แนวทางปฏิบัติธรรมของ หลวงปู่ต่างๆ

โอวาทธรรมหลวงปู่จันทร์ กุสโล
วัดเจดีย์หลวงวรวิหาร ต.พระสิงห์ อ.เมือง จ.เชียงใหม่

“ให้อภัยซึ่งกันและกัน ดีกว่าผูกพันด้วยความโกรธ”

หลวงปู่จันทร์ กุสโล

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภทฺโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี

“ในดีมีเสีย ในเสียมีดี
ดังนั้นอย่ามองอะไรเพียงด้านเดียว
เพราะในมุมมืด อาจมีจุดสว่างที่คุณคาดไม่ถึง
และหากถึงที่สุดแล้ว ยังหาทางออกไม่เจอ
อย่างน้อยคุณก็พบกับประสบการณ์ชีวิต
ที่มีคุณค่า และได้เรียนรู้ความจริงของชีวิต”

หลวงปู่ชา สุภัทโท

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ศรี มหาวีโร
วัดประชาคมวนาราม (ป่ากุง) อ.ศรีสมเด็จ จ.ร้อยเอ็ด

“ขึ้นอยู่กับเหตุ”

..แต่เราจะมาอยู่น้อยก็ตาม มาอยู่นานก็ตาม น้อย-มากก็ไม่ค่อยสำคัญเท่าไหร่หรอก สำคัญอยู่กับการประพฤติปฏิบัติ แม้อยู่มาก ๆ นาน ๆ หลาย ๆ ปี ถ้าหากไม่ปฏิบัติก็เท่าเดิมนั้นหละ ถ้าหากผู้มาอยู่ชั่วระยะหนึ่ง หรือมีกำหนดเวลา เราก็เร่งประพฤติปฏิบัติเข้า ก็อาจจะเป็นไปได้เหมือนกัน เพราะว่าสิ่งเหล่านี้มันขึ้นอยู่กับการกระทำ ขึ้นอยู่กับเหตุ ถ้าเหตุหลาย ผลมันก็หลายเอง ถ้าเหตุน้อย ผลก็น้อยเอง มันต้องขึ้นอยู่กับเหตุ เหตุก็คือการกระทำของเราเอง การกระทำ ก็หมายถึงการประพฤติปฏิบัติร่างกายจิตใจก้อนนี้ ให้ปรับปรุงเข้าในหลักศีลธรรม..

หลวงปู่ศรี มหาวีโร
เทศนา เรื่อง ปรับปรุงเราเข้าสู่หลักธรรม

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ลี กุสลธโร
วัดภูผาแดง ต.หนองอ้อ อ.หนองวัวซอ จ.อุดรธานี

"ให้พากันเร่งความพากเพียร วันหนึ่งคืนหนึ่งก็ให้ฝึกหัดตัวเอง นอนแค่เพียงวันละ ๔ ชั่วโมงก็พอแล้ว ๔ ทุ่มไปก็เข้านอนตี ๒ ก็ลุกขึ้นแล้ว อยู่กับพ่อแม่ครูอาจารย์ท่านพาทำอย่างนั้น ท่านแนะว่าลุกขึ้นโดยด่วน ถ้ามันง่วงก็ไปเดินจงกรมทัน เดินจงกรมจงเหนื่อย ถ้าไม่เหนื่อยแล้ว จิตไม่อยู่ มันวิ่งไปกับอารมณ์ ความอยากตัวนี้นะสำคัญ มันคอยบีบคั้นอยู่อย่างนั้น"

หลวงปู่ลี กุสลธโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่อ่ำ ธัมมกาโม
วัดสันติวรญาณ ต.วังศาล อ.วังโป่ง จ.เพชรบูรณ์

"จงรักษาจิตให้ดี ก่อนตายจิตดี จะไปดี กายตายจิตมันบ่ตาย"

พระครูสันติวรญาณ(หลวงปู่อ่ำ ธัมมกาโม)
(ภาพ: หลวงปู่อ่ำ ถ่ายคู่กับ หลวงปู่จันทา ในงานเปิดพระเจดีย์สันติวรญาณ)

 

โอวาทธรรมหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต
วัดป่าสุทธาวาส ต.ธาตุเชิงชุม อ.เมือง จ.สกลนคร

ถ้าท่านเชื่อธรรมของพระพุทธเจ้า ที่เคยช่วยโลกให้พ้นจากทุกข์ภัยตลอดมา ท่านก็จะเป็นผู้มีธรรมคุ้มครองใจ ใจที่มีธรรมคุ้มครองหลับและตื่นย่อมเป็นสุข ไม่กระวนกระวายส่ายแส่ มีแต่เสมอภาคต่อสิ่งทั้งปวง

ไม่ชมสิ่งนั้นว่าดี ไม่ตำหนิสิ่งนี้ว่าชั่ว จนตัวเองต้องเป็นทุกข์ไปตาม ซึ่งไม่ใช่ทางนักปราชญ์ท่านดำเนินกัน

หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต

 

โอวาทธรรมหลวงปู่สุวัจน์ สุวโจ
วัดป่าเขาน้อย ต. เสม็ด อ. เมือง จ. บุรีรัมย์

สิ่งใดที่ให้ใจเราสะอาดให้ทำ
สิ่งใดที่ให้ใจเราดำ ...ให้เลิก
กิจอันใดดี...ให้รีบทำ
กรรมอันใดไม่ดี...ให้ทิ้ง

จากหนังสือ ๘๘ ปี หลวงปู่สุวัจน์ สุวโจ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่หล้า เขมปัตโต
วัดบรรพตคีรี(ภูจ้อก้อ) จ.มุกดาหาร

ไม่ว่าใคร ๆ เมื่อความทุกข์ใจมาถึงแล้ว ก็ต้องมองหาที่พึ่ง เพื่อแบ่งเบา... แต่ก็คงเป็นเรื่องของกรรมมาในภพก่อน ๆ ที่พวกเราสร้างไว้ เพราะการท่องเที่ยวในสงสารมากกว่าเม็ดหิน เม็ดทรายในท้องมหาสมุทรตั้ง ๔ มหาสมุทร สมมติว่าชาติหนึ่งก็เม็ดทรายหนึ่งเป็นการเทียบ

เมื่อเป็นดังนี้ การท่องเที่ยวในสงสารจึงไม่ใช่เรื่องเล็กน้อย พระพุทธศาสนาสอนไม่ให้นอนใจในโลกสงสาร สอนให้รีบเร่งภาวนาปฏิบัติศีลธรรมเพื่อให้ชนะความหลงของตนเข้าสู่พระนิพพานซะ

หลวงปู่หล้า เขมปตฺโต

 

โอวาทธรรมหลวงปู่เทสก์ เทสฺรํสี
วัดหินหมากเป้ง อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย

จิตเป็นของไม่มีตัวตน ถ้าไม่มีหลักให้จิตยึด ก็จับจิตได้ยาก....

ถ้าจิตหยุดนิ่งเป็นกลางที่เรียกว่า ใจ แล้ว
ก็เป็นอันว่าความคิดนึกปรุงแต่ง
ตลอดถึงบาปบุญคุณโทษ หยาบละเอียด ดีชั่ว
สมมติบัญญัติทั้งหมด เป็นไม่มีในที่นั้น

หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี
จากหนังสือ เทสโกวาท

 

โอวาทธรรมหลวงปู่แหวน สุจิณโณ
วัดดอยแม่ปั๋ง จ.เชียงใหม่

ตัวสติมันปกครองอยู่เสมอ ถ้ามีสติอยู่ทุกเมื่อ มันบ่ได้คุบมันหละ ครั้นเกิดขึ้น รู้ทันมันก็ดับ รู้ทันก็ดับ รู้ทันก็ดับ คิดผิดก็ดับ คิดถูกก็ดับ พอไจไม่พอไจก็ดับลงทันทีที่ตัวสติ

หลวงปู่แหวน สุจิณฺโณ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่สุวัจน์ สุวโจ
วัดป่าเขาน้อย ต. เสม็ด อ. เมือง จ. บุรีรัมย์

ความลำบากนั้นสอนเราไม่ให้อ่อนแอท้อแท้ สอนให้เรารู้จักสร้างกำลังใจให้ตนเองโดยไม่ต้องหวังพึ่งบุคคลอื่น เมื่อรู้จักพึ่งตนเองได้แล้ว จิตใจจึงมีแต่ความอ่อนโยน ไม่อ่อนแอ จิตใจแข็งแกร่ง ไม่แข็งกระด้าง

หลวงปู่สุวัจน์ สุวโจ

 

พระโอวาทในสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

อันอภัยทานนี้เป็นคุณแก่ผู้ให้ ยิ่งกว่าแก่ผู้รับ
เช่นเดียวกับทานทั้งหลายเหมือนกัน
คืออภัยทานหรือการให้อภัยนี้ เมื่อเกิดขึ้นในใจผู้ใด
จะยังจิตใจของผู้นั้นให้ผ่องใสพ้นจากการกลุ้มรุมบดบังของโทสะ

โกรธแล้วหายโกรธเอง กับโกรธแล้วหายโกรธเพราะให้อภัย ไม่เหมือนกัน โกรธแล้วหายโกรธเองเป็นเรื่องธรรมดา ทุกสิ่งเมื่อเกิดแล้วต้องดับ ไม่เป็นการบริหารจิตแต่อย่างใด แต่โกรธแล้วหายโกรธเพราะคิดให้อภัย เป็นการบริหารจิตโดยตรง จะเป็นการยกระดับของจิตให้สูงขึ้น ดีขึ้น มีค่าขึ้น

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

 

โอวาทธรรมท่านพ่อลี ธัมมธโร
วัดอโศการาม จ.สมุทรปราการ

คนที่ทำ “ทาน” มากก็จะให้ผล ให้เขาเป็นคนมีทรัพย์สินอุดมสมบูรณ์
คนมี “ศีล” จะทำให้ได้รับอัตภาพที่ดี มีรูปร่างผิวพรรณงดงาม
ถ้ามี “ภาวนา” ด้วย ก็จะทำให้ผู้นั้นเป็นคนมีสติปัญญาเฉลียวฉลาด

พระสุทธิธรรมรังสีคัมภีรเมธาจารย์ (ท่านพ่อลี ธมฺมธโร)
วัดอโศการาม จ.สมุทรปราการ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่อินทร์ถวาย สันตุสสโก
วัดป่านาคำน้อย อุดรธานี

ชีวิตของคนเรามันไม่มีอะไรแน่นอนทั้งหมด อีกสักวันหนึ่งก็จะต้องตายจากกัน ถึงจะรัก จะเกลียด โกรธขนาดไหนก็เถอะ อีกสักวันหนึ่งก็ไปคนละทิศคนละทาง ไปตามบุญกรรมของแต่ละคน

เกิดภพหน้าชาติหน้าก็ลืมหลง เกิดขึ้นมาเสาะแสวงหาอีก หลงกันอีก เป็นวัฏฏะวน ไม่มีที่สิ้นสุดวกวนไป วกวนมาอยู่อย่างนี้ เหมือนกับมดแดงไต่ขอบกระด้งวนไปวนมา วนมาวนไป

หลวงปู่อินทร์ถวาย สันตุสสโก

 

พระนิพนธ์ในสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช

สาเหตุที่แท้จริงอยู่ที่ “การปรุงของใจ” มิใช่อยู่ที่อะไรอื่น
จะโลภก็เพราะใจปรุงให้โลภ จะโกรธก็เพราะ...ใจปรุงให้โกรธ
จะหลงก็เพราะใจปรุงให้หลง หรือจะสุขก็เพราะใจปรุงให้สุข
จะทุกข์ก็เพราะใจปรุงให้ทุกข์

ดังนั้น สิ่งที่ควรระมัดระวังที่สุด คือ “การปรุงของใจตนเอง” นี้แหละ
มิใช่การกระทำของคนอื่น คนอื่นจะทำอะไรอย่างไร
ถ้าเราระวังการปรุงของใจของเราเองให้ถูกต้องแล้ว
ความทุกข์ของเราจะไม่เกิด เพราะการกระทำของเขาเลย…

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภทฺโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี

ก่อนที่ผมจะปฏิบัติ ผมมีความคิดว่า ศาสนาตั้งอยู่ในโลกทำไม ?
บางคนทำตาม บางคนไม่ทำ บางคนทำแบบนิด ๆ หน่อย ๆ แล้วเลิก
หรือผู้ไม่เลิกก็ไม่ประพฤติปฏิบัติเต็มที่ นี่เป็นเพราะอะไร ?
ก็ "ความไม่รู้" นั่นเอง ผมจึงอธิษฐานในใจว่า เอาละชาตินี้
เราจะมอบกายใจอันนี้ให้มันตายไปชาติหนึ่ง !
แล้วจะทำตามคำสอนของพระพุทธเจ้าทุกประการเลย !
จะทำให้มันรู้แจ้งในชาตินี้ แม้ว่าจะทุกข์ยากลำบากขนาดไหนก็ต้องทำ !
ไม่เช่นนั้นก็จะสงสัยอยู่เรื่อยไป ทำไมมันยุ่งยากนักวัฏสงสารนี้ !

หลวงปู่ชา สุภัทโท

 

โอวาทธรรมหลวงพ่อประสิทธิ์ ปุญญมากโร
วัดป่าหมู่ใหม่ อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่

การปฏิบัติ ก็ต้องมีการกลับหลังกลับคืน ย้อนไปย้อนมา แล้วก็ใคร่ครวญ ทบทวน กิเลสทั้งหลายก็ตัวเราตัวเดียว มันไม่ใช่ส่วนอื่น เป็นส่วนเฉพาะร่างกายของเราตัวเดียวเป็นกิเลส เหตุนั้นเรามาแก้ตัวเดียวของเรานี่แหละ มันก็ไม่มีที่อื่น

หลวงพ่อประสิทธิ์ ปุญญมากโร

 

หลวงปู่ไพโรจน์ วิโรจโน
วัดดอยปุย ต.สุเทพ อ.เมือง เชียงใหม่

"พระอาทิตย์ ส่องแสงในเวลากลางวัน พระจันทร์ ส่องแสงในเวลากลางคืน แต่อำนาจของอิสตรีมีกำลังทั้งกลางวันและกลางคืน"

หลวงปู่ไพโรจน์ วิโรจโน

 

โอวาทธรรมหลวงปู่สิม พุทธาจาโร
สำนักสงฆ์ถ้ำผาปล่อง อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่

" สิ่งที่น่าเสียดายในโลกนี้ จะมีอะไรน่าเสียดายเท่ากับปล่อยวันเวลาผ่านเลยไปโดยเปล่าประโยชน์ แม้จะเพียงแค่นาทีเดียวก็ตาม เสียอะไรก็ได้ แต่อย่าให้เสียใจ "

หลวงปู่สิม พุทธาจาโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่มี ญาณมุนี
วัดป่าสูงเนิน อ.สูงเนิน จ.นครราชสีมา

อย่าส่งใจออกไปภายนอก อย่าวิ่งตะครุบแสงตะครุบเงา ให้จับตัวให้ถูก ให้ทวนกลับใจเข้ามาตั้งที่ใจ

หลวงปู่มี ญาณมุนี