แนวทางปฏิบัติธรรมของ หลวงปู่ต่างๆ

โอวาทธรรมหลวงพ่อประสิทธิ์ ปุญญมากโร
วัดป่าหมู่ใหม่ อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่

เรามาเดินทางมรรค ทางกายคตาสติกรรมฐานแล้ว เราก็จะเป็นที่เดินทางถูกทางโล่งหละทีนี้ เดินทางตรง คือไม่ไปหลงวนหลงเพลินกับรูปกับโลก

หลวงพ่อประสิทธิ์ ปุญญมากโร

 

โอวาทธรรมหลวงพ่อทูล ขิปฺปปญฺโญ
วัดป่าบ้านค้อ ต.เขือน้ำ อ.บ้านผือ จ.อุดรธานี

"งานในโลกไม่มีงานอะไรจะราบรื่นไปทุกอย่าง
เมื่อมีปัญหาก็ต้องอดทนทำใจ"

หลวงพ่อทูล ขิปฺปปญฺโญ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ไม อินทสิริ
วัดป่าเขาภูหลวง อ.วังน้ำเขียว จ. นครราชสีมา

ขันติคือความอดทน สติคือความระลึกได้ พิจารณาทุกอย่างไม่เที่ยง มีเกิดขึ้น ตั้งอยู่ดับไป เป็นธรรมดา สิ่งที่ให้รักษาคือใจ ใจให้ดีทุกอย่างจะดีเอง

หลวงปู่ไม อินทสิริ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ดูลย์ อตุโล
วัดบูรพาราม จ.สุรินทร์

ถึงจิตจะไม่สงบ ก็ไม่ควรให้มันออกไปไกล
ใช้สติระลึกไปแต่ในกายนี้
ดูให้เห็น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา อสุภสัญญา
หาสาระแก่นสารไม่ได้ เมื่อจิตมองเห็นชัดแล้ว
จิตก็จะเกิดความสลดสังเวช เกิดนิพพิทา
ความหน่าย คลายกำหนัด ย่อมตัดอุปาทานขันธ์ได้เช่นเดียวกัน

หลวงปู่ดูลย์ อตุโล

 

โอวาทธรรมหลวงปู่แบน ธนากโร
วัดดอยธรรมเจดีย์ จ.สกลนคร

เงินก็คือเงิน เอาอะไรต่ออะไรมาสมมติกันเท่านั้น
มันจะเป็นสุขเป็นทุกข์ที่ไหนได้ การกระทำของคนเท่านั้น
ทำให้เป็นสุขเป็นทุกข์ เป็นบุญเป็นบาป เป็นสวรรค์เป็นนรก
เป็นอยู่ที่ใจ ไม่ใช่เป็นอยู่ที่วัตถุ วัตถุเขาไม่รู้เรื่องอะไร

หลวงปู่แบน ธนากโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต
วัดป่าสุทธาวาส ต.ธาตุเชิงชิม อ.เมือง จ.สกลนคร

ส่งจิตออกนอกกาย ทำให้เผลอสติ
กาลใดที่ขาดสติ กาลนั้นเรียกว่า ขาดความเพียร
ความไม่มีสติ ไม่มีการสำรวม
เป็นทางของกิเลสและบาปกรรม
เป็นทางของวัฏฏะล้วน ๆ

หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ไม อินทสิริ
วัดป่าเขาภูหลวง อ.วังน้ำเขียว จ. นครราชสีมา

คำว่า รู้ธรรม เห็นธรรม ไม่ใช่คิดเอาเอง
จิตต้องเข้าถึงอย่างแท้จริง จิตเกิดศรัทธา
คำว่า ศรัทธา มันลืมความเหน็ดเหนื่อย
มีแต่ความขยัน ความตั้งใจ
จิตเข้าถึงธรรมมันเป็นอย่างนี้

หลวงปู่ไม อินทสิริ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่สาย เขมธมฺโม
วัดป่าพรหมวิหาร ต.โนนเมือง อ.โนนสัง จ.หนองบัวลำภู

ผู้ยึดมั่นถือมั่นนั้นยังเดินผิดทาง
ผู้ปล่อยผู้วาง ไม่ยึดมั่นถือมั่นนั้น คือ ยอดมนุษย์
ก้าวขาไม่หยุด ไปสิ้นสุดในแดนนิพพาน
สุขสำราญเป็นที่หนึ่ง ถึงแล้วบรมสุข

หลวงปู่สาย เขมธัมโม

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ดูลย์ อตุโล
วัดบูรพาราม จ.สุรินทร์

ความอันตรธาน ความวิบัติ ความเสื่อมสลาย
ความพลัดพรากจากกัน สิ่งเหล่านี้มันมีประจำโลกอยู่แล้ว
ทีนี้ผู้มีธรรมะ ผู้ปฏิบัติธรรมะ เมื่อประสบกับภาวะเช่นนั้นแล้ว
จะวางใจอย่างไรจึงไม่เป็นทุกข์ อย่างนี้ต่างหาก
ไม่ใช่ธรรมะช่วยไม่ให้แก่ ไม่ให้ตาย ไม่ให้หิว
ไม่ให้ไฟไหม้ ไม่ใช่อย่างนั้น

หลวงปู่ดูลย์ อตุโล

 

โอวาทธรรมหลวงพ่อกัณหา สุขกาโม
วัดป่าทรัพย์ทวี ต.วังหมี อ.วังน้ำเขียว จ.นครราชสีมา

คนเราถ้าใจอยู่กับเนื้อกับตัว
เขาเรียกว่า คนมีสมาธิ
คนมีสมาธิก็เป็นคนที่มีความสุข
มีหัวใจติดแอร์คอนดิชั่น
อยู่ที่ไหนก็เย็น

หลวงพ่อกัณหา สุขกาโม

 

โอวาทธรรมท่านพ่อเฟื่อง โชติโก
วัดธรรมสถิต ต.สำนักทอง อ.เมือง จ.ระยอง

ที่เราเป็นทุกข์อยู่ ก็เพราะเรายังมีเราอยู่

หลวงพ่อเฟื่อง โชติโก

 

โอวาทธรรมหลวงปู่เทสก์ เทสรังสี
วัดหินหมากเป้ง หนองคาย

"พระพุทธเจ้าท่านสอนนั้น
ตรงไปตรงมา แต่คนไม่ชอบ
บังไว้ ปกปิดไว้ มันจึงไม่เห็นของจริง

พระองค์สอนตรงไปตรงมาเลย
ท่านบอกว่า"ร่างกายเหมือนกับซากอสุภะ"
ท่านว่าอย่างนั้น
เป็นของปฏิกูล โสโครก

มีคนใดมาพูดว่าเราสกปรกนี่
โกรธใหญ่เลย ไม่ชอบใจใหญ่เลย"

หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภทฺโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี

“ จนก็ทุกข์ รวยก็ทุกข์
เป็นเด็กก็ทุกข์ แก่แล้วก็ทุกข์
ถ้าคนไม่รู้จักทุกข์ ”

พระโพธิญาณเถร (หลวงปู่ชา สุภัทโท)
ปกหลัง รู้เรื่องทุกข์
มรดกธรรมเล่มที่ ๔๖

 

โอวาทธรรมหลวงปู่บุญเพ็ง กัปปโก
วัดป่าวิเวกธรรม จังหวัดขอนแก่น

“...แล้วเราจะว่าเราเป็นผู้รู้หรือเป็นผู้หลง ก็ให้รู้เอาเอง ถ้ารู้ว่าเรายังหลงอยู่ก็จะได้ไม่ประมาท ก็จะได้ทำ จะได้ไม่เป็นมานะ ทิฎฐิ...ดูตัวเอง รักษาจิต อย่าคิดว่าตัวเองถูก ทั้งที่มันผิดเต็มร้อยเปอร์เซ็นต์มันก็ยังดันว่ามันถูก มันไม่รู้ถึงขนาดนั้นนะ คน...อยู่ดีกินดีก็จะเข้าใจว่าตัวเองดีหรือ โทษของการอยู่การกินล่ะ ได้กินของเขาแล้วมีอะไรตอบแทนเขาล่ะ ข้างในมีบุญกุศลอะไรตอบแทนเขาล่ะ อย่ามากินเพื่ออยู่ อย่ามาอยู่เพื่อกิน อยู่ไปตามธรรมชาติที่จะแตกดับไป

แล้วส่วนภายในล่ะจะเป็นอย่างไร...อ่านตนออก บอกตนได้ ใช้ตนให้เป็น งามอยู่ที่ผี ดีอยู่ที่ละ พระอยู่ที่ใจ ใจเราเป็นพระหรือยัง พระแปลว่าผู้ประเสริฐ แล้วใจเราประเสริฐไปด้วยศีล สมาธิ ปัญญา ประเสริฐไปด้วยมรรค 4 ผล 4 นิพพาน 1 หรือยัง....”

คัดลอกจากพระธรรมเทศนาอบรมภาวนา โดย หลวงปู่บุญเพ็ง กัปปโก

 

โอวาทธรรมหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต
วัดป่าสุทธาวาส ต.ธาตุเชิงชิม อ.เมือง จ.สกลนคร

สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ ดำรงตำแหน่งสังฆนายก ทำหน้าที่ปกครองทั้งสังฆมณฑลอีสานถามหลวงปู่มั่นว่า "ในเมื่อท่านอยู่แต่ในป่า ไม่มีตำรา จะเรียนรู้ธรรมจนสอนพระและญาติโยม ได้อย่างไร"

หลวงปู่มั่นตอบสั้น ๆ ว่า

"ธ ร ร ม นั้ น มี อ ยู่ ทุ ก ห ย่ อ ม ห ญ้ า สำ ห รั บ ผู้ มี ปั ญ ญ า"

หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต

 

โอวาทธรรมท่าน ก.เขาสวนหลวง
สำนักปฏิบัติธรรมเขาสวนหลวง จ.ราชบุรี

การมีชีวิตเป็นอิสระไม่ต้องวุ่นวายกับอะไรเป็นชีวิตที่ตามรอยของพระอรหันต์ ขอให้สังเกตเอาไว้ให้ดีๆ แล้วความทุกข์เดือดเนื้อร้อนใจต่างๆ นานามันลดหายไป

แม้จะเผลอสติยึดถืออะไรขึ้นมาเป็นการชอบไม่ชอบเล็กๆ น้อยๆ ก็ปัดทิ้งได้เร็ว คือว่ามีสติทันท่วงที เพราะปัญญาที่พิจารณาอยู่มีความรู้เท่าทันมากขึ้น จนกระทั่งมีความเผลอความเพลินน้อยลง

นี่เป็นข้อสังเกตในการปฏิบัติที่ได้ดำเนินมาแล้ว ที่จะไม่ให้เผลอเพลินนั้นมันยังไม่ได้ เพราะยังมีอาสวะอยู่ แต่ขอให้รู้สึกตัวทั่วพร้อมอยู่เสมอ แล้วความเผลอเพลินก็จะลดน้อยลงไป

ท่าน ก.เขาสวนหลวง

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ตื้อ อจลธมฺโม
วัดอรัญญวิเวก บ้านข่า อ.ศรีสงคราม จ.นครพนม

ในคราวที่พระอาจารย์เปลี่ยน ปัญญาปทีโป ได้อยู่ปรนนิบัติ หลวงปู่ตื้อ อจลธมฺโม ที่วัดธรรมสามัคคีนั้น หลวงพ่อเปลี่ยน ปญฺญาปทีโปได้รับการสั่งสอนแนะนำถึงความลี้ลับของจิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งในขณะนั่งภาวนา เมื่อเกิดเห็นนิมิตบางอย่างขึ้น แม้จะออกจากสมาธิมาแล้ว ขณะเมื่อเดินบิณฑบาต ก็ยังมองเห็น “สิ่งประหลาดๆ” อยู่เนืองๆ

หลวงปู่ตื้อ ท่านสอนสั่งในเรื่องนิมิตที่เกิดขึ้น ว่านิมิตนั้นจำแนกไปหลายประการ จิตของนักปฏิบัติมีหลายขั้นตอนตามนิสัยบารมีของแต่ละคน พูดถึงผู้มีสมาธิดี จิตใจบริสุทธิ์สะอาด ก็จะปรากฏนิมิตที่แจ่มใส เป็นไปด้วยอำนาจฌาน และอำนาจแห่งญาณ

ตอนที่หลวงพ่อเปลี่ยน ออกเดินบิณฑบาตตามหลังหลวงปู่ตื้อ และพระภิกษุสงฆ์องค์อื่นๆ ท่านมองเห็นผู้คนในลักษณะต่างๆ ที่ไม่เหมือนกับที่ตาเราเห็น ตอนแรกๆ ก็คิดว่าเราไปสร้างนิมิตเอาเอง พอนานๆ ไปก็เห็นว่าเราพบเรื่องจริงเข้าแล้ว จึงได้นำมากราบเรียนปรึกษากับหลวงปู่ตื้อ แล้วท่านให้ข้อคิด ดังนี้

๑. ถ้านิมิตเห็นบุคคลธรรมดานุ่งห่มผ้าสีเหลืองเดินเข้ามาหา แสดงว่าจิตของบุคคลเหล่านั้นเป็นผู้มีศีล ๕ อยู่เป็นปกติ มีสมาธิ มีการปฏิบัติศีลอย่างสม่ำเสมอ ละเว้นจากการทำชั่ว มีใจเป็นพระ เป็นธรรม

๒. ถ้านิมิตเห็นบุคคลธรรมดานุ่งห่มด้วยผ้าขาว แสดงว่าจิตของบุคคลนั้นมีศีล ๕ เป็นปกติ และมีใจเป็นเทพเทวดา

๓. ถ้านิมิตเห็นบุคคลธรรมดานุ่งห่มเสื้อผ้าขาด ผิวคล้ำไม่มี สง่าราศี แสดงว่าจิตของบุคคลนั้นตกต่ำลงไปกว่าความเป็นคน คือ มีความคิดแต่จะทำความชั่ว

๔. ถ้านิมิตเห็นบุคคลที่ใส่เสื้อผ้าดำสนิท จิตของเขามีศีลที่ไม่บริสุทธิ์ ใจหยาบ

ที่ต่ำไปกว่านั้น คือ จะเห็นเป็นลักษณะของเดรัจฉาน เช่น ควาย ต่ำลงไปก็เป็นสุนัข ต่ำลงไปก็เป็นสัตว์ประเภทเลื้อยคลาน เช่น งู เป็นต้น

หลวงพ่อเปลี่ยนได้รับการบอกเล่าเช่นนี้จากหลวงปู่ตื้อ นับว่าเป็นประโยชน์ยิ่งนัก

ความลี้ลับของจิต (หลวงปู่ตื้อ อจลธมฺโม)
วัดอรัญญวิเวก บ้านข่า อ.ศรีสงคราม จ.นครพนม

 

โอวาทธรรมพระราชสุเมธาจารย์ (โรเบิร์ต สุเมโธ)
วัดอมราวดี เมืองฮาร์ดฟอร์ด ประเทศอังกฤษ

สิ่งที่ดีในพระพุทธศาสนา
พระพุทธเจ้าบอกว่า

อยากให้เราเตือนตัวเอง

วันหนึ่งมีพระฝรั่งถามอาตมาว่า

ถ้าจะอธิบายพุทธศาสนาอย่างดี
ที่จะเข้าใจแก่นสารของพุทธศาสนา
จะใช้กี่ำคำที่จะอธิบายได้

เราบอกว่าคำเดียวก็ได้ คือ "ตื่น"

พระราชสุเมธาจารย์ (โรเบิร์ต สุเมโธ)
วัดอมราวดี (Amaravati Buddhist Monastery)
เมืองฮาร์ดฟอร์ด ประเทศอังกฤษ

 

โอวาทธรรมหลวงพ่อทูล ขิปฺปปญฺโญ
วัดป่าบ้านค้อ ต.เขือน้ำ อ.บ้านผือ จ.อุดรธานี

อารมณ์นี้เองจึงเป็นเครื่องวัดใจได้ดี ถ้ารู้เห็นว่าอารมณ์มีที่ใจแล้ว ก็ต้องมีสติกำหนดรู้ให้เห็นใจไปในตัว อารมณ์เกิดขึ้นที่ใจได้ เราก็ต้องมีสติ กำหนดให้อารมณ์ให้อ่อนกำลังลง และดับไปได้เช่นกัน

ข้อห้ามที่สำคัญ เราอย่าส่งใจออกไปนึกถึงเหตุภายนอก คือ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ความไม่พอใจกับใครๆ ทั้งสิ้น ถ้าใจไปนึกหาเหตุของอารมณ์ดังกล่าว ใจก็จะเกิดอารมณ์ที่เป็นพิษขึ้นที่ใจเอง และจะมีความเดือดร้อนเองว่า ผลของอารมณ์ที่มีในใจเป็นอย่างนี้

หลวงพ่อทูล ขิปปปัญโญ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่บุญฤทธิ์ ปัณฑิโต
ที่พักสงฆ์สวนทิพย์ อ.ปากเกร็ด จ.นนทบุรี

เห็นสักแต่เห็น เป็นวิญญาณสติ รู้ทันรู้ รู้ไม่ติดรู้

หลวงปู่บุญฤทธิ์ ปัณฑิโต
เสียงจากหัวหิน Sound from Hua Hin
วันที่ ๙ กรกฎาคม ๒๕๕๑