวนามยญาณ เป็นอย่างไร คือ สมาธิ ๑ อย่าง ได้แก่ เอกัคคตาจิต สมาธิ ๒ อย่าง ได้แก่ ๑. โลกิยสมาธิ ๒. โลกุตตรสมาธิ สมาธิ ๓ อย่าง ได้แก่ ๑. สมาธิที่มีวิตกวิจาร ๒. สมาธิที่ไม่มีวิตกมีเพียงวิจาร ๓. สมาธิที่ไม่มีทั้งวิตกและวิจาร สมาธิ ๔ อย่าง ได้แก่ ๑. สมาธิที่เป็นส่วนแห่งความเสื่อม ๒. สมาธิที่เป็นส่วนแห่งความตั้งอยู่ ๓. สมาธิที่เป็นส่วนแห่งคุณวิเศษ ๔. สมาธิที่เป็นส่วนแห่งการชำแรกกิเลส สมาธิ ๕ อย่าง ได้แก่ ๑. สมาธิที่มีปีติแผ่ไป ๒. สมาธิที่มีสุขแผ่ไป ๓. สมาธิที่มีจิตแผ่ไป ๔. สมาธิที่มีแสงสว่างแผ่ไป ๕. สมาธิที่มีการพิจารณาเป็นนิมิต สมาธิ ๖ อย่าง ได้แก่ ๑. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ (มีอารมณ์เดียว) ไม่ฟุ้งซ่านด้วย อำนาจแห่งพุทธานุสสติ ๒. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งธัมมานุสสติ ๓. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งสังฆานุสสติ ๔. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งสีลานุสสติ ๖. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งเทวตานุสสติ สมาธิ ๗ อย่าง ได้แก่ ๑. ความฉลาดในสมาธิ ๒. ความฉลาดในการเข้าสมาธิ ๓. ความฉลาดในการดำรงสมาธิ ๔. ความฉลาดในการออกจากสมาธิ ๕. ความฉลาดในการใช้สมาธิ ๖ ความฉลาดในอารมณ์แห่งสมาธิ ๗. ความฉลาดในการนำสมาธิให้สูงๆ ขึ้นไป สมาธิ ๘ อย่าง ได้แก่ ๑. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งปฐวีกสิณ ๒. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งอาโปกสิณ ๓. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งเตโชกสิณ ๔. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งวาโยกสิณ ๕. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งนีลกสิณ ๖. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งปีตกสิณ ๗. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งโลหิตกสิณ ๘. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งโอทาตกสิณ สมาธิ ๙ อย่าง ได้แก่ ๑. รูปาวจรสมาธิอย่างต่ำ ๒. รูปาวจรสมาธิอย่างปานกลาง ๓. รูปาวจรสมาธิอย่างประณีต ๔. อรูปาวจรสมาธิอย่างต่ำ ๕. อรูปาวจรสมาธิอย่างปานกลาง ๖. อรูปาวจรสมาธิอย่างประณีต ๗. สุญญตสมาธิ (สมาธิพิจารณาเห็นความว่าง) ๘. อนิมิตตสมาธิ (สมาธิพิจารณาเห็นธรรมไม่มีนิมิต) ๙. อัปปณิหิตสมาธิ (สมาธิพิจารณาเห็นธรรมไม่มีความตั้งปรารถนา) สมาธิ ๑๐ อย่าง ได้แก่ ๑. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งอุทธุมาตกสัญญา (ความหมายรู้ซากศพที่พองขึ้น) ๒. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งวินีลกสัญญา,(ความหมายรู้ซากศพที่มีสีเขียว) ๓. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งวิปุพพกสัญญา (ความหมายรู้ซากศพที่มีน้ำเหลืองไหลเยิ้ม) ๔. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งวิจฉิททกสัญญา (ความหมายรู้ซากศพที่ขาดจากกัน) ๕. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งวิกขายิตกสัญญา (ความหมายรู้ซากศพที่ถูกสัตว์กัด) ๖. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งวิกขิตตสัญญา (ความหมายรู้ซากศพที่กระจัดกระจาย) ๗. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งหตวิกขิตตกสัญญา (ความหมายรู้ซากศพที่ถูกสับเป็นท่อน) ๘. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งโลหิตกสัญญา (ความหมายรู้ซากศพที่มีโลหิต) ๙. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งปุฬุวกสัญญา (ความหมายรู้ซากศพที่มีหนอน) ๑๐. สมาธิที่จิตเป็นเอกัคคตารมณ์ไม่ฟุ้งซ่านด้วยอำนาจแห่งอัฏฐิกสัญญา (ความหมายรู้ซากศพที่มีแต่กระดูก) สมาธิเหล่านี้รวมเป็น ๕๕ อย่าง อีกอย่างหนึ่ง สมาธิมีความหมาย ๒๕ อย่าง คือ...

กดติดตามมูลนิธิอุทยานธรรม http://bit.ly/2VRwhuZ



มูลนิธิอุทยานธรรมสร้างและเผยแผ่พระไตรปิฎกเสียงสมจริงและวีดิทัศน์ต่าง ๆ เป็นธรรมทานแก่ทุกสรรพจิตในสากลโลก เป็นพุทธบูชา ธรรมบูชา สังฆบูชา ถวายแด่พระศาสนา ท่านที่ประสงค์จะเผยแผ่สื่อธรรมต่อเป็นธรรมทาน สามารถเผยแผ่ได้ตามประสงค์โดยไม่ต้องขออนุญาตแต่อย่างใด เพียงกรุณาอ้างถึงที่มา (มูลนิธิอุทยานธรรม) ตามหลักสากล เพื่อความเจริญงอกงามและประโยชน์สุขของผู้เผยแผ่เองทั้งในโลกนี้และในโลกหน้า

หากท่านผู้ใดประสงค์จะเผยแผ่เพื่อประโยชน์ตนหรือประโยชน์ทางการค้า มูลนิธิฯ ขอสงวนสิทธิ์โดยชอบตามกฎแห่งกรรมและกฎแห่งธรรม


มูลนิธิอุทยานธรรม Uttayarndham Foundation