อาการเมื่อนั่งสมาธิ

ขอถามลักษณะของอาการนะครับ
1 เมื่อสมาธิแล้วรู้สึกจะวูบบ้าง หงายหลังบ้าง แต่ไม่ได้ง่วงนะครับ จนบสงทีต้องคอยฝืนเอาไว้ครับ...
2. แล้วเวลานั่งสมาธิแล้วง่วงจะแก้ยังไงครับ..แบบว่าพอเลิกนั่งก็หายง่วงเลย
3. แล้วอีกข้อนะครับ มันตึงที่หน้าผาก เหมือนว่าช่วงท่อนบนจะถูกดูดขึ้นไปข้างบน แต่ก็ยังรู้สึกว่านั่งอยู่กับพื้นอยู่ครับ พอลืมตาทุกอย่างก็เริ่มผ่อน กลับสู่ภาวะปกติครับ.....

ขอรบกวนพี่ๆ ช่วยแนะนำหน่อยครับ ขอบคุณมากครับ

 

เกร็งอะจิ เลยตึงไปหมดอะครับ พอเกร็งมาร่างกายไม่ไหวก็เลยวูปไป เอาง่ายๆนะ หลับตาเบาๆ ผ่อนคลายสบายๆ ไม่ต้องคิดอาไรเลย พุทธโท ธัมมโม ไม่ต้องคิด มันจาไม่เครียด นั่งก็จาได้นานขึ้น ถ้าเบื่อง่วง ก็ให้หลับไปในสมาธิเลยครับ

 

1.ไม่เป็นไรค่ะ นั่งเฉยๆต่อไป.. ให้รับรู้เฉยๆ อย่าตื่นเต้น ตกใจ หรือดีใจ ฯลฯ
2. ไม่ควรนั่งตอนง่วง, ทานอาหารอิ่มใหม่ๆ แต่ถ้ามีเวลาจำกัด ก็ทำได้ ง่วงก็หลับไปได้ ตื่นมาก็ทำสมาธิต่อ จะรู้สึกเป็นสมาธิง่ายขึ้น ลองดูนะคะ.
3. ตึง .. ก็อย่างที่คุณข้างบนบอก อย่าเครียด นั่งนิ่งๆ เฉยๆ หายใจแบบผ่อนคลาย อย่าเกร็งลูกตา หรือคิ้ว ผ่อนคลายทั้งใบหน้าค่ะ

นั่งบ่อยๆ แล้วจะดีเองค่ะ โมทนาบุญด้วยค่ะ

 

หัดนั่งตอนแรกๆจะง่วง แต่ให้ทำสมาธิบ่อยๆ เราเองตอนแรกก็หลับในสมาธิประจำ เด๋วนี้ไม่ง่วงไม่หลับแล้ว นอกจากอยากจะหลับเอง แต่ถ้าตั้งใจทำสมาธิ ไม่เคยหลับเลยระยะหลัง ส่วนจะเกิดอาการอะไรก็ให้หายใจลึกๆ และค่อยๆผ่อนออก จะรู้สึกดีขึ้นเอง อะไรที่เกิดในระหว่างนั้น ไม่ต้องสนใจ ถือเป็นมารที่มาผจญก็แล้วกัน คิดอย่างนี้ แล้วกำหนดจิตให้นิ่ง นั่งต่อไป

 

ที่วูบไปนั่นเพราะง่วง
ที่ง่วงเพราะจิตไม่มีอารมณ์วุ่น ก็เลยว่าง ก็ง่วงเพราะไม่มีอารมณ์อื่นให้เกาะเกี่ยว อยากหลับ
อาการต่าง ๆ นี้เกิดขึ้นได้ไม่แปลก ทำใจเป็นกลางอยู่ในฐานกรรมฐานของตน ไม่ต้องสนใจสิ่งล่อ ต่าง ๆ เรียกว่าตั้งมั่นไว้ในฐานเดียว
แนะนำไปลานธรรมดูนะครับ

 

๑ พอมีอาการวูบ แล้วเนื้อตัวจะซ่าน แล้วจะเห็นเป็นแสงสีขาว เพียงชั่วครู่แล้วก็หายไป เมื่อภาวนาต่อก็จะเป็นเช่นเดิมอีก อย่างนี้ควรทำอย่างไรคะ เป็นอาการของการปิติหรือไม่
๒ นั่งนานขาเป็นเหน็บ ภาวนาว่า ปวดหนอ ก็ไม่หายควรแก้ไขอย่างไรคะ ท่านผู้รู้ช่วยแนะนำด้วย

 

ตามที่ผมเคยอ่านมานะคับ ในหนังสือของ แสง อรุณกุศล ท่านว่า การที่ปวดตึงระหว่างคิ้วคือ การกำหนดจิตให้อยู่ระหว่างคิ้ว แล้วแปรสภาพให้เป็นนิมิตร เมื่อเพ็งจนเกิดระยะ(อาจใช้เวลาเป็นปี) จะมีการออกจากกายเนื้อ ซึ่งเป็นขั้นตอนที่อันตรายมาก เหมือนประหนึ่งว่าวิญญาณจะออกจากร่าง ต้องมีผู้รู้คอยชี้แนะ
ผมรู้สึกว่าหนังสือ ของ แสง อรุณกุศล จะอิงแนวสมเด็จพุฒธาจาร์ยโต นะคับ

 

ขอขอบคุณเพื่อนๆ สมาชิกทุกท่านนะครับที่ให้คำแนะนำที่ดีแก่ผม
ผมจะพยายามปล่อยวางอารมรณ์ให้มากที่สุดได่ยังไงแล้วจะมาส่งข่าวครับ

 

1 เมื่อสมาธิแล้วรู้สึกจะวูบบ้าง หงายหลังบ้าง แต่ไม่ได้ง่วงนะครับ จนบสงทีต้องคอยฝืนเอาไว้ครับ...

- ให้ใจจดจ่ออยู่กับกองกรรมฐานที่ฝึกจ้ะ จะวูบจะหงายเป็นเรื่องของร่างกาย ปล่อยมันไปไม่เกี่ยวก๊ะเรา

2. แล้วเวลานั่งสมาธิแล้วง่วงจะแก้ยังไงครับ..แบบว่าพอเลิกนั่งก็หายง่วงเลย

-แก้ด้วยอาโลกสัญญา คือนึกกองกรรมฐานที่ปฏิบัติอยู่ให้สว่างไสวเหมือนตะวันยามเที่ยง

3. แล้วอีกข้อนะครับ มันตึงที่หน้าผาก เหมือนว่าช่วงท่อนบนจะถูกดูดขึ้นไปข้างบน แต่ก็ยังรู้สึกว่านั่งอยู่กับพื้นอยู่ครับ พอลืมตาทุกอย่างก็เริ่มผ่อน กลับสู่ภาวะปกติครับ.....

-โดนหลอกให้ลืมตาจ้ะ กำกับใจให้อยู่กับกองกรรมฐานที่ฝึก มันจะตึงจะดูดยังไงปล่อยมันไป เป็นเรื่องของกายไม่เกี่ยวก๊ะเรา

 

ขอบคุณครับคุณอักขรสัญจร ทำให้ได้ความรู้ยิ่งขึ้นครับ

 

การนั่งสมาธิอันดับแรกให้จัดท่านั่งที่สบายหรือผ่อนคลายที่สุด ไม่งั้นจะทำให้เกร็งแล้วเกิดอาการอย่างที่ว่ามานั้น (นั่งตัวให้ตรง เชิดหน้าเล็กน้อย) ส่วนเรื่องของอาการง่วงขณะนั่งสมาธิเป็นเพราะคุณคงตั้งใจมากเกินไปบางครั้งสติมากเกินไปก็ทำให้ง่วงได้เพราะอินทรีย์ไม่สมดุลกัน ส่วนข้อสามนั้นเป็นเพราะจิตเริ่มเป็นสมาธิน้อยๆ แล้วจึงละความรู้สึกบางส่วนไปได้
ก็พยายามนั่งไปเรื่อยๆ เวลาที่คุณสัมผัสกับเวทนาตัวใด ไม่ว่าจะง่วง หรือปวดหรือเมื่อย ก็ให้ใช้สติไปจับอยู่กับมัน ดูมันไปเรื่อยๆ เดี๋ยวมันก็หายไปเอง
ที่ตอบมาก็มาจากประสบการณ์บางส่วนผิดพลาดประการใด้ขอท่านผู้รู้ทั้งหลายโปรดอภัยด้วย

 

จะเป็นอะไรก็ช่างมันสิครับ ดูลมหายใจเราอย่างเดียวพอ

 

พักนี้มานั่งนับลมหายใจแทนได้วันละร้อยกว่าๆ ในช่วงเช้าเท่านั้น นอกนั้นจิตใจมันจะวุ่นอย่างมากเลยครับ มีหลายเรื่องมาก แต่ที่ว่านับลมหายใจคือว่าเดินไปบ้างนั่งบนรถบ้าง...เป็นขั้นขนิกะเท่านั้นหรอครับ

 

สมาธิไม่ได้ขึ้นอยู่กับอากัปกิริยาที่กระทำคับ ไม่ว่าคุณจะเดิน ยืน นั่ง หรือนอน ก็สามารถทำอัปปณาสมาธิให้เกิดได้ ขึ้นอยู่กับสภาวะจิตในขณะนั้น ขณิกะสมาธิเมื่อฝึกฝนไปเรื่อยๆ จนชำนาญ ก็จะเลื่อนขั้นเป็นอุปจารสมาธิและอัปปณาสมาธิต่อไปโดยอัตโนมัต ดังนั้นคุณจึงไม่ควรกังวลว่าการภาวนาของคุณถึงระดับไหน เพราะนั่นจัดเป็นวิจิกิจฉา ซึ่งจะขวางการเข้าสู่สมาธิขั้นฌาณของคุณเอง พยายามเข้าคับ

 

ขอบคุณครับ นับว่าเป็นคำแนะนำที่ดีมากครับ

 

ผมก็เป็นคล้ายๆ คุณ suchi และคุณ CSฯ

เรื่องง่วงนี้แทบจะวิจัยหาสาเหตุเป็นเดือนๆเลยละครับ ก่อนคนเราจะหลับได้ นี้เท่าที่ผมสังเกตุจากตัวเองนะครับ จิตจะเลิกยุ่งกับภาพที่มาจากตา เสียงที่มาจากหู กลิ่นที่มาจากจมูก สัมผัสที่มาจากร่างกาย รสชาติที่มาจากลิ้น พอจิตเลิกยุ่งก็เลิกคิด มันจะย้อนกลับมาที่มโนทวาร ถ้ามโนทวารไม่สร้างภาพใหม่(ภาพที่ตั้งใจคิดให้เกิด)ขึ้นมาให้จิตคอยคิด เราก็จะหลับ แต่ถ้าใจคิดเรื่องต่างๆเราก็ไม่หลับ เมื่อไรเลิกก็หลับอาการก่อนหลับถ้าตั้งใจสังเกตุ จะสามารถรู้ได้ นี้คือถ้าเราคิดจะนอนนะครับ

แต่ถ้าตอนนั้งสมาธิ ลักษณะคล้ายกัน แต่ต่างกันตรงที่สติเราจะมั่นคงกว่า มันจะง่วงมาก จนเหมือนหลับ แต่เรารู้ว่ายังนั้งอยู่ไม่หลับ มโนทวารจะเปิดสร้างภาพแบบละเอียด (หมายถึงไม่ตั้งใจคิด แต่เราคิดเองชนิดที่เรียกว่า เราคิดว่าภาพมันเกิดเอง) ภาพนี้เหมือนจริงยิ่งกว่าตอนเราลืมตาทำงานแต่ใจนึกถึงทะเล ภาพนี้คล้ายความฝันเวลาเรานอนฝันตอนใกล้สว่างมากๆ และผมเองที่สติยังไม่แก่กล้า ก็ไปตามภาพนี้เป็นประจำ ทั้งที่อ่านตำรามามากว่าให้ทิ้งภาพ และตั้งใจว่ารู้เท่านั้น ไม่นานภาพนี้จะหายไปเมื่อเรามีสติแบบแรงๆอีกครั้งมากระทุ้ง หรือบางทีจิตไปเกาะเสียงภายนอนที่ดังขึ้นมากระทันหันเช่นคนเดิน สติกลับมาจะมีแสงสว่างสีขาวปรากฎเสี่ยวหนึ่งแล้วหายไป ทั้งหมดนี้ที่ผมเจอมาบอกว่า ผมสติยังอ่อนมากครับ และยังวนเวียนอยู่เพียงแค่นี้

ส่วนเรื่องปวดเมื่อย ให้คิดเสียว่าเราฝึกที่ใจ ไม่ได้ฝึกที่กาย ดังนี้ช่างหัวมันกับอาการเมื่อย

แค่มีส่วนร่วมในการเล่าประสบการณ์นะครับ

 

<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-comfficeffice" /><o> </o>
<o>๑. ขุททกาปีติ มีลักษณะ คือ <TABLE class=pback cellSpacing=0 cellPadding=0 width=349 align=center border=0><TBODY><TR><TD class=pblack vAlign=top align=left width=319>๑. เกิดอาการคล้ายหนังหัวพองและขนลุก เป็นดังอาบน้ำในเวลาหนาว
๒. เกิดปรากฏเป็นดังเส้นผมตำแลคายเพียงเล็กน้อย
๓. เกิดในหทัยวัตถุให้สั่นระรัวเป็นดั่งปั่นผลหมาก
๔. เกิดในการให้เนื้อตัวหนักมึนตึงและเวียนอยู่</TD></TR></TBODY></TABLE></o>

 

๒. ขณิกาปีติ มีลักษณะ คือ <TABLE class=pback cellSpacing=0 cellPadding=0 width=349 align=center border=0><TBODY><TR><TD class=pblack vAlign=top align=left width=319>๑. ให้ปรากฏในจักขุทวารเป็นดังฟ้าแลบและเป็นประกายดังตีเหล็กไฟ
๒. เกิดในกายทวารเป็นดังปลาซิวตอดในเวลาอาบน้ำ
๓. เกิดเนื้อเต้นและเอ็นกระตุก
๔. เกิดในการให้ตัวร้อนทั่วไป
๕. เกิดแสบทั่วกาย ให้กายแข็งอยู่
๖. เกิดเป็นดังแมลงเม่าไต่ตอมตามตัว
๗. เกิดในอกให้หัวใจและท้องร้อน
๘.เกิดในใจสั่นหวั่นไหว
๙. เกิดในการให้เห็นเป็นสีเหลือง สีขาวเป็นไฟไหม้น้ำมันยางลามไปในน้ำ </TD></TR></TBODY></TABLE>

 

๓. โอกกันติกาปีติ มีลักษณะ คือ <TABLE class=pback cellSpacing=0 cellPadding=0 width=349 align=center border=0><TBODY><TR><TD class=pblack vAlign=top align=left width=319>๑. กายไหวดังคลื่นกระทบฝั่ง
๒. เป็นดั่งน้ำกระเพื่อมเกิดเป็นฟองน้ำ
๓. เกิดเป็นดังขี่เรือข้าน้ำมีระลอก
๔. กายและในเป้นดังไม้ปักไว้กลางสายน้ำไหล สั่นระรัวอยู่
๕. เป็นดังน้ำวน
๖. เป็นดังหัว อก ไหล่ และท้องน้อยหนักผัดผันอยู่
๗. เกิดวาบขึ้นเป็นดังไฟลุก
๘ .เกิดเป็นดังลมพัดขึ้นทั่วกาย</TD></TR></TBODY></TABLE>

 

๔. อุพเพงคาปีติ มีลักษณะ ๘ คือ
<TABLE class=pback cellSpacing=0 cellPadding=0 width=349 align=center border=0><TBODY><TR><TD class=pblack vAlign=top align=left width=319>๑. เกิดพองกายเนื้อตัวทั้งมวลหวั่นไหวอยู่
๒. เกิดเต้นเหยงๆ ขึ้น และลุกแล่นไป
๓. เกิดร้อนทั่วตัวและทั่วสันหลัง ศีรษะ สะเอว และท้องน้อย
๔. เกิดแสบร้อนป็นไอขึ้นทั้งตัว เป็นดังไอข้าวสุกร้อน
๕. เกิดปวดท้อง และปวดน่องเป็นดังลงท้องเป็นบิด
๖. กายและเนื้อตัวเบาและสูงขึ้น
๗. หนักแข้ง ขา บั้นเอว ศีรษะ เป็นดังไข้จับ
๘. เกิดเป็นสมาธิหนัก และเย็นอยู่</TD></TR></TBODY></TABLE>