เกร็ดความรู้เกี่ยวกับรัชกาลที่ ๑

ถาม : หนังสืออ่านเล่นของหลวงพ่อมีเขียนประวัติศาสตร์ที่เป็นรัชกาลที่ ๑
ตอบ : อันนั้นเกี่ยวกับประวัติของสมเด็จพระปฐมบรมราชชนก ท่านปู่ทองดีก็มาลูกชายคือ รัชกาลที่ ๑ ก็ทองด้วง

ถาม : แล้วไล่ ๆ มาก่อนหน้านั้นไกลเหมือนกันนะคะ
ตอบ : จริง ๆ แล้วท่านจะเป็นเจ้าคุณพระพินิจอักษรนะ คราวนี้ว่าส่วนใหญ่แล้วเขาจะตามประวัติศาสตร์ที่เขารับรองเป็นพระอักษรสุนทร เท่านั้น คราวนี้ตำแหน่งมากกว่านั้นไม่ได้บอกไว้ หลวงพ่อท่านไปควักมาจนได้

ถาม : แม่มาตอนไหนครับ ก็ตอนนั้นก็กรุงแตกแล้ว ?
ตอบ : ก็กรุงแตกแล้ว เสร็จแล้วอพยพไปอยู่พิษณุโลก แล้วไปรับราชการอยู่หัวเมืองอื่นก็ได้ยศขึ้นมาใหม่

ถาม : ตอนที่รัชกาลที่ ๑ ขึ้นครองราชย์ ไม่ไปรับกลับมาเหรอครับ ?
ตอบ : ก็น่าจะรับนะ แต่ว่าตามประวัติตอนนั้นพูดถึงแต่พระเอกแล้วซิ (หัวเราะ) กฤษดาภินิหารอันมิอาจจะบดบังไว้ พระรองหรือพ่อแม่พระเอกก็เลยเงียบไปเลย

ถาม : แล้วอย่างเรื่องที่มีซินแสมาดูรัชกาลที่ ๑ กับพระเจ้าตากสินว่าเป็นกษัตริย์ทั้งสองคนนั้น เรื่องจริงหรือเปล่าครับ หรือว่าเรื่องแต่ง ?
ตอบ : อ่านดูเหมือนอย่างกับจริงนะ แต่คราวนี้ว่าซินแสอย่างนั้นมันยอดมนุษย์จริงๆ เลย

ถาม : นี่แสดงว่าเขารู้จักกันมาตั้งแต่หนุ่มๆ งั้นซิครับ ?
ตอบ : ก็ต้องอย่างนั้น ส่วนใหญ่สมัยก่อนนี่เรียนวิชาหาความรู้อะไร สำนักไหนดีก็ไปเรียนสำนักนั้น ดีไม่ดีก็ผูกสมัครรักใคร่เป็นเพื่อนกันมานานแสนนานเสียแล้วด้วยซ้ำไป

ถาม : ก็เหมือนกับประวัติศาสตร์มาเจอกันตอนกู้กรุง กู้ได้แล้วด้วยซ้ำนี่ครับ ถึงค่อยกลับมาอยู่ด้วย น่าจะมั้ง...เอ๊ะ ! แต่แปลกนะครับ ทำไมไม่เห็นประวัติศาสตร์เขียนไว้เลยว่าก่อนหน้านั้นรัชกาลที่ ๑ ท่านไปอยู่ไหน หายไปเลย ?
ตอบ : คนเขียนมันตามไม่ทัน ส่วนใหญ่มันจะมีนักจด นักจดนี่เขาเรียกอาลักษณ์ จดเป็นหมายเหตุคราวนี้กรุงศรีฯ มันกระจัดกระจายไปคนละทิศทาง ตัวเองไม่รู้จริงว่าอยู่ไหน ถ้ามั่วไปเดี๋ยวโดนคนรุ่นหลังด่าเขาก็ต้องมีจรรยาบรรณของเขาเหมือนกัน ถึงแม้ว่าจะเขียนเชียร์เฉพาะพวกของตัวเองก็เหอะ

ถาม : ถึงว่าครับ หาประวัติของรัชกาลที่ ๑ ไม่มีเลย มามีตอนก็แบบมาเป็นใหญ่เป็นโตแล้ว
ตอบ : โผล่มาเป็นอะไร ....เจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก

ถาม : นั่นซิครับ ผมก็แปลกนะครับ ทั้งๆ ที่พระเจ้ากรุงธนฯ ท่านแบบมีมือดีอยู่ใกล้ตัวเยอะมากเลย แล้วคนนี้ไม่รู้มาจากไหน กลับมาใหญ่กว่าคนที่กู้บ้านกู้เมืองมาด้วยกัน
ตอบ : จริง ๆ สมัยนั้นท่านจะมีทหารเอกคู่พระทัยอยู่ ๑๐ คนด้วยกัน มีอย่างพระยาศรีสิทธิสงคราม, พระยาสามเมืองระย่อ, พระยาพนอราชบาท, พระยาไพรีพินาศ, พระยาพิฆาตไพรี, พระยาพิชัยสงคราม อย่างนี้จะมีอยู่ด้วยกัน ๑๐ คนด้วยกัน แล้วก็ ๑๐ คนนี้จะเป็นกำลังสำคัญในการกู้ชาติของท่าน ถ้าหากไม่มี ๑๐ คนนี้คงสำเร็จยากนะ ลำพังตัวเองนี่ฟาดกันเหงือกแห้งแน่เลย คงไม่ใช้เวลาแค่ ๗-๘ เดือน

ถาม : อ้าว ! อย่างนี้รัชกาลที่ ๑ ท่านมาแล้วท่านมาเป็นใหญ่เลย คนที่อยู่ด้วยไม่เขม่นเหรอ ?
ตอบ : สมัยนั้นท่านเป็นอยู่แล้วล่ะ ก็อยู่ ๑ ในจำนวน ๑๐ คนนี่แหละ

ถาม : อ้อ.......
ตอบ : คือรัชกาลที่ ๑ ท่านเป็น “พระยาศรีสิทธิสงคราม” อุตส่าห์ขึ้นให้เป็นคนที่่ ๑ แล้วมันยังไม่สงสัยอีก

ถาม : (หัวเราะ) ไม่รู้ครับ (หัวเราะ)
ตอบ : ตำแหน่งพระยาศรีสิทธิสงครามนี่ สืบต่อเนื่องมาจนถึงรัชกาลที่ ๖ ก็ยังมีอยู่นะ รู้สึกพระยาศรีสิทธิสงครามคนสุดท้ายที่รู้จัก....อาจจะมีหลังจากนั้นอีก แต่ว่าคนสุดท้ายที่รู้จักก็คือ “พระยาศรีสิทธิสงคราม” ที่ตายตอนกบฎวรเดช เป็นกองหลังคอยยันกำลังของฝ่ายรัฐบาลไว้ ไปตายแถวปากช่อง นั่นแหละพระยาศรีสิทธิสงคราม ชื่อดิ่น นามสุกล ท่าราบ ถ้าจำไม่ผิดรู้สึกว่าจะเป็นปู่ของคุณสุรยุทธ จุลานนท์ ผบ.ทบ. คนปัจจุบัน ถ้าจำไม่ผิดนะ เป็นชาวเพชรบุรี ท่ารายอยู่เพชรบุรี

ถาม : แล้วทำไมถึงเป็นราชวงศ์จักรีล่ะครับ ?
ตอบ : ก็ “จักรี” เขาใช้เครื่องหมาย กงจักรกับตรีศูลไง โบราณนี้เขาออกเสียง “ก.” แทน “ต.”

ถาม : ท่านก็ไล่ราชวงศ์กลับไปถูกนี่ครับว่ามาจากสุโขทัยเหมือนกัน
ตอบ : ถึงเวลาก็ต้องสาวประวัติกลับ แต่คราวนี้ว่า ก็ในเมือ่ตั้งเมืองใหม่ ปราบดาภิเษกใหม่ก็ต้องนับเป็นต้นราชวงศ์ใหม่ อย่างของอยุธยาก็มี ราชวงศ์ปราสาททอง, ราชวงศ์บ้านพลูหลวง, ราชวงศ์สุพรรณภูมิ

ถาม : จริง ๆ ก็เชื้อสายเดียวกันทั้งนั้นเลย
ตอบ : ก็บอกแล้วว่า ของจีนเขาบอกไว้ว่าเมื่อ ๕๐๐ ปีก่อน เขามีบรรพบุรุษคนเดียวกัน

ถาม : กรุงศรีอยุธยา สภาพบ้านเมืองที่ถูกเผามันเหมือนกับสภาพบ้านเมืองของสุโขทัย ทีนี้ไม่แน่ใจว่าสุโขทัยนี่จะโดนเผาเหมือนกับกรุงศรีอยุธยาหรือเปล่า ?
ตอบ : สุโขทัยสมัยนั้นจะเป็นเมืองหน้าด่าน จากสุโขทัยเมืองหลักลงมาก็จะเป็นพิษณุโลก สุโขทัย สมัยนั้นจะเป็นเมืองชะเลียง เมืองศรีสัชชนาลัย เมื่อทางหัวเมืองทางเหนือเวลาโดนตีไล่มา จากเชียงใหม่ลงมาเลย จากเชียงใหม่ไล่เลาะลงมา ถ้าหากว่าสู้ไม่ได้ก็ทิ้งเมืองหนี ไอ้ทิ้งเมืองหนีถึงเขาไม่เผา มันก็กลายเป็นเมืองร้างมันก็ปรักหักพังพอๆ กันนั่นแหละ

สมัยรัชกาลที่ ๑ ท่านถึงได้ชะลอพระพุทธรูปจากหัวเมืองเหนือลงมาตั้งพันกว่าองค์ เอามากรุงเทพพันกว่าองค์ องค์ไหนที่สำคัญหรือมีลักษณะงดงามก็แจกจ่าย ให้วัดโน้นวัดนี้ เป็นพระประจำพระอุโบสถบ้างประจำวิหารบ้าง ที่เหลือทั้งหมดก็ระเบียงไปวัดโพธิ์เข้าไปดูเถอะหลายร้อยองค์เรียงเป็นแถวเลย บางทีเห็นรูปเกี่ยวกับการท่องเที่ยว เขาถ่ายรูปพระพุทธรูปเป็นแถวยาวเหยียด นั่นแหละระเบียงวัดโพธิ์ เพราะวัดโพธิ์เขาถือว่าเป็นวัดประจำรัชกาลที่ ๑

พระที่สำคัญ ๆ ที่เอามาสมัยนั้นที่มีอยู่ก็อย่าง “พระพุทธเทวปฏิมากร” ซึ่งปัจจุบันนี้ประจำพระอุโบสถอยู่ แล้วก็หลวงพ่อนาคปรก ชื่ออะไรนะ จำชื่อไม่ได้ ใช้คำว่า “อุรัคอาสน์อำไพ” คือว่า “อาสนะงูที่สวยงาม” จะเป็นพระนาคปรากที่สวยที่สุดในประเทศไทยเลย ไปดูได้ แล้วก็มี “หลวงพ่อโลกนาถ” เป็นพระพุทธรูปยืนหล่อด้วยสำริดใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ก็อยู่นั่น (วัดโพธิ์หมดเลย) วัดโพธิ์แทบทั้งนั้น “หลวงพ่อพระนอน” นี่ไม่แน่ใจว่าปูนหรือโลหะ แต่หลวงพ่อพระนอนนี่คงสร้างขึ้นทีหลัง

ถาม : วัดโพธิ์นี่รัชกาลที่ ๑ อีกเหรอ ?
ตอบ : ก็ท่านสร้างขึ้นเป็นวัดประจำรัชกาล วัดอื่น ๆ ก็ได้ไปเยอะอย่างหลวงพ่อโตศรีศากยมุณี วัดสุทัศน์ นี่ก็มารุ่นนั้น

ถาม : จำได้แล้วครับ เข้าไปเห็นครั้งแรกไม่รู้ทำไมต้องร้องไห้น้ำตาไหล (หัวเราะ)
ตอบ : ไม่นึกว่าจะมีพระใหญ่และสวยอย่างนี้มาก่อน

ถาม : ไม่รู้ครับ (หัวเราะ)
ตอบ : ฉลาดมาก ในกรุงเทพพระดี ๆ ซ่อนอยู่เยอะต้องไปตามแบบเดียวกับที่ปิดเทอมที่แล้วพาเด็ก ๆ ไปตามแคะพระจากเชียงใหม่ไล่ทีละวัดทีละองค์ เขาไม่รู้หรอกว่ามี เราก็บอกว่าตรงนั้น ๆ มี แล้วก็ไปดูไปกราบกัน ที่แน่ ๆ คือคุณ ส.ท.สมาชิกสภาเทศบาลเชียงใหม่แท้ ๆ ถามมันมันไม่รู้หรอก เจริญมาก (หัวเราะ) ปล่อยให้คนต่างบ้านต่างเมืองอย่างเราพาไป มันน่าเตะจริง ๆ



สนทนากับพระเล็ก สุธมฺมปญฺโญ
เดือนสิงหาคม ๒๕๔๔
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ



.