เนปาล:เด็ดกุมารีสะเทือนหิมาลัย

เนปาล:เด็ด'กุมารี'สะเทือนหิมาลัย

<TABLE cellSpacing=5 cellPadding=0 width=567 border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top>เนปาล : เด็ด 'กุมารี' สะเทือนหิมาลัย</TD></TR><TR><TD class=Text_Story vAlign=top><!-- [/IMG] ยามนี้ชาวเนปาล มีรอยยิ้มถ้วนหน้า เมื่อกองกำลังนิยมลัทธิเหมาเตรียมจรดปากกาลงนามในข้อตกลงสันติภาพกับรัฐบาลเนปาล เป็นนิมิตหมายว่าความรุนแรงทางการเมืองที่มีมานานในดินแดนหลังคาโลก


จะสงบลงชั่วขณะหนึ่ง เพื่อผองชนเนปาลีได้มีเวลาดมดอมความหอมหวานของดอกไม้แห่งสันติภาพกับเขาบ้าง
แต่เมื่อเร็วๆ นี้ มีข่าวน่าสนใจจากแดนหิมาลัยอีกข่าวหนึ่ง รายงานว่ารัฐบาลเนปาลจะตรวจสอบประเพณีการคัดเลือกเด็กหญิงมาดำรงตำแหน่ง "เทพธิดากุมารี" ที่มีมานานกว่า 300 ปี ว่าเป็นการละเมิดสิทธิขั้นพื้นฐานของเด็ก ตามที่มีกลุ่มสิทธิมนุษยชนออกมาร้องเรียนหรือไม่ เพราะเด็กที่ได้รับการคัดเลือกเป็น "เทพธิดากุมารี" จะต้องทิ้งครอบครัวมาอยู่ในวังโบราณ โดยห้ามติดต่อกับโลกภายนอก และยังไม่ได้รับการศึกษาขั้นพื้นฐานเหมือนเด็กทั่วไป (มติชน 3 พ.ย.)
ที่น่าสนใจเพราะใครๆ ก็รู้ว่าเนปาลเป็นดินแดนแห่งความเชื่อถือศรัทธาในเทพเจ้า ชาวเนปาลีเชื่อว่าหุบเขากาฐมาณฑุของพวกเขาเป็นที่สิงสถิตของเทพเจ้าในศาสนาฮินดูและพระโพธิสัตว์ในศาสนาพุทธนิกายวัชรยาน รวมกันแล้วมากกว่า 200 ล้านองค์ ขณะที่เนปาลมีประชากรเพียง 27 ล้านคน โดยหนึ่งในบรรดาเทพเจ้ามากมายนั้น คือ "ตะเลจูภวานี" เทพธิดาผู้พิทักษ์ราชวงศ์เนปาลและปกปักรักษาเมืองกาฐมาณฑุ
มีตำนานเล่าขานว่า คืนหนึ่ง "ตะเลจูภวานี" เสด็จลงมาเล่นสกากับกษัตริย์ราชวงศ์มัลละ แต่ด้วยบรรยากาศพาไป กษัตริย์เผลอไปแตะองค์เทพธิดาเข้า พระนางกริ้วแล้วหายวับไปกับตา แม้พระราชาจะขอสมาลาโทษเพียงใด ก็ไม่ยกโทษให้ ประกาศจะไม่เสด็จลงมาอีก แต่จะปรากฏองค์ในร่างเด็กหญิงพรหมจารี ซึ่งจะมีสถานะเป็นเทพธิดาที่ชีวิตจริง (Living Goddess) ให้คนกราบไหว้บูชาแทน
จึงเป็นที่มาของราชประเพณีบูชาเทพธิดากุมารี โดยมีขั้นตอนการค้นหาเด็กหญิงที่เป็นร่างทรงขององค์ตะเลจู คล้ายกระบวนการค้นหาองค์ทะไล ลามะของทิเบต เริ่มจากมีกรรมการสรรหาเด็กหญิงวัย 4-5 ขวบ ที่เกิดในตระกูลสูง สุขภาพดี ผิวพรรณเกลี้ยงเกลา ฟันเรียบขาว ผมดำ ตาดำ ลำคอกลมกลึงดั่งหอยสังข์ ที่สำคัญคือมีดวงชะตาไม่ขัดกับพระมหากษัตริย์
เมื่อสรรหาได้สัก 3 คนแล้ว ก็นำมาทดสอบจิตใจที่พระราชวังกาฐมาณฑุ โดยให้อยู่ในห้องมืดที่เต็มไปด้วยเขาสัตว์บูชายัญและมีเสียงร้องโหยหวน เด็กคนใดอดกลั้นได้ ก็ผ่านขั้นตอนไปหยิบเครื่องแต่งกายของกุมารีองค์ก่อน ใครหยิบได้ถูกต้องก็จะได้รับการสถาปนาเป็น "เทพธิดากุมารี" ซึ่งจะอยู่ในตำแหน่งนี้ไปจนกว่าจะมีประจำเดือนราวอายุ 12-13 ปี หรือมีเลือดออกจากร่างกายด้วยบาดแผล และจะต้องย้ายมาประทับในวังกุมารี ซึ่งมีนางสนมคอยปรนนิบัติตลอดเวลา ในแต่ละปี จะเสด็จออกนอกวังเพียง 3 วัน ในช่วงเทศกาล "อินทรยาตรา" (Indra Jatra) ราวเดือนกันยายน โดยขบวนราชรถจะแห่แหนกุมารีออกไปตระเวนโปรดสัตว์เป็นขวัญและกำลังใจให้ชาวเมือง
ในอดีต เทพธิดากุมารีจะไม่ได้รับการศึกษา เจ็บไข้ได้ป่วยก็พยาบาลไม่ได้ เพราะเธอเป็นเทพเจ้า กระทั่งเคยมีกุมารีเสียชีวิตในวังมาแล้ว ต่อมาราชสำนักเนปาลจึงแก้ไขระเบียบให้มีครูไปสอนหนังสือ มีหมอไปดูแลสุขภาพ และอนุญาตให้พ่อแม่ญาติพี่น้องมาปรนนิบัติในวังได้ เมื่อถึงเทศกาลสำคัญทางศาสนา ยังอนุญาตให้ชาวเนปาลทั้งฮินดูและพุทธเข้าเฝ้า อีกทั้งเมื่อมีนักท่องเที่ยวไปชมวัง บางครั้งเทพธิดาจะปรากฏองค์ให้เห็นที่หน้าต่าง หลายคนจึงได้เห็นเด็กหญิงในชุดเทพธิดาองค์น้อย ยืนถือตุ๊กตาด้วยแววตาไร้เดียงสา
จึงน่าแปลกใจอยู่ไม่น้อย ที่มีข่าวว่ารัฐบาลเนปาลจะตรวจสอบเทพธิดากุมารีตามเสียงร้องเรียนของกลุ่มสิทธิมนุษยชน เพราะชาวเนปาลรู้ดีว่า วันนี้ ปัญหาของกุมารีไม่ใช่อยู่ที่การถูกละเมิดสิทธิขั้นพื้นฐาน แต่เป็นการที่เทพธิดาองค์น้อยถูกปรนเปรอจนเกินไป เมื่อพ้นจากตำแหน่งแล้วก็ไม่ใคร่มีชายหนุ่มจะมาแต่งงานด้วย เพราะกลัวบุญญาบารมีของเธอ และเกรงว่าเธอจะไม่ถนัดทำงานบ้านการเรือนเอาเสียเลย เพราะความที่มีคนคอยปรนนิบัติจนเคยตัว
ที่สำคัญ ชาวเนปาลมีศรัทธาเป็นเครื่องยึดเหนี่ยว พวกเขาเชื่อมั่นว่าสันติสุขของบ้านเมืองอยู่ในกำมือของเทพธิดากุมารี ยากเหลือเกินที่พวกเขาจะรับได้ หากเทพธิดากุมารีมีอันเป็นไป จนน่าเชื่อว่ายากเหลือเกินเช่นกัน ที่รัฐบาลใดจะดำรงอยู่ได้ หากรัฐบาลนั้นยกเลิกราชประเพณีการสรรหาเทพธิดากุมารี งานนี้ เด็ดดอกไม้สะเทือนดวงดาว ฉันใด เด็ด ’กุมารี’ ย่อมสะเทือนทั้งหิมาลัย ฉันนั้น
บางที ชาวเนปาลอาจปรารถนาให้รัฐบาลของพวกเขา บอกองค์กรสิทธิมนุษยชนว่าควรเอาเวลาไปเรียกร้องรัฐบาลสหรัฐกับอังกฤษ ให้จัดการปัญหาที่นักโทษการเมืองจากอิรักและอัฟกานิสถาน ถูกทหารห่ามเหยียบย่ำศักดิ์ศรีความเป็นคนเสียสิ้น...จะดีกว่า!
พูดถึงเนปาล บรรทัดนี้ใคร่ขอเชิญชวนท่านที่สนใจดินแดนหิมาลัย ชมนิทรรศการภาพถ่ายโดยคุณดวงดาว สุวรรณรังษี และภาพวาดสีน้ำโดย ดร.สุชาติ วงษ์ทอง ในงานเปิดตัวหนังสือ "เลียบริมหิมพานต์ เนปาล-ภูฏาน" วันอังคารที่ 28 พฤศจิกายน ณ แฟชั่น แกลเลอรี ชั้น 1 สยามพารากอน ตั้งแต่เวลา 10.00-22.00 น. โดยเฉพาะช่วง 15.30 น. มี อ.เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ กวีรัตนโกสินทร์ ร่ายกวี "เขียนแผ่นดินหิมพานต์" และ อ.อานันท์ นาคคง ผู้ทำดนตรีประกอบหนัง "โหมโรง" มาบรรเลงดนตรีประกอบสด พร้อมด้วยรายการเสวนาที่น่าสนใจ ให้ชมและฟังโดยไม่เสียค่าบัตรผ่านประตู

ชมรมท่องอุษาคเนย์ ขอเชิญร่วมรายการ ม่วนซื่นหลวงพระบาง วันที่ 2-5 ธ.ค. อลังการนครวัด นครธม วันที่ 16-18 ธ.ค. ท่องอิระวดีแดนทอง (ย่างกุ้ง-พุกาม-มัณฑะเลย์-อินทร์แขวน) สำรองที่นั่งโทร.0-2637-7321-2, 08-1823-7373
คำอธิบายภาพ
กุมารี-1. พลังศรัทธาในเทพเจ้ามากมายนับล้านๆ องค์ หล่อหลอมจิตวิญญาณของชาวเนปาลมาช้านาน
กุมารี-2. พ่ออุ้มลูกสาวซึ่งมีสถานะเป็น "เทพธิดากุมารี" ขึ้นขบวนราชรถแห่แหนในเทศกาลอินทรยาตรา
กุมารี-3. คลื่นคนเนปาลแออัดกันคอยเข้าเฝ้าเทพธิดากุมารีในเทศกาลอินทรยาตรากุมารี-4. โปสการ์ดรูปกุมารี โดดเด่นตลอดกาลอยู่ตามร้านขายของที่ระลึกในกาฐมาณฑุกุมารี-5. อดีตเทพธิดากุมารีที่พ้นวาระไปแล้ว มาร่วมเป็นเกียรติในเทศกาลอินทรยาตรา

ธีรภาพ โลหิตกุล teeraparb85@hotmail.com

-->
ยามนี้ชาวเนปาล มีรอยยิ้มถ้วนหน้า เมื่อกองกำลังนิยมลัทธิเหมาเตรียมจรดปากกาลงนามในข้อตกลงสันติภาพกับรัฐบาลเนปาล เป็นนิมิตหมายว่าความรุนแรงทางการเมืองที่มีมานานในดินแดนหลังคาโลก
จะสงบลงชั่วขณะหนึ่ง เพื่อผองชนเนปาลีได้มีเวลาดมดอมความหอมหวานของดอกไม้แห่งสันติภาพกับเขาบ้าง
แต่เมื่อเร็วๆ นี้ มีข่าวน่าสนใจจากแดนหิมาลัยอีกข่าวหนึ่ง รายงานว่ารัฐบาลเนปาลจะตรวจสอบประเพณีการคัดเลือกเด็กหญิงมาดำรงตำแหน่ง "เทพธิดากุมารี" ที่มีมานานกว่า 300 ปี ว่าเป็นการละเมิดสิทธิขั้นพื้นฐานของเด็ก ตามที่มีกลุ่มสิทธิมนุษยชนออกมาร้องเรียนหรือไม่ เพราะเด็กที่ได้รับการคัดเลือกเป็น "เทพธิดากุมารี" จะต้องทิ้งครอบครัวมาอยู่ในวังโบราณ โดยห้ามติดต่อกับโลกภายนอก และยังไม่ได้รับการศึกษาขั้นพื้นฐานเหมือนเด็กทั่วไป (มติชน 3 พ.ย.)

ที่น่าสนใจเพราะใครๆ ก็รู้ว่าเนปาลเป็นดินแดนแห่งความเชื่อถือศรัทธาในเทพเจ้า ชาวเนปาลีเชื่อว่าหุบเขากาฐมาณฑุของพวกเขาเป็นที่สิงสถิตของเทพเจ้าในศาสนาฮินดูและพระโพธิสัตว์ในศาสนาพุทธนิกายวัชรยาน รวมกันแล้วมากกว่า 200 ล้านองค์ ขณะที่เนปาลมีประชากรเพียง 27 ล้านคน โดยหนึ่งในบรรดาเทพเจ้ามากมายนั้น คือ "ตะเลจูภวานี" เทพธิดาผู้พิทักษ์ราชวงศ์เนปาลและปกปักรักษาเมืองกาฐมาณฑุ
มีตำนานเล่าขานว่า คืนหนึ่ง "ตะเลจูภวานี" เสด็จลงมาเล่นสกากับกษัตริย์ราชวงศ์มัลละ แต่ด้วยบรรยากาศพาไป กษัตริย์เผลอไปแตะองค์เทพธิดาเข้า พระนางกริ้วแล้วหายวับไปกับตา แม้พระราชาจะขอสมาลาโทษเพียงใด ก็ไม่ยกโทษให้ ประกาศจะไม่เสด็จลงมาอีก แต่จะปรากฏองค์ในร่างเด็กหญิงพรหมจารี ซึ่งจะมีสถานะเป็นเทพธิดาที่ชีวิตจริง (Living Goddess) ให้คนกราบไหว้บูชาแทน
จึงเป็นที่มาของราชประเพณีบูชาเทพธิดากุมารี โดยมีขั้นตอนการค้นหาเด็กหญิงที่เป็นร่างทรงขององค์ตะเลจู คล้ายกระบวนการค้นหาองค์ทะไล ลามะของทิเบต เริ่มจากมีกรรมการสรรหาเด็กหญิงวัย 4-5 ขวบ ที่เกิดในตระกูลสูง สุขภาพดี ผิวพรรณเกลี้ยงเกลา ฟันเรียบขาว ผมดำ ตาดำ ลำคอกลมกลึงดั่งหอยสังข์ ที่สำคัญคือมีดวงชะตาไม่ขัดกับพระมหากษัตริย์

เมื่อสรรหาได้สัก 3 คนแล้ว ก็นำมาทดสอบจิตใจที่พระราชวังกาฐมาณฑุ โดยให้อยู่ในห้องมืดที่เต็มไปด้วยเขาสัตว์บูชายัญและมีเสียงร้องโหยหวน เด็กคนใดอดกลั้นได้ ก็ผ่านขั้นตอนไปหยิบเครื่องแต่งกายของกุมารีองค์ก่อน ใครหยิบได้ถูกต้องก็จะได้รับการสถาปนาเป็น "เทพธิดากุมารี" ซึ่งจะอยู่ในตำแหน่งนี้ไปจนกว่าจะมีประจำเดือนราวอายุ 12-13 ปี หรือมีเลือดออกจากร่างกายด้วยบาดแผล และจะต้องย้ายมาประทับในวังกุมารี ซึ่งมีนางสนมคอยปรนนิบัติตลอดเวลา ในแต่ละปี จะเสด็จออกนอกวังเพียง 3 วัน ในช่วงเทศกาล "อินทรยาตรา" (Indra Jatra) ราวเดือนกันยายน โดยขบวนราชรถจะแห่แหนกุมารีออกไปตระเวนโปรดสัตว์เป็นขวัญและกำลังใจให้ชาวเมือง
ในอดีต เทพธิดากุมารีจะไม่ได้รับการศึกษา เจ็บไข้ได้ป่วยก็พยาบาลไม่ได้ เพราะเธอเป็นเทพเจ้า กระทั่งเคยมีกุมารีเสียชีวิตในวังมาแล้ว ต่อมาราชสำนักเนปาลจึงแก้ไขระเบียบให้มีครูไปสอนหนังสือ มีหมอไปดูแลสุขภาพ และอนุญาตให้พ่อแม่ญาติพี่น้องมาปรนนิบัติในวังได้ เมื่อถึงเทศกาลสำคัญทางศาสนา ยังอนุญาตให้ชาวเนปาลทั้งฮินดูและพุทธเข้าเฝ้า อีกทั้งเมื่อมีนักท่องเที่ยวไปชมวัง บางครั้งเทพธิดาจะปรากฏองค์ให้เห็นที่หน้าต่าง หลายคนจึงได้เห็นเด็กหญิงในชุดเทพธิดาองค์น้อย ยืนถือตุ๊กตาด้วยแววตาไร้เดียงสา
จึงน่าแปลกใจอยู่ไม่น้อย ที่มีข่าวว่ารัฐบาลเนปาลจะตรวจสอบเทพธิดากุมารีตามเสียงร้องเรียนของกลุ่มสิทธิมนุษยชน เพราะชาวเนปาลรู้ดีว่า วันนี้ ปัญหาของกุมารีไม่ใช่อยู่ที่การถูกละเมิดสิทธิขั้นพื้นฐาน แต่เป็นการที่เทพธิดาองค์น้อยถูกปรนเปรอจนเกินไป เมื่อพ้นจากตำแหน่งแล้วก็ไม่ใคร่มีชายหนุ่มจะมาแต่งงานด้วย เพราะกลัวบุญญาบารมีของเธอ และเกรงว่าเธอจะไม่ถนัดทำงานบ้านการเรือนเอาเสียเลย เพราะความที่มีคนคอยปรนนิบัติจนเคยตัว
ที่สำคัญ ชาวเนปาลมีศรัทธาเป็นเครื่องยึดเหนี่ยว พวกเขาเชื่อมั่นว่าสันติสุขของบ้านเมืองอยู่ในกำมือของเทพธิดากุมารี ยากเหลือเกินที่พวกเขาจะรับได้ หากเทพธิดากุมารีมีอันเป็นไป จนน่าเชื่อว่ายากเหลือเกินเช่นกัน ที่รัฐบาลใดจะดำรงอยู่ได้ หากรัฐบาลนั้นยกเลิกราชประเพณีการสรรหาเทพธิดากุมารี งานนี้ เด็ดดอกไม้สะเทือนดวงดาว ฉันใด เด็ด ’กุมารี’ ย่อมสะเทือนทั้งหิมาลัย ฉันนั้น
บางที ชาวเนปาลอาจปรารถนาให้รัฐบาลของพวกเขา บอกองค์กรสิทธิมนุษยชนว่าควรเอาเวลาไปเรียกร้องรัฐบาลสหรัฐกับอังกฤษ ให้จัดการปัญหาที่นักโทษการเมืองจากอิรักและอัฟกานิสถาน ถูกทหารห่ามเหยียบย่ำศักดิ์ศรีความเป็นคนเสียสิ้น...จะดีกว่า!
พูดถึงเนปาล บรรทัดนี้ใคร่ขอเชิญชวนท่านที่สนใจดินแดนหิมาลัย ชมนิทรรศการภาพถ่ายโดยคุณดวงดาว สุวรรณรังษี และภาพวาดสีน้ำโดย ดร.สุชาติ วงษ์ทอง ในงานเปิดตัวหนังสือ "เลียบริมหิมพานต์ เนปาล-ภูฏาน" วันอังคารที่ 28 พฤศจิกายน ณ แฟชั่น แกลเลอรี ชั้น 1 สยามพารากอน ตั้งแต่เวลา 10.00-22.00 น. โดยเฉพาะช่วง 15.30 น. มี อ.เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ กวีรัตนโกสินทร์ ร่ายกวี "เขียนแผ่นดินหิมพานต์" และ อ.อานันท์ นาคคง ผู้ทำดนตรีประกอบหนัง "โหมโรง" มาบรรเลงดนตรีประกอบสด พร้อมด้วยรายการเสวนาที่น่าสนใจ ให้ชมและฟังโดยไม่เสียค่าบัตรผ่านประตู ชมรมท่องอุษาคเนย์ ขอเชิญร่วมรายการ ม่วนซื่นหลวงพระบาง วันที่ 2-5 ธ.ค. อลังการนครวัด นครธม วันที่ 16-18 ธ.ค. ท่องอิระวดีแดนทอง (ย่างกุ้ง-พุกาม-มัณฑะเลย์-อินทร์แขวน) สำรองที่นั่งโทร.0-2637-7321-2, 08-1823-7373



------------------
ที่มา: คมชัดลึก


</TD></TR></TBODY></TABLE>